تابستان سرخ بورس
تابستان آخرين نفس‌هاي خود را مي‌كشد و بورس تهران نيز تجربه تلخي از تابستان دارد، اعداد و ارقام نيز نشان مي‌دهد كه اين تابستان هم بازدهي منفي براي سهامداران برجاي خواهد گذاشت.
تابستان آخرين نفس‌هاي خود را مي‌كشد و بورس تهران نيز تجربه تلخي از تابستان دارد، اعداد و ارقام نيز نشان مي‌دهد كه اين تابستان هم بازدهي منفي براي سهامداران برجاي خواهد گذاشت. البته اين بازدهي منفي به گونه‌اي قابل پيش‌بيني بود، چراكه روز جمعه در جلسه‌اي قرار شد مكانيسم ماشه از روز شنبه از هفته پيش رو فعال شود و همين موضوع يك سيگنال منفي بسيار قدرتمند براي تمامي بازارها بود و تا اين لحظه همه بازارها تغيير روند داده‌اند.
بورس كه طبق روال خود رخت سرخ بر تن كرده است. در مقابل طلا، دلار و سكه ركور مي‌زنند و خبري هم از مشتري در بازارهاي مسكن و خودرو نيست و همه دست نگه داشته‌اند تا ببينند قرار است در آينده نه چندان دور چه اتفاقي براي اقتصاد و سياست كشور رخ دهد.
به گفته كارشناسان و بررسي روند گذشته بازارسرمايه فعلا يك هفته‌اي اين روند سرخ به صورت پايدار در بازار ادامه خواهد يافت. به‌طور كلي بازار سهام نسبت به اخبار حساس است، اما شرايط حال حاضر و دخالت‌هاي مكرر طي سال‌هاي اخير باعث شده كه بازارسرمايه نسبت به اخبار روند هيجاني بيشتري داشته باشد.
به نوعي مي‌توان گفت كه ترس و هيجان به دو ركن اساسي در بازار سرمايه تبديل شده است. حال اگر دو ركن را در روزهاي سخت و در روزهايي كه اخبار سياسي تشديد مي‌يابد در كنار يكديگر قراردهيم به اين نتيجه خواهيم رسيد كه بازار در اين روزها واكنش بيش از حد نشان داده و فاجعه رقم مي‌خورد.
براي نمونه در روز معاملاتي اخير يعني روز يكشنبه 30 شهريور ماه شاخص كل بورس تهران نسبت به معاملات روز شنبه كاهش 38 هزار و 247 واحدي معادل 1.5درصدي داشت و به تراز 2 ميليون و 504 هزار واحدي رسيد. همچنين شاخص هم وزن 7 هزار و 914 واحد نسبت به معاملات روز گذشته كاهش يافت و درجايگاه 773 هزارو 863 واحدي ايستاد. در سوي ديگر معاملات نيز شاخص كل فرابورس 155 واحد افت كرد و به عدد 23 هزار و 644 واحدي رسيد.
البته اگر قيمت پاياني سهام را بررسي كنيم بسياري از سهام بزرگ بازار و سهم دلار محور افت بسياري را تجربه كرده‌اند و مي‌توان گفت كه همچنان ترس در بازار پايدار است و سهامداران از فرصت‌ها براي خروج از بازار استفاده مي‌كنند. البته شايد اين فرصت‌ها در نوع خود پايدار نباشند اما بازهم بازار نسبت به اين خروج‌ها بها داده است.
ارزش كل معاملات بازار 57,124 ميليارد تومان بوده كه از اين مبلغ 6,527 ميليارد تومان آن مربوط به معاملات خرد سهام و حق تقدم و صندوق‌هاي سهامي بوده است. همچنين 11 درصد از كل ارزش معاملات مربوط به معاملات خرد بود.
بازار سرمايه روي موج اخبار
احسان خاتوني، كارشناس بازار سرمايه درخصوص افت و خيز اخير بازار سرمايه و اثر تحولات بين‌المللي بر روند آتي بازار گفت: در روزهاي پاياني هفته شاهد تقويت سمت عرضه در برخي نمادهاي مهم و همچنين افزايش حساسيت بازار نسبت به اخبار روزانه بوديم. درحال حاضر بازار سرمايه نسبت به اخبار مثبت و منفي واكنش شديدي نشان مي‌دهد؛ براي مثال، روزهاي گذشته اخباري با موضوع NPT، اسنپ بك و احتمال عرضه خودرو در بورس كالا منتشر و پس از تاييد و تكذيب‌ها، منجر به نوسانات قابل توجهي در بازار شد. بنابراين مشاهده مي‌كنيم كه هر خبري به راحتي شرايط بازار را تغيير مي‌دهد و موجب شكل‌گيري صف‌هاي عرضه يا تقاضا مي‌شود. او در پاسخ به اين سوال كه اسنپ بك در شرايط فعلي چه اثري بر روند بازار سرمايه دارد؟ به دوره‌اي كه امريكا براي نخستين‌بار از برجام خارج شد اشاره كرد و گفت: آن زمان بازار سرمايه بنا به دلايلي همراه با رشد نرخ ارز، روند صعودي قابل توجهي داشت. اما بايد توجه داشت كه در واقع آن زمان، بازار كمتر تحت تأثير فضاي تحريم و نوسانات نرخ ارز قرار داشت و اين عوامل باعث افزايش جذابيت بازار سرمايه شد. او ادامه داد: شباهت‌هايي بين زمان حال و آن دوران وجود دارد، اما كمي متفاوت است؛ چراكه ريسك‌هاي جديدي به نگراني‌هاي سرمايه‌گذاران افزوده شده است. در واقع رشد فعلي بازار سرمايه نسبت به دوره گذشته بسيار آرام و محتاطانه است و هنوز فضاي نااطميناني در ميان فعالان بازار ديده مي‌شود.
خاتوني نحوه مديريت بازار ارز را موضوع مهم اثرگذار بر روند آتي بازار دانست و گفت: اگر نرخ دلار نيمايي كه هم‌اكنون حدود ۷۰ هزار تومان است، افزايش يافته و به نرخ‌هاي آزاد نزديك‌تر شود، تقاضاي اصلي بازار سرمايه به‌شدت افزايش خواهد يافت. دولت نيز ناگزير به تعديل نرخ توافقي است؛ چراكه اختلاف زياد بين نرخ بازار توافقي و بازار آزاد مشكلاتي را براي اقتصاد به همراه دارد.
او افزود: به شكل استاندارد فاصله نرخ دلار نيمايي با نرخ دلار توافقي نبايد بيش از 5 تا 10 درصد باشد؛ البته حساسيت‌هاي زيادي در اين زمينه وجود دارد. تجربه قبلي نشان داد افزايش نرخ دلار نيمايي موجب افزايش نرخ دلار آزاد شده است. با اين حال نرخ ارز تحت تأثير چندين عامل است و نمي‌توان آن را صرفاً معلول نرخ بازار ارز تجاري دانست.
احسان خاتوني تاكيد كرد: باوجود حساسيت‌ها و پيچيدگي‌هاي مديريت بازار ارز، بايد تصورات اشتباه نسبت به قيمت‌گذاري نرخ ارز را اصلاح كرد. كاهش فاصله نرخ ارز بازار توافقي و بازار آزاد مي‌تواند نقش كليدي در افزايش شفافيت اقتصادي، كاهش رانت‌هاي ارزي و بهبود اعتماد سرمايه‌گذاران ايفا كند؛ زيرا اين فاصله، زمينه‌ساز بي‌ثباتي در بازارهاي مالي است.در مجموع، هماهنگي سياست‌هاي ارزي با واقعيت‌هاي بازار و كاهش شكاف‌هاي قيمتي، نه‌تنها به ثبات بازار سرمايه كمك مي‌كند، بلكه مي‌تواند مسير اعتمادسازي و جذب سرمايه‌هاي جديد را هموار كند.
اين كارشناس بازار سرمايه در پاسخ به اين سوال كه رشد شاخص بورس تهران حد فاصله 9 تا 25 شهريور ماه 1404 را، مي‌توان نشانه‌اي از بهبود عملكرد بازار دانست يا خير؟ گفت: باوجود رشد شاخص‌هاي بورسي در بازه مورد اشاره و ورود پول جديد به بورس در روزهاي اخير، هنوز حجم نقدينگي قابل توجهي وارد بازار نشده است. همچنين بايد توجه داشت كه خروج نقدينگي در ماه‌هاي گذشته بسيار بالا بود و بازار فاصله زيادي تا جذب مجدد اين منابع دارد.
او درنهايت گفت: البته قيمت‌ها به دليل افت شديد قبلي، به سطوح حمايتي رسيده‌اند و به تدريج سرمايه‌گذاران ريسك‌پذير وارد بازار شده‌اند. اين موضوع مي‌تواند زمينه‌ساز رشد محتاطانه بازار باشد، به شرط آنكه ريسك‌هاي اقتصادي و بين‌المللي كاهش يابد. به دليل قرار گرفتن نرخ‌ها در كف، در صورت كاهش ريسك‌ها و ابهامات اقتصادي، بازار توانايي سود دهي بسيار بالا با رشد
قيمت مناسب را دارد.
