ضرورت همافزايي بازارهاي پول و سرمايه
حجتاله صيدي، در سي و پنجمين همايش ملي بانكداري اسلامي، اعلام كرد: شرايط براي ما همواره خطير بوده است؛ گاهي حتي حالت طنز پيدا ميكند وقتي ميگوييم «در مقطع حساس كنوني هستيم.» اما واقعيت اين است كه اين امر جدي است و فقط مختص ايران نيست، بلكه همه كشورها در «مقطع حساس كنوني» قرار دارند و با چالشهاي متعددي روبهرو هستند، چنانكه حتي بزرگترين اقتصاد دنيا نيز در همين وضعيت است و امريكا نيز بايد رقباي خود، بهويژه چين را مهار كرده و با بريكس و سازمان شانگهاي رقابت كند. رييس سازمان بورس و اوراق بهادار توضيح داد: مساله اصلي كشورها، ازجمله كشور ما، رشد اقتصادي است.
حجتاله صيدي، در سي و پنجمين همايش ملي بانكداري اسلامي، اعلام كرد: شرايط براي ما همواره خطير بوده است؛ گاهي حتي حالت طنز پيدا ميكند وقتي ميگوييم «در مقطع حساس كنوني هستيم.» اما واقعيت اين است كه اين امر جدي است و فقط مختص ايران نيست، بلكه همه كشورها در «مقطع حساس كنوني» قرار دارند و با چالشهاي متعددي روبهرو هستند، چنانكه حتي بزرگترين اقتصاد دنيا نيز در همين وضعيت است و امريكا نيز بايد رقباي خود، بهويژه چين را مهار كرده و با بريكس و سازمان شانگهاي رقابت كند. رييس سازمان بورس و اوراق بهادار توضيح داد: مساله اصلي كشورها، ازجمله كشور ما، رشد اقتصادي است. در ايران سالهاست كه از زبان مديران و مقامات ارشد تأكيد ميشود كه مساله اصلي كشور رشد اقتصادي است و اين سخن كاملاً درست است، رشد اقتصادي مهمترين مساله كشور ماست. صيدي با اشاره به اين نكته كه ثبات، پايداري و استمرار رشد اقتصادي از اهميت بالايي برخوردار است، افزود: چند سالي است كه اقتصاد ايران با چالش رشد اقتصادي مواجه است و همين موضوع به دغدغه اغلب فعالان اقتصادي، مديران و مسوولان تبديل شده است. اما افزايش توليد ناخالص داخلي و تحقق هدف رشد اقتصادي نيازمند افزايش سرمايهگذاري و تشكيل سرمايه است و تشكيل سرمايه مهمترين وظيفه بازار سرمايه به شمار ميآيد. در نتيجه بايد در جهت تسهيل روند تشكيل سرمايه و ارتقاي نرخ سرمايهگذاري حركت كنيم اما اين امر مستلزم حمايت از حقوق سهامداران، ارتقاي سطح شفافيت و افزايش كارايي بازار است. او با بيان اينكه تشكيل سرمايه همواره در سايه همكاري ۲ بازوي مهم بازارهاي مالي، يعني بازار پول و بازار سرمايه، امكانپذير بوده است، گفت: تاريخ نشان داده هرگاه اين ۲ بازار همافزايي داشتهاند، تشكيل سرمايه بهخوبي انجام شده و هر زمان كه هركدام بهتنهايي عمل كردهاند، يا هدف تشكيل سرمايه محقق نشده يا در كمترين سطح خود قرار داشته است. رييس سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: اگر ۲ روي سكه تهديدها و فرصتها را بررسي كنيم، در حال حاضر اقتصاد ايران با ۲ تهديد و ۲ فرصت عمده مواجه است.
به گفته صيدي، تهديد نخست، تورم مزمن است كه وارد مرحله تازهاي شده است. تهديد دوم، مساله كاهش ارزش پول ملي است كه دغدغه بيشتر اقتصاددانان و سياستگذاران اقتصادي محسوب ميشود. او افزود: در مقابل، ۲ فرصت داريم؛ نخست منابع و ذخاير عظيم كشور، از جمله معادن، نفت و گاز و همچنين بازار منطقهاي ۴۰۰ ميليون نفري كه ظرفيت بالاي سرمايهگذاري و توسعه را نشان ميدهد. دوم، اميد و اشتياق كارآفرينان و مردم است؛ چنانكه با وجود تمام مشكلات، شاهد تلاش مستمر فعالان بخش خصوصي و دولتي براي توسعه هستيم. صيدي با اشاره به مفهوم «تابآوري» تاكيد كرد: تابآوري موضوع پرچالشي است، اما براي عبور از گردنههاي خطير مسالهاي حياتي است. او در عين حال گفت: افزايش تابآوري اقتصادي نيازمند هماهنگي سياستهاي مالي، پولي و بازار سرمايه است. رييس سازمان بورس و اوراق بهادار توضيح داد: خوشبختانه در يك سال اخير جلسات متعددي ميان مسوولان بازارهاي پول و سرمايه برگزار شده و همكاري خوبي بين ۲ نهاد شكل گرفته است، هرچند همچنان بعضا چالشهايي هم وجود دارد. رييس سازمان بورس و اوراق بهادار، با اشاره به ضرورت يكسانسازي نرخ ارز تاكيد كرد: تفاوت نرخهاي ارز بهشدت به خلق ثروت مولد و توليد ضربه ميزند. صيدي گفت: وجود تفاوت بين نرخهاي ارز، يا رانت ايجاد ميكند يا هزينههاي مبادله را افزايش ميدهد و اين اتفاق به توليد آسيب ميزند.
او افزود: تجربه نشان داده هر زمان نرخهاي ارز به يكديگر نزديك بوده، وضع اقتصاد هم بهتر شده است. در مقابل اگر تفاوت بين نرخهاي ارز زياد باشد، بنگاههاي بزرگ -كه اغلب آنها در بورس متمركزند- دچار مشكل ميشوند، بنابراين از بين بردن شكاف بين نرخهاي ارز ضرورتي علمي است. رييس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به موضوع نرخ سود يا بهره، توضيح داد: نرخ بهره بالا موجب افزايش هزينه توليد و تنگناي مالي بنگاهها ميشود. صيدي گفت: در زمان انتشار اوراق خزانه بايد به وضع بازار، نرخ سپردههاي بانكي و هزينه تأمين مالي توجه كرد. اگر اين نرخها بالا باشند، توليد با افت شديد روبرو خواهد شد. او در عين حال تاكيد كرد: اين مساله با يك دستور ساده حل نميشود، بلكه نيازمند سياستگذاري هماهنگ و همكاري ميان سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد، سازمان بورس و ديگر نهادهاست تا به نرخ بهرهاي متعادل و انگيزهبخش برسيم. صيدي گفت: مساله ديگر، پديدههاي نوين، مانند رمزارزها و داراييهاي ديجيتال است. اشتباهترين كار اين است كه اين نوع پديدهها را ناديده بگيريم يا فعاليت آنها را بهطور كامل ممنوع كنيم. هرچند در كوتاهمدت ميتوان مقررات محدودكننده وضع كرد، اما در بلندمدت بايد واقعيت را پذيرفت و براي آن چارچوب مشخصي طراحي كرد. رييس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به توافقهاي صورت گرفته ميان بازارهاي پول و سرمايه براي تقسيم كار در حوزه رمز ارزها و رمز داراييها، اعلام كرد: در اين زمينه توافق شده تنظيمگري و نظارت بر «رمزداراييها» بر عهده سازمان بورس و اوراق بهادار باشد و نظارت بر حوزه «رمزپول» برعهده بانك مركزي قرار گيرد. اميدواريم اين همكاري به نتايج عملي برسد تا اقتصاد بتواند از اين پيچ خطرناك عبور كند.
صيدي در پايان صحبتهايش با اشاره به جلساتي كه تاكنون با مديران بنگاههاي اقتصادي برگزار شد، گفت: بنگاههاي اقتصادي ما با وجود چالشها، همچنان وضع بهنسبت مناسبي دارند و با اميد به توسعه حركت ميكنند. به نظر ميرسد با وجود چالشهايي همچون ناترازي برق و گاز، برنامهريزيهايي براي مديريت ناترازي انرژي و كاهش قطعي برق و گاز انجام شده است تا توليدكنندگان با آگاهي از زمانبندي قطعي برق و گاز، بتوانند براي ادامه توليد خود برنامهريزي كنند.
