نبرد صنعت با گرماي بي‌امان!
تابستان ۱۴۰۴، نه فقط در تقويم، بلكه در رگ‌هاي شبكه برق كشور ثبت شده؛ فصلي كه افزايش بي‌سابقه دما، خشكسالي شديد، و كاهش توليد برق‌آبي، همزمان با اوج‌گيري مصرف برق در بخش خانگي و جهش ۲۲ درصدي مصرف صنايع فولادي، ساختار انرژي ايران را در وضعيت فوق‌العاده قرار داده است.
تابستان ۱۴۰۴، نه فقط در تقويم، بلكه در رگ‌هاي شبكه برق كشور ثبت شده؛ فصلي كه افزايش بي‌سابقه دما، خشكسالي شديد، و كاهش توليد برق‌آبي، همزمان با اوج‌گيري مصرف برق در بخش خانگي و جهش ۲۲ درصدي مصرف صنايع فولادي، ساختار انرژي ايران را در وضعيت فوق‌العاده قرار داده است. بر اساس گزارش‌هاي رسمي سازمان هواشناسي و شركت مديريت منابع آب، تابستان ۱۴۰۴ گرم‌ترين تابستان دهه اخير بوده؛ ميانگين دماي كشور حدود ۲.۷ درجه سانتي‌گراد بيشتر از ميانگين بلندمدت بوده است. ميزان تبخير از مخازن سدها به‌شدت بالا رفته و ذخاير قابل استفاده را كاهش داده است. كاهش ورودي آب سدها تا بيش از ۶۰درصد نسبت به دوره مشابه پارسال در برخي مناطق بوده است. در حالي كه نيروگاه‌هاي برق‌آبي حدود 15 - 10درصد ظرفيت توليد برق كشور را تشكيل مي‌دهند، در تابستان ۱۴۰۴ برخي از آنها به‌طور كامل تعطيل شده است.كاهش توليد برق‌آبي حدود ۴۰۰۰ مگاوات ظرفيت در سراسري را از مدار خارج كرده؛ رقمي معادل مصرف برق حداقل دو استان بزرگ! در همين شرايط، صنعت فولاد برخلاف ركود ساير صنايع، با رونق صادراتي و افزايش ظرفيت توليد، شاهد رشد ۲۲درصد در مصرف انرژي برق بوده است. مصرف مداوم در كوره‌هاي قوس الكتريكي كه در دماي بالا نيز غيرقابل خاموش‌كردن هستند.صنايع فولادي در خرداد و تير ۱۴۰۴، بيش از ۱.۳ ميليارد كيلووات‌ساعت برق مصرف كرده‌اند كه ركورد بي‌سابقه‌اي در دو دهه اخير است.
شبكه زير فشار؛ برق خانگي يا صنعت؟
افزايش همزمان مصرف خانگي (به دليل كولرها) و مصرف صنعتي (به‌ويژه فولاد) باعث شده تا در برخي روزها، شبكه سراسري با كمبود ۱۵ هزار مگاواتي مواجه شود. استفاده اضطراري از سوخت مايع (مازوت و گازوئيل) در نيروگاه‌ها براي جبران كمبود گاز انجام شده است. اگرچه تغييرات اقليمي و افزايش دما عامل مهمي هستند، اما كارشناسان تأكيد دارند كه ريشه‌هاي بحران ساختاري‌تر از آنند كه به آسمان نسبت داده شوند. در نبرد ميان آب، برق، فولاد و خورشيد، برنده هنوز مشخص نيست؛ اما بازنده، در صورت ادامه وضعيت فعلي، زيرساخت و معيشت مردم خواهد بود. تركيب «گرماي بي‌امان، مديريت ضعيف و مصرف فزاينده» آتش زير خاكستر شبكه برق ايران است. اگر امروز توربين‌ها خاموش شده‌اند، شايد فردا صنعت نيز متوقف شود مگر آنكه راهكارها پيش از بحران اجرا شوند، نه پس از خاموشي.
