۵۵ درصد ايراني‌ها خواهان فرزندآوري‌اند، اما چرا بچه‌دار نمي‌شوند؟
بر اساس يافته‌ها ميانگين سن مطلوب براي اولين فرزندآوري در زنان ۲۳ سال و مردان ۲۷ سال است. جالب اينكه بيش از يك سوم اين جامعه آماري، تمايل به داشتن بيش از سه فرزند داشته‌اند.
بر اساس يافته‌ها ميانگين سن مطلوب براي اولين فرزندآوري در زنان ۲۳ سال و مردان ۲۷ سال است. جالب اينكه بيش از يك سوم اين جامعه آماري، تمايل به داشتن بيش از سه فرزند داشته‌اند. براساس نتايج اين تحقيقات ۵۴ درصد از زوجين تمايل به فرزندآوري دارند، اما براي اقدام به باروري موانعي پيش روي آنها قرار گرفته است. در اين پيمايش ۴۸ درصد زنان و ۵۱ درصد مردان با ميانگين سني ۳۶ سال شركت كرده‌اند. جمعيت آماري اين پژوهش از ميان تمام ايرانيان، شامل زنان متاهل در سنين باروري ۱۵ تا ۴۹ سال و مردان متاهل در همين سنين باروري بوده‌اند. در همين زمينه، اميرحسين بانكي‌پور، رييس كميسيون مشترك طرح جواني جمعيت و حمايت از خانواده مجلس شوراي اسلامي با بيان اينكه در قانون جواني جمعيت ۲۱ مانع شناسايي شده است، گفت: «تلاش كرده‌ايم قانون را براي حل اين ۲۱ مانع بنويسيم. اين موانع هنوز وجود دارند و بايد حل شوند.»
او با بيان اينكه مساله باروري چند بعدي است، به پيمايش اشاره كرد و گفت: «اين پيمايش نشان داد، زوجهايي كه صاحب خانه بودند، تمايل بيشتري به فرزندآوري داشتند. البته زوجهايي كه ملك اجارهاي داشتند هم تمايلشان به فرزندآوري نسبت به خانهدارها فاصله چنداني نداشت. يعني اگر مساله مسكن حل شود مشكل فرزندآوري هم حل مي‌شود؛ چنين چيزي نيست، باروري مساله چندبعدي است.» بانكي‌پور با بيان اينكه در قانون جواني جمعيت حق تاهل و حق اولاد از افزايش مناسبي برخوردار شده است، گفت: «در اين قانون حق تاهل و حق اولاد به‌طور معناداري افزايش پيدا كرد تا كارمندان بدانند، فرزندآوري در حقوق و مزاياي آنها هم تاثيرات مثبتي خواهد داشت.» نايب‌رييس كميسيون فرهنگي مجلس گفت: «از سال ۹۴ كه شاهد شيب كاهش مواليد هستيم تا سال ۱۴۰۳كه مواليد به زير يك ميليون نفر رسيد، شاهد كاهش جمعيت زنان داراي سن باروري يعني زنان ۲۰ تا ۴۰ساله هم بوده‌ايم كه دليل اصلي كاهش مواليد است.» اين نماينده مجلس با بيان اينكه علت اصلي كاهش مواليد طي سال‌هاي اخير دولت‌ها، سياست‌ها و از اين قبيل مسائل نبوده است، تاكيد كرد: «جمعيت زنان ۲۰ تا ۴۰ سال در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۳۰۷ هزار نفر كمتر بوده است. همچنين جمعيت اين گروه سني، در سال ۱۴۰۲ نسبت به ۱۴۰۱ كاهش ۲۵۰ هزار نفري را نشان مي‌دهد.» بانكي‌پور با تاكيد بر اينكه كاهش جمعيت زنان داراي سن باروري طبعيتا كاهش مواليد را در پي داشته است، يادآور شد: «اجراي قانون جواني جمعيت از سال ۱۴۰۰ تاكنون موجب جلوگيري از شيب كاهش فرزندآوري شده به نحوي كه در سال ۱۴۰۱ كاهش مواليد نسبت به سال قبلش ۱۰۷ هزار نفر بوده كه در سال ۱۴۰۲ اين عدد به ۱۷ هزار نفر رسيده است.»
گفتمان جواني جمعيت در جامعه مطرح است
صابر جباري، رييس مركز جواني جمعيت وزارت بهداشت نيز در اين نشست با بيان اينكه موضوع جمعيت نيازمند رصد و پايش است، گفت: «با توجه به اينكه تحولات اجتماعي در دوره‌هاي اخير به سرعت انجام مي‌شود، انجام اين رصد و پايشها بايد به شكل مستمر باشد، انجام اين پيمايشها ضروري است، اما بايد به سمت تجميع دادههايي برويم كه در كشور موجود است.»
او با بيان اينكه نتايج اين پيمايش، خروجي و راهكارهايش مفصل‌تر و بهتر در قانون جواني جمعيت ديده شده است، توضيح داد: «نوع نگاه و مواجهه با رفتارهاي باروري بايد با رويكردهاي عمومي اجتماعي و مردمي باشد. در اين ميان وظيفه دولت تنظيم‌گري و تسهيل‌گري است، اما در نهايت مردم خودشان تصميم ميگيرند بعد خانوار چقدر باشد.» رييس مركز جواني جمعيت وزارت بهداشت با اشاره به اينكه در مجموعه اقداماتي كه در قانون جواني جمعيت انجام شده، واژه جواني جمعيت به عنوان يك گفتمان مطرح شده است، گفت: «قبل از قانون چنين واژه‌اي نداشتيم و بيشتر تاكيدها روي موضوع پيري جمعيت و سالمندي بود، اما اكنون واژه جواني جمعيت در كشور ايجاد و در عموم مردم، سياستگذاران و مديران ارشد اين بحث مطرح شده است. البته چهار محور اصلي در رفتارهاي باروري اثرگذار است مانند محور سلامت، سياست، اقتصاد و معيشت، فرهنگ و تربيت؛ محور سياست را خوب انجام داده‌ايم و قانون خوبي براي آن نوشته شده است. بايد عمده وقتمان را براي فرهنگسازي و سلامت بگذاريم، اگرچه موانع اقتصادي هم در باروري نقش دارد، اما بخش بسياري از آن به انگارههاي ذهني و فرهنگي برمي‌گردد و بايد براي اين موارد كار كنيم. مواردي مانند شاخص سلامت كه در رفتارهاي باروري تاثير دارد و موضوعاتي مثل ناباروري، فاصله بين مواليد يا گذارهاي تنظيم خانواده و اثر آن بر ذهن مردم و فاصله بين ازدواج و فرزندآوري و... كه در اين پيمايش مشخص نشده بود.»
اگر حركت نكنيم پنجره جمعيتي بسته مي‌شود
حسين كرمانپور، رييس مركز روابط عمومي و اطلاع‌رساني وزارت بهداشت نيز در اين نشست با تاكيد بر اهميت موضوع جمعيت گفت: «موضوع جمعيت موضوع مهمي است؛ اگر به آن نپردازيم همه شاخص‌هاي سلامت زير سوال خواهد رفت. بايد براي تقويت نهاد خانواده تلاش كنيم اينكه چرا خانواده‌هايي كه در گذشته با هم به مسافرت مي‌رفتند امروز تنهايي را ترجيح مي‌دهند. البته بايد براي تقويت نهاد خانواده از محيط و تبليغات محيطي هم بهره ببريم. گاهي تبليغات محيطي خود تبديل به ضدتبليغ مي‌شوند و اثر خود را از دست مي‌دهند.»
