ثبات نسبي در بازار كالاهاي اساسي
بررسي‌ها از سطح بازار نشان مي‌دهد كه طي هفته‌هاي اخير قيمت برنج، گوشت، مرغ، لبنيات، روغن و حبوبات روند با ثباتي داشته است كه هر يك از مسوولان و فعالان بازار دلايل خود را براي شرايط بازار مطرح مي‌كنند.
تعادل|
بررسي‌ها از سطح بازار نشان مي‌دهد كه طي هفته‌هاي اخير قيمت برنج، گوشت، مرغ، لبنيات، روغن و حبوبات روند با ثباتي داشته است كه هر يك از مسوولان و فعالان بازار دلايل خود را براي شرايط بازار مطرح مي‌كنند. بسياري از كارشناسان اذعان مي‌كنند كه با افزايش عرضه برخي محصولات اساسي نظير برنج، حبوبات و ميوه طي روزهاي آتي قيمت‌ها روند نزولي خواهد داشت. البته فعالان صنفي معتقدند كه واردات به موقع، مديريت عرضه و جلوگيري از انحصار كالا توسط شركت‌هاي بزرگ، مي‌تواند جلوي افزايش بي‌رويه قيمت‌ها را بگيرد و از مسوولان مي‌خواهيم كه از هم‌اكنون برنامه‌ريزي كنند تا بازار در ماه‌هاي آينده با تكرار بحران سال گذشته مواجه نشود.
پ وضعيت بازار كالاهاي اساسي
غلامرضا نوري قزلجه وزير جهاد كشاورزي گفت: طي ۲ تا ۳ هفته گذشته قيمت هركيلو برنج بيش از ۱۰۰ هزارتومان كاهش يافته است به‌طوري كه در مردادماه ثبات و كاهش قيمت داشتيم. علي رغم آنكه قيمت دام زنده و مرغ زنده روند كاهشي داشته است، اما قيمت گوشت قرمز و مرغ گرم براي مصرف‌كننده تغييري نداشته است كه بسياري از كارشناسان اذعان مي‌كنند كه بازارگردانان و دلالان اجازه كاهش قيمت را نمي‌دهند، از اين رو دستگاه‌هاي متولي با تشديد نظارت‌ها بايد از گرانفروشي جلوگيري كنند.
در همين حال، محمد فرهادي، عضو هيات‌مديره اتحاديه بنكداران مواد غذايي به وضعيت ساير كالاهاي اساسي پرداخت و گفت: شكر با قيمت مصوب 50 تا 60 هزار تومان در بازار عرضه مي‌شود و حبوبات به دليل كمبود مديريت شده، به ويژه لوبياي چيتي، افزايش چند برابري قيمت را تجربه كرده‌اند. روغن نيز با افزايش 25 درصدي قيمت روبرو بوده اما همچنان در بازار موجود است و مشكل اصلي مربوط به حاشيه سود بنكداري‌ها و فروشگاه‌ها است.
فرهادي تأكيد كرد كه واردات به موقع، مديريت عرضه و جلوگيري از انحصار كالا توسط شركت‌هاي بزرگ، مي‌تواند جلوي افزايش بي‌رويه قيمت‌ها را بگيرد و از مسوولان مي‌خواهيم كه از هم‌اكنون برنامه‌ريزي كنند تا بازار در ماه‌هاي آينده با تكرار بحران سال گذشته مواجه نشود.
رضا كنگري رييس اتحاديه بنكداران مواد غذايي هم با بيان اينكه بازار اقلام اساسي در ثبات به سر مي‌برد، گفت: با توجه به فصل برداشت برنج، قيمت برنج ايراني روند كاهشي داشته است. گفتني است با وجود شرايط مساعد عرضه، نوساني در قيمت ايام پاياني ماه صفر نداريم. وي با بيان اينكه مشكل كمبود عرضه روغن مرتفع شده است، افزود: مشكل حاشيه سود روغن كماكان چالشي است به‌طوري كه ۳ درصد كمتر از نرخ درج شده بر روي كالا عرضه مي‌كنند، درحالي كه با احتساب حاشيه سود قانوني بالاتر از نرخ درج شده مي‌شود كه اين امر ديدگاه دستگاه‌هاي نظارتي تخلف است. براين اساس حاشيه سودنهايي بايد در نظر گرفته شود. كنگري ادامه داد: با توجه به نزديك شدن فصل برداشت، قيمت لوبيا چيتي روند كاهشي داشته و مابقي محصولات همانند گذشته قيمت با ثبات بوده است. رييس اتحاديه بنكداران مواد غذايي با بيان اينكه قيمت برنج ايراني به ۲۰۵ تا ۲۱۰ هزارتومان رسيده است، افزود: با افزايش عرضه برنج طي روزهاي آينده روند كاهش قيمت شيب بيشتري خواهد داشت. گزارش‌هاي ميداني از سطح فروشگاه‌ها حاكي از آن است كه در هيچ يك از اقلام سبد مصرفي خانوار كمبودي نداريم. عضو هيات‌مديره اتحاديه بنكداران مواد غذايي گفت: با شروع برداشت برنج نو در شمال كشور، قيمت برنج ايراني در بنكداري‌ها حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد كاهش يافته و اكنون هر كيلو برنج تازه استان مازندران بين ۲۱۰ تا ۲۲۰ هزار تومان عرضه مي‌شود. فرهادي هم با تاييد كاهش قيمت برنج گفته است: قيمت برنج ايراني در ماه گذشته به دليل عوامل متعددي تا بالاي 300 هزار تومان براي هر كيلو افزايش يافت، اما با آغاز برداشت برنج نو در مردادماه امسال، قيمت آن در بنكداري‌ها به حدود 210 تا 220 هزار تومان كاهش يافته است، كه تقريباً 30 تا 35 درصد پايين‌تر از قيمت برنج كهنه سال گذشته است. فرهادي تأكيد كرد كه اين كاهش قيمت مقطعي است و در صورت تمركز خريد برنج توسط چند شركت بزرگ، احتمال افزايش دوباره قيمت‌ها وجود دارد. وي افزود كه كم‌آبي و مشكلات اقليمي تنها بخشي از افزايش‌هاي غيرمنطقي قيمت‌ها را توجيه مي‌كنند و عوامل مديريتي و سياست‌گذاري نقش كليدي دارند. وي همچنين به نحوه تأثير سياست‌هاي وزارت جهاد كشاورزي بر بازار برنج داخلي اشاره كرد و توضيح داد كه سياست‌هاي حمايتي از توليد داخل گاهي منجر به انحصار و افزايش قيمت‌ها شده است.
كمبودي در عرضه دام و گوشت نداريم
اما از بازار گوشت چه خبر؟ رييس شوراي تامين‌كنندگان دام از فراواني عرضه دام در ميادين خبر داده و گفته است: با توجه به شرايط مساعد عرضه دام، مازاد بر تقاضا نوساني در قيمت نخواهيم داشت. منصور پوريان قيمت هركيلو بره نر را ۲۹۰ هزارتومان اعلام كرد و افزود: طي روزهاي اخير قيمت لاشه روند نزولي داشته است كه با توجه به شرايط مطلوب عرضه، نوساني در قيمت گوشت ايام پاياني صفر نداريم. پوريان ادامه داد: قيمت كنوني هركيلو لاشه بدون دنبه ۶۵۰ تا ۶۵۵ هزارتومان است كه براين اساس قيمت منطقي هركيلو گوشت گوسفندي ۷۵۰ تا ۸۰۰ هزارتومان و گوشت گوساله ۶۵۰ هزارتومان است. رييس شوراي تامين‌كنندگان دام ذخاير گوشت منجمد را مطلوب ارزيابي كرد و گفت: قيمت كنوني هركيلو گوشت منجمد گوساله ۴۲۰ تا ۴۳۰ هزارتومان و گوشت منجمد گوسفندي ۵۰۰ هزارتومان است. با توجه به شرايط خشكسالي و كمبود نهاده‌هاي دامي و افزايش تقاضا براي كشتار و آغاز روند كاهشي قيمت دام ناشي انتظار برآن بود كه اين موضوع اثر خود را در بازار گوشت بگذارد، اما متاسفانه براي مصرف‌كننده تغييري نداشته است كه بسياري از مسوولان اتحاديه و تشكل‌هاي دامداران اذعان مي‌كنند كه بازارگردان‌ها و واسطه‌ها نمي‌گذارند اين اتفاق در بازار گوشت رخ دهد.
مشكلي در تامين مرغ نداريم
از آنسو، با توجه به آنكه ميزان جوجه‌ريزي طي ماه‌هاي اخير ۱۵۰ ميليون قطعه است و مرغداران بيش از نياز جوجه‌ريزي كردند، اما وزن‌گيري همانند ديگر ايام خنك سال نيست. براساس آمار اعلامي جوجه‌ريزي مرداد ناشي از تنش گرمايي كمتر از ماه‌هاي قبل است، اما با خنك شدن هوا در شهريورماه پيش بيني مي‌شود كه ميزان توليد گوشت مرغ كمتر از ماه‌هاي قبل نباشد و در حال حاضر مرغ به وفور در تمامي مغازه‌ها موجود است. در همين حال، محمد كمالي سروستاني مشاور اتحاديه مرغداران گوشتي گفته است: با بيان اينكه مشكلي در تامين مرغ نداريم، افزود: قيمت مرغ نقطه‌اي را نمي‌توان ارزيابي و تحليل كرد بلكه در طول سال و پروسه زماني قابل تحليل است به‌طوريكه متوسط قيمت مرغ از ابتداي سال ۶۹ هزارتومان بوده است، درحالي كه قيمت تمام شده بالاي ۷۳ هزارتومان است. به گفته وي، علي رغم كاهش جوجه‌ريزي در مردادماه، اما با خنك شدن هوا انتظار مي‌رود كه ميزان عرضه گوشت مرغ كمتر از ماه‌هاي قبل نباشد. ضمن آنكه در تمامي مغازه‌ها مرغ موجود است. مشاور اتحاديه مرغداران گوشتي گفت: برآوردها حاكي از آن است كه با تامين به موقع و با كيفيت نهاده دامي، نوساني در قيمت مرغ نخواهيم داشت. حميدرضا كاشاني رييس هيات‌مديره اتحاديه مرغداران ميهن هم در اظهاراتي بيان كرده: حال حاضر قيمت هركيلو تخم مرغ درب مرغداري ۴۵ تا ۵۰ هزارتومان است كه كماكان كمتر از نرخ مصوب و تمام شده عرضه مي‌شود. به گفته وي، با توجه به كاهش نرخ تخم مرغ درب مرغداري، هرشانه تخم مرغ ۲ كيلويي ۱۱۰ تا ۱۲۰ هزارتومان بايد به دست مصرف‌كننده برسد كه متاسفانه برخي مغازه‌داران با سود مصوب قبلي عرضه مي‌كنند. كاشاني ادامه داد: برآوردها حاكي از آن است كه توليد تخم مرغ مرداد به ۱۱۶ هزارتن برسد كه اين ميزان مازاد بر نياز كشور است.
قيمت ميوه و صيفي ارزان مي‌شود
از سوي ديگر، برآوردها حاكي از آن است كه با افزايش عرضه، قيمت تمامي اقلام ميوه و صيفي از ابتداي شهريور ۱۰ تا ۲۰ درصد كاهش يابد. مصطفي دارايي نژاد كارشناس كشاورزي با اعلام اين خبر بيان كرده: امسال با توجه به شرايط خشكسالي و كم آبي قيمت ميوه و صيفي نوساناتي داشته كه پيش بيني مي‌شود از شهريورماه با افزايش عرضه قيمت كاهش يابد. به گفته دارايي نژاد؛ امسال گرماي هوا منجر به سوزاندن برگ سبزي و كاهو شد كه در نهايت كمبود عرضه منجر به نوسان قيمت در بازار شد. وي قيمت هركيلو سبزي در ميدان مركزي را ۲۵ تا ۴۰ هزارتومان اعلام كرد و گفت: با افزايش عرضه از شهريور ماه پيش بيني مي‌شود كه بازار به ثبات برسد. با توجه به نوسانات قيمت‌ها در طول سال، تامين كالاهاي اساسي سبد خانوار براي دهك‌هاي متوسط و كم درآمد جامعه با چالش‌هايي روبرو شده است كه در برخي موارد سودجويي عوامل واسطه و دلال عامل اصلي اين التهابات است كه با تشديد نظارت‌ها انتظار مي‌رود كه جلوي افزايش چشمگير قيمت گرفته شود.
