عقبگرد دوباره بورس

يك هفته تلخ ديگر در بورس تهران به پايان رسيد و همچنان معاملات شرايط خوبي ندارد، اين درحالي است كه قيمت سهام در پايينترين حالت خود قرار دارد و به نوعي بازار سهام به صورت قابل توجهي ارزنده است اما همچنان نقدينگي به بورس نمي رسد.
يك هفته تلخ ديگر در بورس تهران به پايان رسيد و همچنان معاملات شرايط خوبي ندارد، اين درحالي است كه قيمت سهام در پايينترين حالت خود قرار دارد و به نوعي بازار سهام به صورت قابل توجهي ارزنده است اما همچنان نقدينگي به بورس نمي رسد.
نكته قابل توجه اينجاست كه ارزش دلاري بازار سهام به كمتر از 100 ميليارددلار رسيده و براساس آخرين آمارها در محدوده 93 الي 95ميليارد دلاري قرار دارد. البته آمارهاي رسمي عدد بالاتري را نشان ميدهد كه حدود 124 ميليارد دلار است اما همچنان اين رقم براي بورس بسيار پايين است و اصلا قابل توجه نيست. همچنين p/e بازار نيز روند اصلاحي دارد و اكنون در محدود 5.5 نوسان ميكند و ممكن است در روزهاي آينده نيز به محدوده 4 برسد، اين رقم درحالي ست زماني كه p/e بازار در محدوده 7 قرار داشت بسياري از سهامداران عمده و قديمي بازار از سقوط تاريخي سخن ميگفتند و قصد خروج از بازار را داشتند و اكنون شرايط وخيمتر از گذشته است. شايد مهمترين علت اين شرايط را بتوان سياستها و سلسله تصميمات نادرست دانست. در اصل مجموعه تصميمات نادرست باعث شده بازار سرمايه شرايط خوبي را تجربه نكند و اين موضوع مربوط به يك يا دو ماه اخير نيست. بلكه از سال 1399 تا به امروز بازار روزگار متفاوتي را تجربه كرده است. از سال 1399 تا به امروز اقتصاد كشور وسازمان بورس مديران و روساي بسياري به خود ديده كه هريك با روشي متفاوت در تلاش بودهاند شرايط بهتري براي بازار سرمايه رقم بزنند. اما بررسي اعداد و ارقام نشان ميدهد كه هيچ يك در تغيير روند بورس موفق نبودهاند. از سال مذكور تا به امروز سه رييسجمهور، وزير اقتصاد و چندين رييس سازمان بورس براي اين بازار تصميمگيري كردهاند اما مساله اينجاست كه هيچ يك از اين تصميمات نتيجه مشخصي نداشته است. در اصل هيچ يك از اين سلسله تصميمات نتوانسته اعتماد و نقدينگي را به سمت و سوي بورس روانه كند و تنها چند روزي بازار به واسطه سيگنالها يا سلسله تصميمات مثبت شده و پس از آن روند سرخ پوشي خود را آغاز كرده است و به نوعي ميتوان گفت طي پنج سال گذشته تصميمات تنها به زيان بورس بوده است و بازار در اين مدت نتوانسته روزگار خوبي را سپري كند.برخي از منتقدان اين موضوع را ناشي از مديريت سازمان بورس ميدانند اما برخي ديگر عقيده دارند به علت دستكاري و دخالت وزارت اقتصاد بازار سهام نتوانسته تا به امروز روندي مستقل داشته باشد و به همين علت شاهد آن هستيم در هر دوره حتي با تغيير رياست سازمان بورس يا تغيير وزير اقتصاد بازار سهام تغييري نميكند و همچنان رخت قرمز بر تن دارد. بهطور كلي سياستهاي اوليه و دخالت باعث اين روند بورس شده و بايد فكر اساسي براي بازار داشت؛ چراكه در غيراين صورت هر روز بيشتر از گذشته شاهد سقوط بورس خواهيم بود و احتمالا به همين زوديها شاهد آن باشيم كه آينه تمام نماي اقتصاد كشور براي هميشه نابود و شكسته شود.
تالار شيشهاي معاملات
در سومين هفته مرداد ۱۴۰۴، شاخص كل بورس تهران با افت ۳.۴۴ درصدي، كانال ۲.۵ ميليون واحدي را از دست داد و جايگاه رواني مهمي را كه بازار ماهها براي حفظ آن تلاش كرده بود، ترك كرد. همزمان شاخص هموزن كه وضعيت متعادلتري از نمادهاي كوچك و متوسط را نمايش ميدهد، ۲.۵۴ درصد عقب نشست تا سيماي كلي بازار، سراسر قرمز باشد. بررسي دادههاي معاملاتي نشان ميدهد حجم معاملات خرد شامل سهام، حق تقدم و صندوقهاي سهامي طي هفته مورد بررسي، حدود ۴۰ درصد كاهش يافت. اين افت باعث شد متوسط روزانه حجم معاملات خرد به حدود ۱۴ ميليارد برگه سهم سقوط كند؛ رقمي كه با استانداردهاي ماههاي پررونق بازار فاصله زيادي دارد. در كنار افت حجم، ميانگين ارزش معاملات خرد نيز نزولي بود و به ۳ هزار و ۸۹۱ ميليارد تومان در روز كاهش يافت؛ كاهشي كه بهزعم كارشناسان، بيانگر احتياط و حتي بياعتمادي بخش قابل توجهي از سرمايهگذاران حقيقي است.اما شايد مهمترين داده اين هفته، خروج نقدينگي حقيقي از بازار باشد. برآيند تراز ورود و خروج پول حقيقي حكايت از خروج هزار و ۱۵۰ ميليارد تومان سرمايه داشت. اين آمار نه تنها از ضعف تقاضاي جديد پرده برميدارد، بلكه نشان ميدهد بخش مهمي از سرمايهگذاران قديمي نيز در شرايط فعلي ريسك ماندن در بازار را نميپذيرند.
بورس كالا در يك نگاه
آمار معاملات بازار فيزيكي بورس كالاي ايران نشان ميدهد در هفته منتهي به ۲۴ مرداد ماه حدود ۲ ميليون و ۶۶۸ تن انواع كالا و محصول به ارزش بالغ بر ۳۸.۴ هزار ميليارد تومان معامله شد. همچنين ارزش معاملات ۱۰ شركت برتر به بيش از ۱۵.۵ هزار ميليارد تومان رسيد.برترينهاي بورس كالاي ايران درهفته منتهي به ۲۴ مرداد ماه براساس ارزش فروش شركتها در بازار فيزيكي به شرح زير است: ملي صنايع مس ايران با معامله ۶ هزار و ۹۰۱ تن انواع مس، سولفور موليبدن و كنسانتره فلزات گران بها به ارزش ۴ هزار و ۲۹۱ ميليارد تومان در رتبه نخست ايستاد.معدني و صنعتي چادرملو با فروش ۲۰۴ هزار و ۶۰۰ تن كنسانتره، گندله سنگ آهن و شمش بلوم به ارزش يك هزار و ۹۲۹ ميليارد تومان دوم شد. پالايش نفت اصفهان ۶۱ هزار تن وكيوم باتوم و لوب كات سبك به ارزش يك هزار و ۵۹۰ ميليارد تومان فروخت و رتبه سوم را به خود اختصاص داد.صبا فولاد خليج فارس ۱۰۰ هزار تن آهن اسفنجي بريكت به ارزش يك هزار و ۵۴۰ ميليارد تومان فروخت و چهارم شد. پالايش نفت بندرعباس با معامله ۵۲ هزار تن وكيوم باتوم و لوب كات سنگين به ارزش يك هزار و ۳۶۲ ميليارد تومان پنجم شد.معدني و صنعتي گهرزمين با فروش ۱۸۵ هزار تن گندله و كنسانتره سنگ آهن به ارزش يك هزار و ۲۵۵ ميليارد تومان فروخت و رتبه ششم را به خود را كسب كرد.
صنايع توليدي دنياي مس كاشان با فروش يك هزار و ۵۰۰ تن مس مفتول و سيم و مفتول مسي به ارزش يك هزار و ۸۹ ميليارد تومان رتبه هفتم را به خود اختصاص داد.معدني و صنعتي گل گهر با معامله ۱۲۲ هزار تن گندله و كنسانتره سنگ آهن به ارزش ۸۵۹ ميليارد تومان هشتم شد.فولاد غدير ني ريز ۵۰ هزار تن آهن اسفنجي به ارزش ۸۱۷ ميليارد تومان فروخت و نهم شد.ذوب آهن اصفهان هم با فروش ۱۷ هزار و ۴۱۸ تن تيرآهن، ميلگرد و آرگون به ارزش ۷۶۳ ميليارد تومان رتبه دهم را به خود اختصاص داد.
