عرضه ۸.۹ میلیون تن کالا پتروشیمی به بورس کالا

باشگاه خبرنگاران جوان؛ محبوبه کباری - محمد متقی، مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در نشستی خبری اظهار داشت: مدیری در جمهوری اسلامی ایران نیست که منصوب شود و یکی از دغدغه‌ها و نگاهش به بحث اشتغال نباشد؛ در واقع بحث اشتغال‌زایی و توسعه اشتغال در تمامی بخش‌ها به‌خصوص وزارت‌خانه‌های اقتصادی جا دارد.

وی افزود: در صنعت پتروشیمی، که یکی از صنایع مولد و اشتغال‌زا است، در بخش بالادستی که یک‌به‌یک طرح‌هایی به‌اجرا در‌می‌آیند و تبدیل به پروژه تولیدی می‌شوند، اشتغال‌زایی مستقیم و غیرمستقیمی به همراه دارد، اما در این پروژه‌های بالادستی میزان ایجاد اشتغال، نسبت به حجم سرمایه‌گذاری کمتر است؛ اما اگر زنجیره ارزش در صنعت پتروشیمی به سمت تکامل پیش برود و صنایع پایین‌دستی در یک زنجیره ایجاد شوند، اشتغال‌زایی آن چشمگیر خواهد شد.

متقی با بیان اینکه "۶۷ طرح فعال پتروشیمی داریم که متوسط پیشرفت فیزیکی بالای ۴۰ درصد دارند"، گفت: با بهره‌برداری از این طرح‌ها، اشتغال جدیدی ایجاد می‌شود، اما اگر زنجیره ارزش اینها به سمت صنایع تکمیلی و پایین‌دستی ایجاد شود، اشتغال‌زایی قابل توجه می‌شود.

وی ادامه داد: هر یک میلیون تن محصول در صنایع پایین‌دستی ۱۷۰ هزار تا ۲۰۰ هزار اشتغال ایجاد می‌کند؛ این میزان فقط اشتغال مستقیم است و اشتغال‌زایی غیرمستقیم صنایع پایین‌دستی به مراتب بیشتر است؛ حال اگر صنایع پایین‌دستی از تکنولوژی‌های جدیدتر استفاده کنند، اشتغال افزایش خواهد داشت.

مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی تصریح کرد: کالا‌های پلیمری که در داخل ایران عرضه می‌شوند به طور متوسط در هر متن ۸۰۰ تا ۸۵۰ دلار ارزش دارند، اما آنچه صادر می‌شود از آنجایی که محصولات شیمیایی با کمیت بالاست، قیمت‌های پایین‌تری دارند، مثلا متانول، آمونیاک، اوره، LPG و ... که به طور مثال متوسط قیمت ۴۵۰ تا ۵۰۰ دلار در هر تن دارند.

وی افزود: در سال گذشته ۸.۹ میلیون تن عرضه محصولات به بورس‌های کالا و انرژی داشتیم که نسبت به سال ۱۴۰۲، رشدی ۴ درصدی در عرضه به ثبت رسید؛ از این مقدار ۷.۲ میلیون تن در بورس جذب و معامله شد که از نظر رشد معاملات به رشد ۲ درصدی رسیدیم.

متقی خاطرنشان کرد: از این مقدار ۸.۹ میلیون تنی عرضه، حدود ۴.۸ میلیون تن محصولات پلیمری و مابقی مواد شیمیایی بود.

وی ادامه داد: ۳۱۱ محصول اعلامی به گمرک داریم و ۵۰۵ نوع محصول در بورس کالا و بورس انرژی عرضه می‌شود.

مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی در خصوص میزان عرضه محصولات به صنایع استراتژیک گفت: در سال گذشته ۱۶۶ هزار تن محصول پتروشیمی به صنایع استراتژیک مثل پالایشگاه‌های گازی، نیروگاه‌ها، سازمان انرژی اتمی و وزارت دفاع ارائه شد.

متقی با بیان اینکه "برای توسعه در صنعت پتروشیمی ۴ عامل اصلی وجود دارد"، گفت: اولین موضوع، تأمین خوراک است؛ تا خوراکی وجود نداشته باشد، زنجیره‌ای تکمیل نمی‌شود.

وی افزود: عوامل بعدی، بحث تکنولوژی و منابع مالی است؛ و موضوع مهم‌تر و پایانی، بحث بازار است؛ باید کالا‌ها و موادی که مورد تقاضای بازار هستند شناسایی شوند.

مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی درخصوص چالش‌های توسعه صنایع پایین‌دستی گفت: وقتی در بخش بالادستی با کمبود خوراک مواجه می‌شویم که ناشی از ناترازی‌ها در بخش گاز است، که از عدم سرمایه‌گذاری‌های مناسب طی سالیان گذشته نشأت گرفته؛ بیش از آنکه بحث تکمیل زنجیره و توسعه پایین‌دستی مطرح شود، بحث تکمیل ظرفیت‌های نصب شده مد نظر قرار می‌گیرد.

متقی با بیان اینکه "بخشی از پت بطری مورد نیاز بازار داخل، وارد می‌شود"، گفت: به عنوان نمونه ارزش سرمایه‌گذاری در صنایع پایین‌دستی می‌تواند به همین پت بطری اشاره کرد که کیلویی ۷۱ هزار تومان در بورس کالایی، توسط صنایع پایین‌دستی خریداری می‌شود و قیمت تمام شده یک بطری نیم‌لیتری آب معدنی ۲۱۰۰ تومان برای تولیدکننده خواهد بود، اما همین بطری آب معدنی ۹ یا ۱۰ هزار تومان به‌دست مصرف کننده می‌رسد و این از سود سرشار و بیش از ۱۰۰ درصدی سرمایه‌گذاری در این حوزه حکایت دارد.

مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی از قطعی‌های متمادی برق به عنوان یکی از چالش‌های این‌روز‌های صنایع پایین‌دستی نام برد و گفت: بسیاری از فعالان صنایع پایین‌دستی از قطعی‌های تحمیلی برق به تولید گلایه‌مند هستند چرا که بسیاری از ساعات مفید کاری‌شان را از دست می‌دهند.

وی ادامه داد: اولویت ما همواره تأمین بازار داخلی است، مثلا در PET ما هیچ صادراتی نداریم، در PVC اولویت بازار داخلی است مگر اینکه انقدر عرضه کنیم که خریداری نباشد و به‌دلیل نیاز به کنترل سطح ذخایر انبارها، صادرات صورت بگیرد؛ اما در پلی استایرن به وفور تولید داریم و مازاد نیاز داخل را صادر می‌کنیم.

متقی خاطرنشان کرد: در PP به خاطر کمبود محصول، ۱۰۰ درصد جذب بازار داخلی می‌شود، اما در پلی اتیلن به جز چند گرید خاص، مازاد بر نیاز مصرف داریم.

مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به برگزاری نمایشگاه ایران‌پلاست به عنوان یکی از نمایشگاه‌های ممتاز ایران و منطقه در نیمه دوم شهریورماه امسال گفت: در نمایشگاه امسال که با استقبال قابل توجهی از سوی شرکت‌های مختلف مواجه شده، برای نخستین بار سیاست‌گذاری و اجرا را از هم جدا کردیم.

وی افزود: در نمایشگاه امسال بستر‌های بی‌تو‌بی تدارک دیده شده تا شرکت‌های پتروشیمی نیاز‌های فناورانه خودشان را اعلام کنند و منجر به این شود که یک ظرفیت جدید در حوزه پایین‌دستی و صنایع وابسته شکل بگیرد.

متقی با اشاره به اینکه موضوعات متنوعی در نمایشگاه امسال و کارگاه‌های آن مطرح خواهد شد، گفت: مباحثی جون تغییرات اقلیم و نگاه کنوانسیون‌های بین‌المللی به مباحثی، چون آلودگی‌های پلاستیک، کربن‌زدایی، ماکروپلاستیک‌ها و ده‌ها موضوع دیگر در نمایشگاه امسال مورد بررسی و طرح قرار خواهد گرفت.

وی ادامه داد: اینگونه مباحث هم میتوانند از طرفی محدودکننده باشند و از طرفی، ظرفیت‌های جدیدی را فعال کنند؛ مثلا در بخش کربن‌زدایی وقتی حمل‌و نقل به سمت برقی‌سازی می‌رود، نیاز به آلیاژ‌های پلیمری جدید و بازار‌ها و محصولات جدید خواهد بود.

مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه در نمایشگاه ایران پلاست امسال، اتفاقات منحصربه‌فردی رخ خواهد داد، گفت: به‌طور نمونه، از خط تمام ایرانی حوزه پت در نمایشگاه امسال رونمایی می‌شود.

متقی با بیان اینکه افزایش نرخ ارز در بازار غیررسمی خیلی روی قیمت مواد اولیه در بورس کالا و انرژی اثرگذار نیست، گفت: نرخ مواد اولیه بر اساس نرخ ارز مرکز مبادله است که تغییرات فیمیت کمی دارد، اما هرچه فاصله نرخ ارز با نرخ ارز غیررسمی افزایش پیدا می‌کند، درخواست‌ها و تقاضا برای محصولات و مواد پتروشیمی افزایش پیدا می‌کند، چرا که عده‌ای به محصولات پتروشیمی به چشم کالای سرمایه‌ای نگاه می‌کنند؛ اما برای تولیدکننده در هر قیمتی، خرید اهمیت دارد.

وی افزود: در مدیریت توسعه صنایع پایین‌دستی درحال مطالعه ۱۰۰ فرصت جدید توسعه زنجیره ارزش هستیم که با ۱۰۰ فرصت جدید مطالعه شده قبلی که در حال به‌روزآوری مطالعات آن هستیم، در طی ۵ یا ۶ ماه آینده، ۲۰۰ فرصت جدید توسعه زنجیره ارزش پتروشیمی تکمیل شده و ارائه خواهد شد.