احياي معادن از مسير گواهي سپرده شمش طلا
رحمان آراسته، مدير بازارهاي مشتقه و ابزارهاي نوين مالي بورس كالاي ايران در خصوص توسعه ابزارهاي مالي جديد در بورس كالا اعلام كرد: همانطور كه در بازار سهام صندوق‌هاي بخشي در صنايع مختلف مانند خودرو فعاليت مي‌كنند، در بورس كالا نيز صندوق‌هاي «مولتي NAV» يا چندكالايي طراحي شده‌اند.
رحمان آراسته، مدير بازارهاي مشتقه و ابزارهاي نوين مالي بورس كالاي ايران در خصوص توسعه ابزارهاي مالي جديد در بورس كالا اعلام كرد: همانطور كه در بازار سهام صندوق‌هاي بخشي در صنايع مختلف مانند خودرو فعاليت مي‌كنند، در بورس كالا نيز صندوق‌هاي «مولتي NAV» يا چندكالايي طراحي شده‌اند. اين صندوق‌ها مي‌توانند با دريافت مجوز سازمان بورس در حوزه‌هاي مختلف كالايي مانند مس، گندله، آهن، خودرو و ساير گواهي‌هاي سپرده سرمايه‌گذاري كنند. مدير بازارهاي مشتقه و ابزارهاي نوين مالي بورس كالاي ايران تاكيد كرد: مدير صندوق براساس شرايط بازار تصميم مي‌گيرد كه در كدام حوزه ورود كند؛ به عنوان مثال، اگر بازار سنگ‌آهن جذاب باشد، بخشي از پرتفوي صندوق به اين حوزه اختصاص مي‌يابد يا اگر زعفران مناسب‌تر باشد، صندوق وارد زعفران مي‌شود. در واقع مردم با خريد واحدهاي اين صندوق‌ها، به‌طور غيرمستقيم در توليد كشور مشاركت مي‌كنند و صندوق‌ها با منابع جمع‌آوري‌شده از مردم، وارد خريد گواهي‌هاي سپرده مي‌شوند. آراسته با اشاره به تجربه راه‌اندازي گواهي سپرده شمش طلا اعلام كرد: در ابتداي راه‌اندازي، برخي معادن با مشكلات مالي مواجه بودند، اما پس از ورود به اين بازار توانستند سرمايه در گردش خود را تأمين كرده، خطوط توليد جديد راه‌اندازي كنند و به فروش محصولات بپردازند. اين روند باعث شد معادن ديگر نيز به بازار بپيوندند. اكنون با وجود استانداردها و خزانه مشخص، توليدكنندگان طلا به راحتي مي‌توانند گواهي سپرده منتشر كرده و در صورت تمايل آن را در بازار به فروش برسانند. مدير بازارهاي مشتقه و ابزارهاي نوين مالي بورس كالاي ايران گفت: هم‌اكنون بيش از ۲۳ نهاد مالي در حوزه صندوق‌هاي طلا فعال هستند و چهار نهاد جديد نيز در آستانه ورود قرار دارند. تاكنون حدود ۲۰۰ هزار ميليارد تومان نقدينگي از طريق صندوق‌هاي طلا جذب شده است. آراسته تأكيد كرد: اين نقدينگي به‌طور مستقيم وارد چرخه توليد مي‌شود. عرضه‌كننده گواهي، توليدكننده است و صندوق‌ها از او خريد مي‌كنند؛ مردم نيز با خريد واحدهاي صندوق‌ها در اين چرخه سهيم مي‌شوند. او ادامه داد: استقبال مردم از صندوق‌هاي طلا بسيار گسترده بوده است؛ به‌طوري‌كه بيش از يك ميليون نفر سرمايه‌گذار حقيقي در اين صندوق‌ها حضور دارند. دليل اصلي اين استقبال، شفافيت و امنيت بازار است؛ چرا كه پشت هر گواهي سپرده يك دارايي واقعي وجود دارد و هيچ‌گونه فروش صوري در بورس كالا انجام نمي‌شود. مدير بازارهاي مشتقه و ابزارهاي نوين مالي بورس كالاي ايران اضافه كرد: صندوق‌هاي طلا علاوه بر جذب نقدينگي، مانع خروج پول از بازار سرمايه شده‌اند. سرمايه‌گذاران مي‌توانند به‌راحتي بين طلا و سهام جابه‌جا شوند؛ به عنوان مثال، در صورت كاهش قيمت طلا، سرمايه‌گذار طلا را فروخته و سهام خريداري مي‌كند و بالعكس. او گفت: اگر دو ميليارد دلار نقدينگي جذب صندوق‌هاي طلا نشده بود، اثرات اقتصادي ورود اين نقدينگي بر بازار غيررسمي طلا، سكه و حتي ارز بسيار مخرب بود؛ بورس كالا با اين ابزار نقش مهمي در كنترل نقدينگي ايفا كرده است. آراسته با اشاره به طرح‌هاي جديد بورس كالا كه در دست اجراست، اعلام كرد: بر اساس قانون تأمين مالي توليد، بورس كالا موظف به توسعه اين مدل در ساير كالاها نيز هست. در حال حاضر معاملات طلا از ساعت ۱۲ تا ۱۸ انجام مي‌شود و ابزار جديدي تحت عنوان «اوراق سلف طلا» نيز در دست طراحي است. به اين ترتيب، توليدكننده معدن مي‌تواند از طريق انتشار اوراق سلف تأمين مالي كند و در سررسيد به جاي سود بانكي، گواهي سپرده طلا به سرمايه‌گذاران تحويل دهد. او گفت: مجوزهاي لازم صادر شده و ۲ شركت درخواست خود را ارايه كرده‌اند. در صورت عملياتي شدن، اين ابزار مي‌تواند تحولي بزرگ در حوزه تأمين مالي معادن طلا ايجاد كند. در اين روش، فرد به‌طور مثال امروز هزار تومان سرمايه‌گذاري مي‌كند و در سررسيد معادل آن طلا تحويل مي‌گيرد؛ بنابراين نوسان قيمت طلا تأثيري در اصل سرمايه او ندارد.
