حزب‌الله خلع سلاح نخواهد شد
يك سال از ترور سيد حسن نصرالله، دبيركل حزب‌الله لبنان مي‌گذرد؛ حمله‌اي بي‌سابقه كه با موشك‌هاي هدايت‌شونده اسراييل در قلب بيروت انجام شد و نه‌تنها حزب‌الله بلكه سراسر لبنان و معادلات منطقه خاورميانه را تحت‌تأثير قرار داد.
يك سال از ترور سيد حسن نصرالله، دبيركل حزب‌الله لبنان مي‌گذرد؛ حمله‌اي بي‌سابقه كه با موشك‌هاي هدايت‌شونده اسراييل در قلب بيروت انجام شد و نه‌تنها حزب‌الله بلكه سراسر لبنان و معادلات منطقه خاورميانه را تحت‌تأثير قرار داد. ششم مهرماه سال گذشته، بيروت شاهد حادثه‌اي بود كه به سرعت به يكي از نقطه‌عطف‌هاي تاريخ معاصر خاورميانه تبديل شد. در نيمه‌هاي شب، پهپادها و موشك‌هاي هدايت‌شونده رژيم صهيونيستي ساختماني مسكوني در ضاحيه جنوبي پايتخت لبنان را هدف گرفتند. دقايقي بعد روشن شد كه هدف اين عمليات نه يك ساختمان معمولي بلكه دبيركل حزب‌الله لبنان، سيد حسن نصرالله، بوده است؛ رهبر كاريزماتيكي كه سه دهه پرچم مقاومت در برابر اسراييل را در دست داشت. شهادت نصرالله موجي از بهت، خشم و اندوه را در لبنان و سراسر منطقه برانگيخت. سيد حسن نصرالله از سال ۱۹۹۲ كه به دبيركلي حزب‌الله رسيد، اين گروه را از يك نيروي محدود نظامي به قدرتي پيچيده و چندبعدي بدل ساخت كه هم در عرصه نظامي و هم در سياست لبنان نقش تعيين‌كننده‌اي ايفا مي‌كرد. او توانست پس از جنگ ۳۳ روزه سال ۲۰۰۶، چهره‌اي بازدارنده در برابر تجاوزگري اسراييل ارايه دهد و در معادلات منطقه‌اي جايگاهي استراتژيك براي حزب‌الله تثبيت كند. از همين رو، ترور او تنها يك ترور سياسي- نظامي نبود، بلكه كوششي براي برهم‌زدن توازن قوا در منطقه به شمار مي‌آمد. ابعاد فني اين ترور نشان از برنامه‌ريزي دقيق و اتكاي اسراييل بر حمايت‌هاي گسترده امريكا داشت. گزارش‌هاي رسانه‌هاي غربي حاكي از آن بود كه عمليات با استفاده از فناوري‌هاي پيشرفته رديابي و اطلاعاتي انجام شده است. به گفته برخي تحليلگران، همكاري‌هاي امنيتي واشنگتن و تل‌آويو در اين ترور نقش محوري داشته و همين امر باعث شده تا انتقادات گسترده‌اي متوجه امريكا نيز بشود. با اين حال، دولت‌هاي غربي عموماً با سكوت يا موضع‌گيري‌هاي دوپهلو، از محكوم‌كردن آشكار اين اقدام خودداري كردند. واكنش‌ها در لبنان بسيار گسترده بود. تنها چند ساعت پس از اعلام خبر شهادت نصرالله، هزاران نفر از هواداران حزب‌الله به خيابان‌هاي ضاحيه جنوبي و شهرهاي ديگر آمدند. پرچم‌هاي زرد حزب‌الله در كنار تصاوير نصرالله در سراسر بيروت برافراشته شد. در مراسم تشييع پيكر او، جمعيت ميليوني حضور يافت؛ مراسمي كه به گفته بسياري از خبرنگاران، بزرگ‌ترين گردهمايي مردمي در تاريخ لبنان معاصر بود. شعارهاي «المقاومه مستمره» و «لن نخضع» در جاي‌جاي شهر شنيده مي‌شد و فضاي عمومي لبنان رنگ و بوي وحدت عليه دشمن خارجي به خود گرفت. اما پيامدهاي ترور نصرالله تنها به سطح اجتماعي محدود نشد. اين واقعه معادلات سياسي لبنان را نيز به‌كلي دگرگون كرد. حزب‌الله كه سال‌ها يكي از مهم‌ترين بازيگران داخلي و شريك اصلي در ائتلاف‌هاي سياسي بود، ناگهان با خلأ رهبري روبرو شد. شوراي مركزي حزب‌الله تلاش كرد با معرفي جانشين موقت و بازسازي ساختار فرماندهي، مانع از فروپاشي شود، اما بسياري از ناظران معتقدند فقدان نصرالله ضربه‌اي سنگين بر انسجام اين جريان وارد كرده است. با اين وجود، روحيه وفاداري و انسجام هواداران حزب‌الله همچنان به عنوان سرمايه‌اي بزرگ باقي مانده است. در عرصه منطقه‌اي نيز، ترور نصرالله بازتاب‌هاي گسترده‌اي داشت. براي اسراييل، اين عمليات موفقيتي تاكتيكي محسوب مي‌شد، اما بسياري از تحليلگران هشدار دادند كه در بلندمدت مي‌تواند پيامدهاي معكوس داشته باشد. تجربه نشان داده است كه حذف رهبران مقاومت نه‌تنها اين جريان‌ها را نابود نمي‌كند، بلكه اغلب موجب تولد چهره‌هاي جديد و افزايش انگيزه مبارزه در ميان هواداران مي‌شود. نمونه تاريخي اين مساله، ترور رهبران فلسطيني در دهه‌هاي گذشته است كه به‌رغم فشارهاي شديد، نه تنها جنبش مقاومت را خاموش نكرد بلكه آن را به اشكال تازه‌اي بازتوليد كرد. افزون بر اين، ترور نصرالله بار ديگر پرسش‌هايي جدي درباره آينده لبنان و ثبات منطقه مطرح كرد. لبنان كشوري است كه طي سال‌هاي اخير با بحران‌هاي اقتصادي و سياسي بي‌سابقه‌اي دست‌وپنجه نرم كرده است. حذف يكي از پرنفوذترين رهبران سياسي و نظامي اين كشور، معادلات داخلي را پيچيده‌تر كرده و بيم آن مي‌رود كه منازعات داخلي بر سر جانشيني و جهت‌گيري حزب‌الله، ثبات شكننده كشور را تهديد كند. در عين حال، بسياري از گروه‌هاي سياسي لبناني بر لزوم وحدت ملي و جلوگيري از بهره‌برداري دشمن از اين شرايط تأكيد كرده‌اند. در سطح جهاني نيز اين ترور به بحثي جدي در محافل ديپلماتيك و رسانه‌اي بدل شد. كشورهاي محور مقاومت از جمله ايران، سوريه و يمن اين اقدام را جنايتي آشكار و نقض قوانين بين‌المللي دانستند. وزارت امور خارجه ايران در بيانيه‌اي ضمن محكوم‌كردن اين اقدام، مسووليت دولت‌ها و جامعه جهاني را براي مقابله با تجاوزگري و سيطره‌طلبي اسراييل يادآور شد. در مقابل، بسياري از دولت‌هاي غربي يا سكوت كردند يا تنها به بيان مواضعي كلي بسنده كردند كه به باور تحليلگران، نشانگر استاندارد دوگانه در مواجهه با تروريسم دولتي است. امروز در نخستين سالگرد ترور نصرالله، لبنان بار ديگر صحنه مراسم بزرگداشت اوست. هزاران نفر در ضاحيه جنوبي بيروت گرد هم آمدند و با برگزاري آيين‌هاي مردمي ياد رهبرشان را گرامي داشتند. در اين مراسم، شعارهاي ضداسراييلي بار ديگر فضاي سياسي لبنان را تحت‌تأثير قرار داد و نشان داد كه يك سال پس از آن حادثه، نام نصرالله همچنان الهام‌بخش مقاومت و ايستادگي است. فرزند او، جواد نصرالله، نيز در گفت‌وگويي رسانه‌اي، از آخرين روزهاي پدرش سخن گفت و تأكيد كرد كه او با وجود تهديدهاي مداوم، تا آخرين لحظه در كنار يارانش ماند. ترور سيد حسن نصرالله، به جاي آنكه به پايان مقاومت بينجامد، آن را وارد مرحله‌اي تازه كرده است. مرحله‌اي كه در آن حزب‌الله و متحدانش بايد با چالش‌هاي جديدي روبرو شوند، اما همزمان از سرمايه اجتماعي عظيم و ميراث رهبري او نيز بهره مي‌برند. تاريخ نشان داده است كه حذف رهبران برجسته، هرچند ضربه‌اي جدي محسوب مي‌شود، اما نمي‌تواند اراده ملت‌ها براي آزادي و استقلال را خاموش كند. ترور نصرالله نيز از اين قاعده مستثنا نيست؛ او شهيد شد، اما راه و انديشه‌اش همچنان در قلب ميليون‌ها نفر در لبنان و جهان عرب زنده است.علي لاريجاني دیروز شنبه در جريان سفر به لبنان در جمع خبرنگاران گفت: لبنان كشور دوست ما است و از اين جهت در زمينه‌هاي مختلف با اين كشور رايزني مي‌كنيم، به‌خصوص كه حوادث روزهاي گذشته هم خيلي سريع انجام شده است. وي تاكيد كرد: اما مسيري كه ما دنبال مي‌كنيم اين است كه مسوولان لبنان با وفاق حركت كنند، مردم لبنان رشيد هستند و احتياج به قيم ندارند و لزومي ندارد امريكا خود را قيم مردم لبنان بداند. اين روش پسنديده نيست و نه تنها در لبنان بلكه در جاهاي ديگر هم قابل قبول نيست. يك لبناني با غيرت حاضر است تحت فشار امريكا منافعش را از دست دهد؟ مردم لبنان بايد تصميم بگيرند و ما اين راه را توصيه مي‌كنيم. دبير شوراي عالي امنيت ملي در پاسخ به سوال ديگري مبني بر اينكه آقاي قاليباف گفته‌اند كه راه ارسال سلاح به حزب‌الله در لبنان بسته نيست، آيا شما همچنان سلاح به حزب‌الله مي‌دهيد؟ گفت: من چنين چيزي نشنيده‌ام. الان در فضاي مجازي خبرهاي مختلفي پخش مي‌شود. حزب‌الله احتياج به سلاح جاي ديگري ندارد زيرا آنقدر قوي است كه احتياج به اخذ سلاح از جايي نداشته باشد. لاريجاني اظهار كرد: اينكه حزب‌الله مي‌خواهد در شرايط فعلي اختلافات را با كشورهاي ديگر كنار بگذارد و وفاق را دنبال كند نشان‌دهنده اوج عقلانيت و درايت و نه ضعف است. وي در پاسخ به سوال ديگري مبني بر اينكه آيا شما از آقاي نعيم قاسم به صورت مستقيم درخواست كرده‌ايد كه اتفاقات گذشته با عربستان را كنار بگذارد و صفحه جديدي باز كند، اظهار كرد: ما دستور به كسي نمي‌دهيم. آقاي نعيم قاسم مصلحت مردم لبنان را بهتر تشخيص مي‌دهد. نعيم قاسم شخصيت بزرگي است و ما روش ايشان را مي‌پسنديم. شیخ نعیم قاسم در مراسم سالگرد سید حسن نصرالله اعلام کرد حزب‌الله خلع سلاح نخواهد شد وی گفت ما در یک نبرد وجودی و حیاتی هستیم و می توانیم در چنین نبردی پیروز شویم اجازه نمی‌دهیم هیچ طرحی به نفع اسراییل در لبنان اجرا شود.
