چرخش بازارهاي مالي
در حالي كه بازارهاي امريكا پس از هفته‌اي پر از زيان، با احتياط وارد معاملات شبانه شدند، چشم‌انداز رشد هوش مصنوعي و روندهاي اقتصادي چين، پرسش‌هاي تازه‌اي را پيش روي سرمايه‌گذاران قرار داده است و به نوعي توانسته مسير معاملات را به صورت فوق‌العاده‌اي تغيير دهد.
در حالي كه بازارهاي امريكا پس از هفته‌اي پر از زيان، با احتياط وارد معاملات شبانه شدند، چشم‌انداز رشد هوش مصنوعي و روندهاي اقتصادي چين، پرسش‌هاي تازه‌اي را پيش روي سرمايه‌گذاران قرار داده است و به نوعي توانسته مسير معاملات را به صورت فوق‌العاده‌اي تغيير دهد. در معاملات شبانه روز يكشنبه، شاخص‌هاي آتي وال‌استريت تقريباً بدون تغيير حركت كردند. شاخص ميانگين صنعتي داو جونز تنها ۱۷ واحد افزايش داشت، در حالي كه قراردادهاي آتي 500 S&P و 100 Nasdaq ثابت ماندند. اين سكون، پس از هفته‌اي رقم خورد كه سهام فناوري و هوش مصنوعي با افت قابل توجه مواجه شد و شوق سرمايه‌گذاران نسبت به اين بخش كليدي، تا حدي فروكش كرد. هفته گذشته، بازار سهام امريكا شاهد عقب‌نشيني در يكي از موتورهاي محرك اصلي صعود اخير بود: رونق هوش مصنوعي. همكاري ۱۰۰ ميليارد دلاري Nvidia با OpenAI كه ابتدا هيجان زيادي ايجاد كرده بود، اين‌بار با ترديد همراه شد و پرسش‌هايي درباره پايداري اين مدل تجاري برانگيخت.
عملكرد شاخص‌ها افت همزمان سه غول بازار
شاخص 500 S&P با كاهش ۰.۳ درصدي، بدترين هفته خود از ابتداي آگوست را ثبت كرد و اكنون ۰.۸ درصد پايين‌تر از اوج تاريخي خود قرار دارد. شاخص فناوري‌محور Nasdaq نيز ۰.۷ درصد افت كرد، عملكردي كه ضعيف‌ترين نتيجه آن از اوايل آگوست محسوب مي‌شود. داو جونز با ۰.۲ درصد كاهش، اولين زيان خود را پس از سه هفته مثبت تجربه كرد. به گفته آدام كريسافولي، بنيانگذار موسسه تحقيقاتي Vital Knowledge، تغيير روايت بازار در هفته گذشته مشهود بود: «سرمايه‌گذاران دو فرض مهم را زير سوال بردند: پايداري زيرساخت‌هاي هوش مصنوعي و قطعيت اجراي چرخه تسهيل تهاجمي فدرال رزرو.»
داده‌هاي اقتصادي سيگنال‌هاي ضدونقيض
آمار مدعيان جديد بيمه بيكاري در امريكا، پايين‌تر از انتظار تحليلگران منتشر شد. همزمان، نرخ رشد توليد ناخالص داخلي سه‌ماهه دوم با تعديل مثبت به ۳.۸ درصد رسيد. اين ارقام، از يك سو اقتصاد قوي‌تر از حد پيش‌بيني را نشان مي‌دهد، اما از سوي ديگر، ترس از كند شدن روند كاهش نرخ‌هاي بهره توسط فدرال رزرو را زنده كرده است. اين نگراني، يكي از مهم‌ترين محرك‌هاي خريداران بازار را تهديد مي‌كند. همه نگاه‌ها اكنون به گزارش اشتغال غيركشاورزي ماه سپتامبر دوخته شده كه قرار است صبح جمعه منتشر شود. وال‌استريت براي ادامه مسير صعودي خود، به يك «عدد طلايي» نياز دارد: نه آنقدر بالا كه سياست‌گذاران را به رويكرد جنگ‌طلبانه سوق دهد و نه آنقدر پايين كه نشانه ركود عميق باشد.
بازده ماه سپتامبر؛ رشد متوسط
با وجود فشارهاي اخير، بازار سهام امريكا در سپتامبر بازدهي مثبتي داشته است. 500 S&P تاكنون ۲.۸ درصد، داو جونز ۱.۵ درصد و Nasdaq ۲.۹ درصد افزايش يافته‌اند.
چين؛ رشد پرشتاب در سايه ترديدهاي بنيادي
بازار سهام چين در سال جاري با جهشي بزرگ همراه بوده است. پيشرفت‌هاي هوش مصنوعي، حركت به سمت خودكفايي در توليد تراشه و سياست‌هاي دولت براي مهار جنگ قيمت‌ها، موجي از خوش‌بيني در ميان سرمايه‌گذاران ايجاد كرده است. شاخص 300 CSI از ابتداي سال حدود ۱۶ درصد رشد كرده و به بالاترين سطوح سه سال اخير نزديك شده است. شاخص فناوري اطلاعات 300 CSI نيز هفته گذشته ركوردي تازه ثبت كرد و به بالاترين ميزان خود از ۲۰۱۵ رسيد.
نقش سرمايه‌گذاران خرد محرك اصلي رشد
ريموند چنگ، مدير ارشد اطلاعات شمال آسيا در بانك استاندارد چارترد مي‌گويد: «افزايش‌هاي اخير در سهام چين، بيشتر به واسطه جريان نقدينگي سرمايه‌گذاران خرد بوده تا تحولات بنيادي اقتصادي.» داده‌هاي HSBC نشان مي‌دهد كه بيش از ۹۰ درصد معاملات روزانه در بورس‌هاي داخلي چين، توسط سرمايه‌گذاران حقيقي انجام مي‌شود؛ در حالي كه در بورس نيويورك اين سهم تنها ۲۰ تا ۲۵ درصد است. اين پديده، در كنار پس‌انداز عظيم خانوارهاي چيني - مجموعاً بيش از ۱۶۰ تريليون يوان- مي‌تواند ظرفيت بيشتري براي ورود نقدينگي به بازار سهام ايجاد كند؛ خصوصاً با افت نرخ سپرده‌ها و كاهش جذابيت بازار مسكن.
هشدارها درباره شكل‌گيري حباب
هائو هونگ، مدير ارشد فناوري اطلاعات در شركت مديريت دارايي لوتوس، معتقد است كه برخي بخش‌هاي بازار «بيش از حد داغ» شده‌اند، به ويژه شركت‌هاي خدمات تحقيق و توسعه در بخش داروسازي، بيوتكنولوژي و تجهيزات پزشكي، همچنين برخي نام‌هاي فناوري. او از برچسب «حباب» خودداري مي‌كند اما هشدار مي‌دهد كه اين روند مي‌تواند به سمت حباب حركت كند. طبق برآورد گلدمن ساكس، امسال بيش از سه تريليون دلار به ارزش بازار سهام چين و هنگ‌كنگ اضافه شده است. با اين حال، شركت نومورا، نهاد مالي ژاپني، ماه گذشته نسبت به اهرم بالاي بازار و احتمال حباب هشدار داد؛ به‌ويژه از آن رو كه اقتصاد چين در نيمه دوم سال نشانه‌هايي از كندي نشان مي‌دهد.
داده‌هاي اقتصادي؛ نشانه‌هاي ضعف
در ماه اوت، توليد صنعتي چين ۵.۲ درصد رشد كرد كه كمتر از رشد ۵.۷ درصدي ماه جولاي و ضعيف‌ترين نرخ از آگوست ۲۰۲۴ محسوب مي‌شود. خرده‌فروشي نيز رشد ۳.۴ درصدي داشت كه از پيش‌بيني ۳.۹ درصدي پايين‌تر است. به گفته چائوپينگ ژو، استراتژيست بازار جهاني در جي.پي. مورگان، هنوز نشانه‌اي از تغيير بنيادين در اقتصاد كلان چين ديده نمي‌شود، هرچند انتظارات براي بهبود ساختاري مي‌تواند بخشي از شتاب بازار را توضيح دهد.
نقاط روشن در ميان سايه‌ها
با وجود ضعف كلي، برخي حوزه‌ها مانند هوش مصنوعي، نيمه‌رساناها و انرژي‌هاي تجديدپذير نشانه‌هاي تثبيت را تجربه كرده‌اند. فشار دولت براي مهار جنگ قيمت‌ها نيز مي‌تواند ظرفيت سودآوري شركت‌ها را بهبود دهد. نمونه بارز اين تحولات، شركت كامبريكون- توليدكننده تراشه - است كه در نيمه اول سال، سود خيره‌كننده‌اي معادل ۲.۸۸ ميليارد يوان (۴۰۲ ميليون دلار) را ثبت كرده؛ جهشي بيش از ۴۰۰۰ درصد نسبت به سال گذشته. اين رشد، بخشي از تلاش پكن براي تقويت زنجيره تأمين داخلي نيمه‌هادي‌هاست.
با اين حال، ژو هشدار مي‌دهد كه ارزش‌گذاري‌هاي بالاي شركت‌هاي فناوري، ممكن است بازتاب «انتظارات بيش از حد خوش‌بينانه» باشد و بازار را در برابر اصلاح‌هاي شديد آسيب‌پذير كند. بازارهاي مالي جهان، از وال‌استريت تا شانگهاي، در آستانه بره‌هاي حساس قرار دارند. در امريكا، تركيب داده‌هاي قوي اقتصادي و نگراني از سياست‌هاي فدرال رزرو، مسير صعودي را با چالش روبرو كرده است. در چين، موج هوش مصنوعي و ورود سرمايه‌گذاران خرد، رشد چشمگيري ايجاد كرده اما پرسش‌ها درباره پايداري اين روند، همچنان بي‌پاسخ مانده است. هفته پيش رو، با انتشار گزارش‌هاي كليدي در هر دو سوي اقيانوس آرام، مي‌تواند جهت‌گيري تازه‌اي براي بازارها ترسيم كند.
