جشني براي همه ايران تحليلي علمي بر تاثير مراسم ملي بر انسجام اجتماعي و هويت جمعي
مراسم تجليل از دلاورمردان كشتي ايران به پاس قهرماني در مسابقات جهاني، سهشنبه اول مهر در استاديوم آزادي برگزار شد، مراسمي كه نمونهاي است شاخص از «مناسك جمعي» كه ميتواند انسجام ملي، اميدبخشي و تقويت ارزشهاي اخلاقي همچون جوانمردي را در جامعه ارتقا بدهد.

مراسم تجليل از دلاورمردان كشتي ايران به پاس قهرماني در مسابقات جهاني، سهشنبه اول مهر در استاديوم آزادي برگزار شد، مراسمي كه نمونهاي است شاخص از «مناسك جمعي» كه ميتواند انسجام ملي، اميدبخشي و تقويت ارزشهاي اخلاقي همچون جوانمردي را در جامعه ارتقا بدهد. اين يادداشت مقاله با بهره از نظريههاي علوم اجتماعي و مطالعات بينالمللي درباره مراسم ملي و ورزشي، اثرات فرهنگي و اجتماعي چنين رويدادي را در چند نكته بررسي ميكند.
نخست: جشنهاي ملي و انسجام اجتماعي
مطالعات نشان ميدهد كه مراسمهاي جمعي، به ويژه رويدادهايي كه بر موفقيتهاي ملي و هويت جمعي تاكيد دارد، نقشي بس مهم در ايجاد و توسعه «سرمايه اجتماعي» و «انسجام ملي» دارد. حضور شهروندان در چنين جشنهايي، «احساس تعلق به يك جامعه بزرگتر» را تقويت كرده و «همبستگي اجتماعي» را افزايش ميدهد.
اول) اثرات رواني و اجتماعي: تقويت هويت ملي: مراسم تجليل از قهرمانان ورزشي باعث تقويت غرور ملي و ارزشهاي مشترك ميشود.اميدبخشي و نشاط اجتماعي: جشنها فضاي مثبت اجتماعي ايجاد ميكنند كه ميتواند واكنش به بحرانهاي اقتصادي يا اجتماعي را تعديل كند.الگوي جوانمردي و اخلاق ورزش: ورزشكاران قهرمان، به ويژه در رشتهاي مانند كشتي كه ارزشهاي اخلاقي و معنوي آن برجسته است، الگويي براي رفتار جوانمردانه و اخلاقي در جامعه ارايه ميدهند.
دوم) تجربههاي بينالمللي: كشورهاي مختلف تجربههاي موفقي در برگزاري مراسم تجليل از قهرمانان ورزشي دارند:
۱. ژاپن: تجليل از قهرمانان المپيك و مسابقات جهاني در سطح ملي باعث افزايش روحيه جمعي و هويت فرهنگي ميشود و به توسعه برنامههاي ورزش همگاني كمك ميكند (Kelly, 2015) .
۲. آلمان: جشنهاي عمومي بعد از قهرماني تيمهاي فوتبال ملي، علاوه بر شادي عمومي، به تقويت سرمايه اجتماعي و همبستگي بين شهروندان مناطق مختلف كشور منجر شده است.
۳. امريكا: مراسم تجليل از ورزشكاران المپيكي در كاخ سفيد و شهرهاي محل زندگي آنها، نشان داده است كه چنين رويدادهايي ميتوانند حس مشاركت شهروندي و انسجام فرهنگي را افزايش دهند.
سوم) ويژگيهاي مراسم تجليل در ايران: مراسم پيش رو در استاديوم آزادي، با ظرفيت ۱۲ هزار نفر و حضور گسترده مردم، علاوه بر تجليل از ورزشكاران، فرصت مناسبي براي:
۱. ايجاد همگرايي بينانسلي: حضور خانوادهها و نسلهاي مختلف باعث انتقال ارزشهاي فرهنگي و ورزشي ميشود.
۲. ارتقاي سرمايه فرهنگي: برگزاري مراسم به سبك آكادميك و منظم، هويت فرهنگي و ورزشي كشور را تثبيت ميكند.
۳. ترويج اخلاق جوانمردي: كشتي، به عنوان يك ورزش ملي و سنتي، ميتواند آموزههاي اخلاقي مانند احترام به رقيب، تلاش مستمر و شجاعت را به جامعه منتقل كند. و در پايان در خصوص جمعبندي و توصيهها ميتوان گفت كه برگزاري جشن ملي براي تجليل از قهرمانان كشتي ايران نه تنها ابعاد فرهنگي و رواني مهمي دارد، بلكه در چارچوب نظريههاي اجتماعي، ابزاري موثر براي تقويت انسجام ملي و اميدبخشي به جامعه است. تجربه جهاني نشان ميدهد كه طراحي مراسمهاي جمعي با ساختار سازمانيافته و حضور فعال مردم، اثرات پايدار بر هويت جمعي و سرمايه اجتماعي دارد. بنابراين توصيه ميشود:
بر نمايش ارزشهاي اخلاقي و فرهنگي در مراسم تاكيد شود.
از فرصت حضور نسلهاي مختلف براي انتقال فرهنگ و هويت استفاده شود.
آثار مثبت مراسم بر روحيه ملي و همبستگي اجتماعي در رسانهها و مطالعات بعدي بررسي و مستندسازي شود. در شرايطي كه دولت هم تلاش ميكند اين نوع برنامههاي مفرح جمعي ترويج شود بايد از اين نوع برنامهها حمايت كرد، چراكه توسعه اقتصادي نيز در گروي افزايش مشاركتهاي مردمي است.رايزن سابق فرهنگي
