چرا نفت ۴۰ دلاری نشد؟

با وجود پيشبينيهايي كه طي ماههاي گذشته، نسبت به كاهش شديد قيمت نفت به دليل رشد اقتصادي ضعيف و مازاد عرضه هشدار ميدادند، شاخصهاي بازار به طرز چشمگيري پايدار ماندهاند.

با وجود پيشبينيهايي كه طي ماههاي گذشته، نسبت به كاهش شديد قيمت نفت به دليل رشد اقتصادي ضعيف و مازاد عرضه هشدار ميدادند، شاخصهاي بازار به طرز چشمگيري پايدار ماندهاند.
شاخصهاي قيمت نفت در بازار جهاني، روز جمعه ثابت بودند و تحت تاثير نگرانيها درباره اختلال عرضه روسيه و كاهش غيرمنتظره ذخاير نفت امريكا، رشد هفتگي چشمگيري را نشان دادند. نفت برنت در معاملات روز جمعه تا مرز ۷۰ دلار پيش رفت و نفت وست تگزاس اينترمديت امريكا در ۶۵ دلار در هر بشكه ايستاد. هر دو شاخص بيش از چهار درصد رشد هفتگي داشتند كه بزرگترين رشد هفتگي آنها از اواسط ژوئن به اين طرف بود.
ويكاس دوايودي، استراتژيست انرژي جهاني در شركت مككواري، ماه جاري به روزنامه فايننشيال تايمز گفت: «كمي رمز و راز وجود دارد. كل بازار به دنبال مازاد عظيم است و با اين حال قيمت پايين نميآيد. به جاي ۶۷ دلار در هر بشكه، چرا به ۴۷ دلار در هر بشكه نگاه نميكنيم؟»
دو دليل احتمالي وجود دارد كه چرا بازار منتظر سقوط نفت به ۴۷ دلار در هر بشكه نيست. يكي از اين دلايل، تلاشهاي مداوم اتحاديه اروپا و امريكا براي كاهش درآمد صادرات انرژي روسيه از طريق تحريمهاي بيشتر است. از آنجايي كه روسيه دومين توليدكننده بزرگ نفت در جهان است، هر گونه اختلال در جريان نفت اين كشور بر تعادل جهاني عرضه و تقاضا تاثير خواهد گذاشت و تحليلگران و پيشبينيكنندگان اين را ميدانند. با اين حال، آنها چنين ريسكهاي ژئوپليتيكي را به نفع اين استدلال كه برقيسازي حمل و نقل و رشد اقتصادي ضعيف در بسياري از بازارهاي كليدي، تقاضاي نفت را تضعيف ميكند، كماهميت جلوه ميدهند. در اين بين، پيشبينيكنندگان ميگويند عرضه در حال افزايش است و ظاهرا اين رشد عرضه كاملا از قيمتها جدا است كه بديهي است كه اين طور نيست.
دليل دوم، چين است. با وجود گزارشهاي متعددي كه مدعي هستند تقاضاي چين براي نفت به اوج خود نزديك شده، اين كشور همچنان در حال ذخيره نفت خام بوده است. واردات نفت خام به چين از مارس امسال رو به افزايش بوده و از مارس به بعد، چين با نرخي بسيار بالاتر از آنچه براي تامين نيازهاي سوخت داخلي نياز دارد، نفت خام وارد كرده است. اين امر به نوبه خود، قيمتهاي بينالمللي نفت را ثابت و بالاتر از قيمت مورد نظر بسياري از جمله دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا نگه داشته است. از سوي ديگر، ترامپ قويا معتقد است كه آسيب رساندن به درآمدهاي صادرات نفت روسيه، پايان خصومتها در اوكراين را تسريع ميكند. با اين حال، تشديد تحريمها باعث افزايش قيمتها ميشود و شايد به همين دليل است كه ترامپ برخلاف اتحاديه اروپا، هيچ عجلهاي براي اعمال تحريمهاي بيشتر بر صنعت انرژي روسيه نداشته است.
همچنين، موضوع تقاضاي واقعي و مصرف نفت وجود دارد. شركت «آكسفورد انرژي» در گزارشي به اين جنبه از بازار نفت پرداخته و با استناد به آمار ذخيرهسازي كه هيچ نشانهاي از عرضه بيش از حد نشان نميدهند، شايعات مربوط به اشباع قريبالوقوع را رد كرد. براي مثال، ذخيرهسازي شناور كمتر از سطوحي است كه در سال ۲۰۲۲ كه همه براي آماده شدن براي تحريمهاي ضد روسي عجله داشتند، مشاهده شد. ذخاير سازمان توسعه و همكاري اقتصادي (OECD) كه اغلب به عنوان نقطه مرجع براي پيشبينيها استفاده ميشود، كمتر از ميانگين پنج ساله است و نشان ميدهد مصرف كاملا مطلوب است. يكي از شاخصهاي نهايي تقاضاي قويتر از حد انتظار، دوباره از چين، به شكل صادرات كمتر سوخت ميآيد.
در حالي كه پيشبينيكنندگان پيشبيني ميكنند با وجود ادعاهايي مبني بر اينكه نوسانات بازار نفت در طول چند سال گذشته در بحبوحه افزايش استفاده از نفتكشهاي موسوم به ناوگان سايه براي حمل نفت خام روسيه افزايش يافته است، قيمت نفت ثابت ميماند. ناوگان سايه، جمعآوري حقايق در مورد تعادل عرضه و تقاضا را براي معاملهگران بهطور فزايندهاي دشوار كرده و در آينده هم با توجه به عوامل ژئوپليتيكي، اين وضعيت ادامه خواهد يافت.
بر اساس گزارش اويل پرايس، در حالي كه پيشبينيهاي اشباع عرضه، صرف نظر از اينكه نشانههايي از چنين اشباع عرضهاي در شرف تحقق باشد يا خير، روند صعودي را محدود ميكند، به نظر ميرسد احتمال وقوع چنين اتفاقي روز به روز كمتر ميشود.
