نگراني ادامه‌دار بورس
سال‌هاست بازار سرمايه درحال بقاست، در گرداب بي‌اعتمادي و ابهام در تلاش است تا شايد بتواند روزگار بهتري براي سرمايه‌گذاران خود رقم بزند. درحال حاضر تمامي مولفه‌هاي اقتصادي و سياسي دست به دست يكديگر داده‌اند تا روزگار تالار شيشه‌اي تلخ‌تر از گذشته شود.
سال‌هاست بازار سرمايه درحال بقاست، در گرداب بي‌اعتمادي و ابهام در تلاش است تا شايد بتواند روزگار بهتري براي سرمايه‌گذاران خود رقم بزند. درحال حاضر تمامي مولفه‌هاي اقتصادي و سياسي دست به دست يكديگر داده‌اند تا روزگار تالار شيشه‌اي تلخ‌تر از گذشته شود.
سال‌ها پيش از این بورس به عنوان قلب تپنده اقتصاد كشور بود و اما اكنون سال‌هاست كه ضربان اين قلب بسيار ضعيف است و به يك قدمي مرگ نزديك شده است و علت آن را مي‌توان فرار پول از بازار به دلايل مختلف از جمله دلايل سياسي دانست.
داستان بورس به امروز و ديروز مربوط نمي‌شود و حدود پنج سال است كه به واسطه دستكاري و دخالت حال بازار وخيم است. به نوعي اين بازار درگير معضلات سياسي شده است و به واسطه همين موضوع روند اصلاحي دارد.
از سال 1399 تا به امروز بازار سهام چندين رييس‌جمهوري به خود ديد و اين روسا وعده ترميم بورس را در كوتاه‌مدت يا ميان مدت دادند تا به امروز هيچ يك از وعده‌ها تحقق نيافته و به‌جاي ترميم بورس هر روز شاهد آن هستيم كه وضعيت اعتماد و ابهام وخيم‌تر مي‌شود. مي‌توان گفت كه تنها وعده ترميم بورس داده شد و در عمل كاري براي بازار انجام نشد.
براي نمونه تير ماه سال گذشته و در زمان انتخابات مسعود پزشكيان، رييس دولت چهاردهم وعده‌هاي بورسي بسياري داد كه تقريبا هيچ يك از اين وعده‌ها تا به امروز محقق نشده است. در همان زمان مسعود پزشكيان در مناظرات خود اعلام كرده بود كه با انجام اقداماتي مانند عدم دخالت دولت در قيمت‌گذاري دستوري و توليد و جلوگيري از بي‌ثباتي در قانون‌گذاري‌ها مي‌توان نسبت به رفع مشكلات حاكم در بازار سرمايه و بازگشت بورس به مسير اصلي خود اميدوار بود. حل مشكل بورس يك نسخه ساده نيست و رفع تحريم‌ها مي‌تواند تاثيرگذار بر روند معاملات بورس باشد.پزشكيان در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود گفته است كه دولت نبايد براي جبران كسري بودجه از بورس استفاده كند و تصميم به تامين مالي از طريق بازار سرمايه بگيرد.حدود يك سال از اين صحبت‌ها مي‌گذرد اما همچنان بورس به دنبال مسير اصلي خود مي‌گردد، در اصل مسير اصلي و اساسي بورس تهران گمشده و در اين مدت بازار مسيري مشخص براي ادامه حيات خود نداشته و تنها يك روالي از گذشته تا به امروز را پيش مي‌برد.
بازار سهام سال 1399 به دلايل مختلف روند اصلاحي را تجربه كرد و در نهايت به نظر مي‌رسد كه پس از حدود يكسال به روند طبيعي خود بازگردد اما با گذشت پنج سال هنوز بازار به روند طبيعي خود بازنگشته است و همچنان به دنبال نقدينگي و اعتماد است. پنج سال فرصت كمي نيست كه بازار سهام در اين مدت نتواند روند خوبي را تجربه كند، در اصل پنج سال زمان بسيار زيادي است و اگر روند معاملات بازار عادي بود تاكنون بورس از شر ريزش و سقوط خلاص شده بود و روند صعودي خود را آغاز مي‌كرد اما شرايط معمولي نيست و به نظر مي‌رسد به‌طور كل بورس اولويت هيچ يك از دولت‌ها و وزراي اقتصاد نيست و بورس تهران تنها مانده.
تنهايي بورس داستان امروز نيست و حتي اگر رييس سازمان بورس براي نجات بازار تلاش كند، اين روند به جايي نخواهد رسيد چراكه اولين متولي‌ها نسبت به بازار واكنشي ندارند و تلاش‌ها بي‌فايده است. حال اينكه انتظار براي ترميم بورس طي چند ماه وجود داشته باشد دور از انتظار است، ترميم بورس زماني آغاز مي‌شود كه متوليان بازار سرمايه اين بازار را به رسميت بشناسند و در نهايت با عدم دخالت خود اجازه دهند كه سرمايه‌ها به بورس بازگردد.
بازار از نگاه معاملات
طي اولين روز كاري هفته يعني شنبه 25 مرداد 1404، شاخص كل بورس تهران با كاهش 414 هزار 652 واحدي معادل 0.59 درصدي روبه رو شد و در جايگاه 2 ميليون و 452 هزار واحد ايستاد. همچنين شاخص كل هم وزن نيز در مقايسه با معاملات روز چهارشنبه كاهش 2 هزار و 856 واحدي را ثبت كرد و به عدد 759 هزار و 501 واحدي رسيد. در سوي ديگر معاملات نيز شاخص كل فرابورس 100 واحد كاهش يافت و به عدد 23 هزار و 43 واحدي رسيد. ارزش كل معاملات بازار 20,179 ميليارد تومان بوده كه از اين مبلغ 5,151 ميليارد تومان يعني 269 درصد آن مربوط به معاملات خرد سهام و حق تقدم و صندوق‌هاي سهامي است.
طي اين روز از ميان 660 نماد بازار سرمايه تنها 306 نماد مثبت و 279 نماد نيز منفي بودند. همچنين 55 نماد معادل 8 درصد از كل نمادها در صف خريد و 160 نماد معادل 24 درصد از نمادها در صف فروش حضور داشتند.
همچنين ۸۰۲ ميليارد تومان سرمايه حقيقي‌ها از بازار سهام، ۷۷.۶ ميليارد تومان از صندوق‌هاي سهامي و ۷۰۸ ميليارد تومان از صندوق‌هاي درآمد ثابت خارج شد. ارزش صفوف خريد ۷۹.۴ ميليارد تومان و صفوف فروش حدود ۲.۴ همت بود.
در روز شنبه صنايع پيمانكاري صنعتي، محصولات فلزي، چوب، محصولات كاغذي، بنادر و كشتيراني، ماشين آلات الكتريكي، خدمات رفاهي متنوع، محصولات كشاورزي، خدمات رفاهي-برق، شكر، ساير محصولات كاني غيرفلزي و محصولات پاك‌كننده بيشترين ارزش بازار مثبت را تجربه كردند. در مقابل نيز فعاليت مهندسي، خرده فروشي باستثناي وسايل نقليه موتوري، فعاليت‌هاي مرتبط با اوراق بهادار، مخابرات، سخت افزار و تجهيزات، آهن و فولاد، كاشي و سراميك، مواد شيميايي-متنوع، لاستيك و پلاستيك، ساير محصولات غذايي، نوشيدني، قطعات خودرو، محصولات لبني، ساير مواد معدني و تجهيزات صنعتي بيشترين بازه منفي روز را تجربه كردند.
بيشترين ميزان خروج پول حقيقي از نمادهاي وبملت با ۶۳.۲ ميليارد تومان، فولاد ۴۲.۲ ميليارد تومان، خساپا ۳۵.۸ ميليارد تومان و فملي ۳۳.۱ ميليارد تومان بود. بيشترين ميزان خرج نقدينگي حقيقي از گروه فلزات اساسي با ۹۶.۸ ميليارد تومان، بانك‌ها با ۹۰.۹ ميليارد تومان، شيميايي‌ها با ۸۳.۲ ميليارد تومان و خودرويي‌ها با وجود غيبت نماد «خودرو» در معاملات روز گذشته با ۷۸ ميليارد تومان رخ داد كه مجموع خروج پول حقيقي از اين ۴ گروه ۳۴۸.۹ ميليارد تومان بوده است. ضمن اينكه بيشترين ميزان ورود پول حقيقي‌ها به نماد ونوين با ۳۳.۵ ميليارد تومان رخ داد.
۹۹۷ ميليون سهم از نماد خساپا و ۶۳۱ ميليون سهم از نماد وبملت تغيير مالكيت از حقيقي به حقوقي داشتند و در مقابل ۳۰۵.۹ ميليون سهم از نماد ذوب و ۱۰۲.۳ ميليون سهم از نماد ونوين از حقوقي به حقيقي تغيير مالكيت داده شدند.بيشترين ارزش معاملات نيز به نمادهاي درآمد ثابت آوند با يك همت، فيروزا با ۷۷۰ ميليارد تومان، لبخند با ۶۶۰ ميليارد تومان، افران با ۶۲۹ ميليارد تومان و كيان با ۶۲۴ ميليارد تومان و نماد اهرم (صندوق اهرمي) با ۶۱۰ ميليارد تومان اختصاص داشت. مجموع ارزش معاملات صندوق‌هاي درآمد ثابت ۸.۴ همت بود.
