دريافت تعرفه حق آقايي دلار!!

۱۴۰۴/۰۵/۱۶ - ۰۱:۱۹:۰۶
کد خبر: ۳۵۲۴۲۹

در روزهايي كه نرخ دلار در بازارهاي ايران با افزايش همراه شده، ارزيابي دلايل مقبوليت دلار در جهان، نشان مي‌دهد دليل سيطره اين ارز به چه دليل است؟ به‌طور كلي مقبوليت دلار در معاملات بين‌المللي منافع زيادي را براي اقتصاد امريكا در پي داشته و خواهد داشت.

محمدرضا منجذب

در روزهايي كه نرخ دلار در بازارهاي ايران با افزايش همراه شده، ارزيابي دلايل مقبوليت دلار در جهان، نشان مي‌دهد دليل سيطره اين ارز به چه دليل است؟ به‌طور كلي مقبوليت دلار در معاملات بين‌المللي منافع زيادي را براي اقتصاد امريكا در پي داشته و خواهد داشت. هنگامي كه ارزش دلار كاهش مي‌يابد، اين به منزله مالياتي است كه دولت امريكا غيرمستقيم از شهروندان خود و ديگر كشورهاي دنيا دريافت كرده است كه به حق آقايي دلار معروف است.

 به عنوان مثال فرض كنيد يك دلار معادل يك كيلو پنير (با كيفيت معين) ارزش داشته باشد. وقتي ارزش دلار نصف مي‌شود، اكنون دو دلار معادل همان مقدار پنير هست.
 در فاصله زماني كه  امريكا حجم پول خود را گسترش مي‌دهد كه موجب كاهش ارزش دلار مي‌شود، ابتدا با يك دلار يك كيلو پنير را مي‌خرد و چون طي زمان ارزش دلار كم شده است، فروشنده متضرر مي‌شود.

 به عبارت ديگر قيمت كالا براي امريكا نصف شده و اين مالياتي است كه كشور ديگر به امريكا داده است. با فرض ثبات دو رقم اول ميزان ماليات دريافتي دولت امريكا از مردم دنيا (بابت كاهش قدرت خريد دلار) 9700 ميليارد دلار بوده است.
 اين در شرايطي است كه رقم‌هاي بسيار ديگري از تعرفه‌ها، فروش سلاح، فروش محصولات و ... دريافت مي‌كند. البته اين درآمدهاي آشكار و پنهاني است كه اشاره شد.
 در يك تحليل كامل‌تر در قالب هزينه فايده بايد اين مبحث تكميل شود. اصولا حربه كاهش ارزش پول ملي (ارزان‌تر كردن ارز) براي كشورهاي قدرتمند اقتصادي در برهه‌هايي از زمان اتفاق افتاده كه به جنگ ارزها نيز معروف است.


آقاي دونالد ترامپ بارها اشاره به اين موضوع داشت كه چرا چين يوان را (به صورت مصنوعي) ارزان نگه مي‌دارد و بايد آن را گران كند.
 ارزان‌تر بودن يوان به منزله ارزان‌تر بودن كالاهاي چيني براي خريداران آن است و موجب صادرات آن مي‌شود. 
داعيه ترامپ اين است كه چين بايد يوان را در برابر دلار گران كند تا بدين طريق كالاهاي امريكايي براي چيني‌ها ارزان‌تر شود.
امريكا طي سده اخير 95 درصد ارزش دلار را كاهش داده است (حال به دليل سياست‌هاي انبساطي براي مخارج داخلي و بين‌المللي خود و جنگ‌ها و ...) . 
اين بدان معناست كه امريكا 95 درصد هزينه‌هاي خود را از طريق حق آقايي دلار به راحتي كسب كرده است. 
بر اساس آمار منتشره در سال 2018 حدود 40 درصد معاملات با دلار است، 64 درصد ارزهاي بين‌المللي موجود به دلار است، 63 درصد بدهي‌هاي بين‌المللي به دلار است و 59 درصد وام‌هاي بين‌المللي به دلار است.

 به عبارت ديگر مجموع ارقام مذكور چيزي حدود دو برابر موجودي دلار امريكاست. حجم موجود دلار حدود 5000 ميليارد دلار است و لذا مجموع آنها به 10هزار ميليارد دلار مي‌رسد كه در سطح بين‌الملل بين كشورهاي مختلف در چرخش است و با كاهش 95 درصدي ارزش دلار طي سده اخير مي‌توان گفت امريكا به قيمت امروز 9هزار و 500 ميليارد دلار از كشورهاي جهان بابت حق آقايي دلار به جيب مبارك زده و هزينه جنگ‌ها و غيره را در دنيا از كشورهاي دنيا گرفته است.
 اما بايد توجه داشت، كاهش ارزش دلار در سده اخير موجب شده است تا امريكا بتواند هزينه‌هاي مختلف داخلي و بيروني خود را از كل دنيا به واسطه حق آقايي دلار كسب كند.