واكنش بورس به ريسكهاي سياسي طبيعي و هيجاني
رامين ملماسي، مديرعامل كارگزاري بانك صنعت و معدن، گفت: بازارهاي مالي در كشورهاي در حال توسعه مانند ايران بهشدت تحت تأثير عوامل سياسي و ژئوپليتيك قرار دارند. به همين دليل، واكنش بورس ايران به ريسكهايي نظير تحريمها، تنشهاي ديپلماتيك، احتمال فعال شدن مكانيزم ماشه يا مذاكرات بينالمللي را بايد طبيعي دانست.
رامين ملماسي، مديرعامل كارگزاري بانك صنعت و معدن، گفت: بازارهاي مالي در كشورهاي در حال توسعه مانند ايران بهشدت تحت تأثير عوامل سياسي و ژئوپليتيك قرار دارند. به همين دليل، واكنش بورس ايران به ريسكهايي نظير تحريمها، تنشهاي ديپلماتيك، احتمال فعال شدن مكانيزم ماشه يا مذاكرات بينالمللي را بايد طبيعي دانست.
رامين ملماسي با اشاره به دلايل طبيعي بودن اين واكنشها، آنها را در ۳ محور اصلي خلاصه كرد و توضيح داد: نخست، حساسيت بالاي بورس تهران به اخبار سياسي است. به گفته او، عمق كم بازار و وابستگي به عوامل خارجي باعث ميشود شاخصها به سرعت تغيير كنند. نمونه آن، ديدار وزير خارجه ايران با رييس آژانس بينالمللي انرژي اتمي در سپتامبر ۲۰۲۵ بود كه نگرانيها از مكانيزم ماشه را كاهش داد و چند روزي بورس را سبزپوش كرد؛ ولي در مقابل، انتشار خبرهايي از احتمال تحريمهاي تازه يا تنشهاي منطقهاي خروج سرمايه و ريزش شاخص را رقم زد.
مديرعامل كارگزاري صنعت و معدن در مورد دليل دوم گفت: ريسكهاي سياسي در دسته ريسكهاي سيستماتيك قرار ميگيرند؛ ريسكهايي كه خارج از كنترل شركتها يا سازمان بورس بوده و كل بازار را در بر ميگيرند. او مثال ميزند كه تهديد جنگ يا تحريمها بهطور مستقيم اعتماد سرمايهگذاران را كاهش داده و نقدينگي را از بازار خارج ميكند.
ملماسي ضمن تشريح دليل سوم، تاكيد كرد: سومين دليل، تجربه تاريخي بازار است. ملماسي يادآوري ميكند كه بورس تهران بارها در برابر رويدادهاي سياسي حساسيت شديد نشان داده و حتي «از ترس مرده است، نه از جنگ». او به دوره خروج امريكا از برجام در زمان رياستجمهوري ترامپ اشاره ميكند كه با وجود افزايش ارزش دلاري بازار، تنشهاي سياسي همچنان نوسانات شديدي رقم زد.
با اين حال، مديرعامل كارگزاري بانك صنعت و معدن معتقد است: برخي واكنشهاي بازار بيش از اندازه يا هيجانياند. با وجود ارزندگي تاريخي سهام در شرايط فعلي، بياعتمادي ناشي از ريزش سال ۱۳۹۹ و ريسكگريزي سرمايهگذاران اجازه نداده روند صعودي پايدار شكل بگيرد. در كنار اين عوامل، نرخ بهره بالا، قيمتگذاري دستوري و ناترازيهاي اقتصادي داخلي نيز فشار مضاعفي بر بورس وارد ميكنند و اثر ريسكهاي سياسي را تشديد ميسازند.
ملماسي در جمعبندي صحبتهايش گفت: واكنش بورس ايران به ريسكهاي سياسي طبيعي است، زيرا اين ريسكها مستقيم اعتماد سرمايهگذاران و چشمانداز اقتصادي را تحت تأثير قرار ميدهند. با اينحال، شدت اين واكنشها به دليل ويژگيهاي خاص بازار ايران بيش از حد است. او تأكيد كرد: با كاهش ريسكهاي سياسي از مسير ديپلماسي، شفافيت در سياستگذاري و انجام اصلاحات اقتصادي ميتوان زمينه بهبود پايدار بازار سرمايه را فراهم كرد.
