نبرد احساس و تحليل در معاملات بورس
نبردي بي‌صدا در معاملات جريان دارد؛ نبردي براي يافتن تعادل در زمان خريد و فروش، درست در نقطه‌اي كه تحليل جاي احساس را مي‌گيرد و ريسك، گام‌ها را كندتر مي‌سازد.
نبردي بي‌صدا در معاملات جريان دارد؛ نبردي براي يافتن تعادل در زمان خريد و فروش، درست در نقطه‌اي كه تحليل جاي احساس را مي‌گيرد و ريسك، گام‌ها را كندتر مي‌سازد. در روزهاي اخير، رشد آرام بازار توجه همين فعالان منتظر را جلب كرده و همگي بر ارزندگي سهم‌ها اذعان دارند؛ اما در عين حال، با ترديد جدي مواجهند كه آيا جنگ تمام شده؟ و آيا زمان ورود مجدد به بازار فرا رسيده است؟ اين ترديد، خود موجب ايجاد حباب قيمتي در برخي سهام اهرمي و ناديده گرفتن سهم‌هاي بنيادي شده است. در شرايط فعلي، بسياري از فعالان بازار كه سرمايه خود را خارج كرده‌اند، با چشم‌اندازي محتاطانه در انتظار تحولات سياسي تازه‌اند و در مواجهه با ريسك‌هاي موجود تمايلي به بازگشت ندارند. خروج سنگين نقدينگي بالغ بر ۵۰ هزار ميليارد تومان از بازار نيز گواه اين رويكرد است. در مقابل، گروهي خوش‌بين نيز با اتكا به عوامل و اتفاقاتي مثبت، روند رو به رشد بازار را محتمل مي‌دانند؛ هرچند اعتقاد دارند در حال حاضر نقش حمايتگر بازارساز و صندوق‌هاي تثبيت و توسعه، به‌طور ملموسي كاهش يافته است. البته در هفته اخير خلوتي بازار ناشي از برگزاري مجامع، فضاي باثبات‌تري در معاملات سهام شكل داد، اما همچنان سايه ريسك سياسي و پيامدهاي آن بر بازار سنگيني مي‌كند. عليرضا سادات معتقد است كه طبق اطلاعات رسمي، سازمان بورس پيشنهاداتي را جهت حمايت از بازار به هيات دولت ارايه كرده كه نتايج اوليه آن در صنعت خودرويي و پتروشيمي نمود يافته و انتظار مي‌رودآثار آن به ساير گروه‌ها نيز تسري يابد. عليرضا سادات، كارشناس بازار سرمايه با بيان اينكه چهار عامل اثرگذار بر وضعيت كنوني بازار قابل بررسي است به بازار گفت: نخست، رويداد مجامع شركت‌هاست كه منجر به توقف نمادها در تابلو معاملات مي‌شود. اين امر طي روزهاي آتي شدت مي‌گيرد و با تعويق برخي مجامع، فرصت بازگشايي مجدد برخي نمادها فراهم مي‌شود. وي افزود: دوم، شكل‌گيري روند انتشار اخبار مثبت مرتبط با بازار سرمايه، شامل نرخ خوراك و انرژي صنايع، گزارش‌هاي مثبت پالايشي‌ها و زمزمه‌هايي از مساعدت سياستگذاران با هدف بهبود حال صنايع بورسي است. طبق اطلاعات رسمي، سازمان بورس پيشنهاداتي را جهت حمايت از بازار به هيات دولت ارايه كرده كه نتايج اوليه آن در صنعت خودرويي و پتروشيمي نمود يافته و انتظار مي‌رود آثار آن به ساير گروه‌ها نيز تسري يابد. سادات تاكيد كرد: سوم، انتشار گزارش‌هاي ميان‌دوره‌اي شركت‌هاست كه با توجه به ارزش‌گذاري فعلي سهام، مي‌تواند محرك شكل‌گيري كف‌هاي قيمتي و تحريك تقاضا باشد. در صورت استمرار فضاي آرام در بازار، گزارش‌هاي سه‌ماهه شركت‌ها زمينه‌ساز بهبود نسبي قيمت‌ها خواهد شد. وي ادامه داد: چهارم، تجهيز و به‌كارگيري مجدد صندوق‌هاي تثبيت و توسعه براي حمايت از كف‌هاي بازار است. هرچند طي دو روز اخير فعاليت اين صندوق‌ها كاهش يافته و تاثير آن به وضوح در واكنش بازار ديده شد، اما تجربه عملكرد موفق پنج‌روزه آنها نشان داد اين ابزار در هدايت فضاي معاملاتي بازار مي‌تواند نقش مهمي ايفا كند.
واكنش بازار به تكرار ريسك‌هاي بالا
در بستر همين تحولات، بخش قابل توجهي از فعالان كوتاه‌مدت بازار يا دارايي‌هاي خود را نقد يا اعتبارهاي معاملاتي‌شان را تسويه كرده‌اند و اكنون در موقعيتي منتظر نشسته‌اند. گزارش‌هايي نيز از انتقال بيش از ۴۵ همت نقدينگي به صندوق‌هاي طلا و با درآمد ثابت منتشر شده است كه از آن ميان، نقش صندوق‌هاي درآمد ثابت بسيار پررنگ‌تر ارزيابي و اين انتقال، نخستين واكنش منطقي به ريسك جنگ تلقي مي‌شود. به گفته سهند جلال سهندي احتمال دخالت دولت در بازار و واكنش‌هاي تدافعي بازيگران اقتصادي همگي موجب شدند تا برخي شاخص‌هاي كليدي نتوانند به شكل طبيعي به واقعيت‌هاي جديد پاسخ دهند. با اين حال، آنچه در صورت تكرار يا تشديد تنش‌ها مي‌تواند بازار را با خطر جدي‌تري مواجه كند، نه افت قيمت‌ها، بلكه كاهش نقدشوندگي در محيطي با دامنه نوسان محدود است.
سهند جلال سهندي، كارشناس بازار سرمايه درباره وضعيت كنوني به بازار گفت: در پي وقوع جنگ دوازده‌روزه كه شرايطي بي‌سابقه را در سال‌هاي اخير رقم زد، پيش‌بيني روند بازارها با پيچيدگي‌هايي جدي مواجه شد.
فضاي گسترده نااطميناني، احتمال دخالت دولت در بازار، و واكنش‌هاي تدافعي بازيگران اقتصادي همگي موجب شدند تا برخي شاخص‌هاي كليدي نتوانند به شكل طبيعي به واقعيت‌هاي جديد پاسخ دهند. با اين حال، آنچه در صورت تكرار يا تشديد تنش‌ها مي‌تواند بازار را با خطر جدي‌تري مواجه كند، نه افت قيمت‌ها، بلكه كاهش نقدشوندگي در محيطي با دامنه نوسان محدود است؛ موضوعي كه مديريت سرمايه را دشوارتر مي‌سازد. وي افزود: در چنين شرايطي، صنايع سيمان و دارو همچنان نشان داده‌اند كه از پويايي نسبي برخوردارند. صنعت سيمان با اتكا بر تقاضاي واقعي در بازار داخلي موفق به حفظ روند مثبت خود شده و صنعت دارو نيز، با توجه به رسيدن به كف‌هاي قيمتي و اميد به احياي رشد، چشم‌انداز مطلوبي پيش‌رو دارد. ارزيابي بازار از منظر ارزش‌گذاري حاكي از آن است كه اتخاذ رويكردي تركيبي در سرمايه‌گذاري مي‌تواند استراتژي مناسبي براي عبور از اين دوران پرمخاطره باشد. اين كارشناس تاكيد كرد: در همين راستا، تركيب پيشنهادي براي سرمايه‌گذاري به شرح زير است: ۵۰ درصد طلا براي حفظ ارزش، ۳۰ درصد سهام با تكيه بر صنايع مقاوم و پوياي بازار و ۲۰ درصد ابزارهاي درآمد ثابت براي ايجاد تعادل و پوشش ريسك. براساس اين گزارش بديهي است نسخه‌اي واحد براي تصميم‌گيري وجود ندارد و هر سرمايه‌گذار بايد با توجه به پروفايل ريسك‌پذيري خود عمل كند.
اگر كسي ريسك وقوع جنگ را قريب‌الوقوع ارزيابي مي‌كند، نگهداري سهم براي او منطقي نيست و نبايد در خريد عجله كرد. فضاي بازار همچنان پر از احتمالات است؛ بنابراين، در صورت تصميم براي ورود به بازار بايد نسبت ۵۰-۵۰ را در نظر داشت؛ يعني حداكثر نيمي از سرمايه وارد فضاي سهم شود، آن هم با تحليل و بررسي دقيق و نيم ديگر در حالت محافظه‌كار باقي بماند تا در صورت شكل‌گيري فضاي مثبت جديد، تصميمات بعدي اتخاذ شود. از طرف ديگر در فصل مجامع كه احتمالا تا نيمه مرداد ادامه خواهد يافت، گزارش‌هاي سه‌ماهه و ماهانه نيز منتشر مي‌شود كه مي‌تواند روشن‌كننده وضعيت بنيادي بسياري از شركت‌ها باشد. پس از اصلاح منطقي قيمت‌ها و با چشم‌اندازي شفاف‌تر، مي‌توان با رويكردي متعادل و منطقي به انتخاب سهم پرداخت. تجربه چند هفته اخير نشان داده كه در صورت وقوع اتفاقات مثبت، سهم‌هاي بنيادي به سرعت در مسير جريان پول قرار گرفته و مسير رشد خود را از سر مي‌گيرند. به‌طور كلي بازار، با تمام پيچيدگي‌ها و مخاطراتش، همانند صحنه‌اي از فيلم‌هاي اكشن است؛ عبور از آن نيازمند استراتژي، صبر، تحليل دقيق و قدم‌زدن محتاطانه بر لبه تصميم‌گيري است.