مقابله با پرمصرفها در ميانه بحران خشكسالي
همزمان با ادامه دومين سال خشكسالي شديد و كاهش ۴۰ درصدي بارندگي نسبت به سال گذشته، وزارت نيرو اقدامات سختگيرانهتري را براي مديريت مصرف در دستور كار قرار داده است.
همزمان با ادامه دومين سال خشكسالي شديد و كاهش ۴۰ درصدي بارندگي نسبت به سال گذشته، وزارت نيرو اقدامات سختگيرانهتري را براي مديريت مصرف در دستور كار قرار داده است. در چهار ماه نخست امسال، بيش از ۴۷ هزار مشترك پرمصرف شناسايي و مشمول اقدامات اصلاحي شدهاند؛ اين در حالي است كه ۵۰ شهر كشور درگير تنش آبياند و سدهاي بزرگ با كاهش قابلتوجه ذخاير روبهرو هستند. به گزارش ايسنا، در حالي كه كشور دومين سال پياپي خشكسالي شديد را پشت سر ميگذارد، تازهترين ارزيابيها از وضعيت منابع آب حاكي از كاهش چشمگير بارندگي و ذخاير آبي در سطح ملي است. بررسي دادهها نشان ميدهد كه متوسط بارش كشور تا پايان تيرماه تنها ۱۴۷ ميليمتر ثبت شده؛ رقمي كه در مقايسه با ميانگين بلندمدت، حدود ۳۸ درصد و نسبت به سال گذشته نيز ۴۰ درصد كاهش داشته است. با اين شرايط، ايران در رتبه ۵۶ از ۵۷ سال گذشته از نظر شدت خشكسالي قرار گرفته و به گفته كارشناسان، در دومين سال خشك متوالي بهسر ميبرد. نقشههاي بارش منتشرشده نيز تصويري نگرانكننده از گستره خشكسالي در كشور ارائه ميدهد؛ بهطوريكه استانهايي چون سيستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان با كاهش ۵۰ تا ۸۰ درصدي بارش روبهرو بودهاند. در اين ميان، تهران، کرج، مشهد، اصفهان و تبريز نيز در فهرست مناطق با تنش شديد آبي قرار دارند؛ شرايطي كه نگرانيها نسبت به تابستان پيشرو را افزايش داده است. از سوي ديگر، افت ورودي آب به سدهاي كشور نيز قابل توجه بوده است.
مجموع ورودي آب از ابتداي سال آبي جاري تاكنون به حدود ۲۲.۷ ميليارد مترمكعب رسيده كه نسبت به سال قبل، ۴۳ درصد كاهش را نشان ميدهد. حجم ذخيره فعلي سدها نيز با ۲۶ درصد افت نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به حدود ۲۳ ميليارد مترمكعب رسيده است. اين در حالي است كه درصد پرشدگي مخازن در حال حاضر تنها ۴۴ درصد است. سدهاي مهمي مانند زايندهرود، دوستي، طالقان، شهيد كاظمي، استقلال هرمزگان و نهند نيز با كاهش ذخاير تا مرز ۷۳ درصد مواجهاند. در واكنش به اين وضعيت، وزارت نيرو ضمن تعريف ۱۶۹ پروژه براي مديريت تنش آبي، اقدامات پايشي و اصلاحي را نيز افزايش داده است. بنا بر گزارشها، تاكنون ۳۰۰۰ دستگاه اجرايي پايش شدهاند كه از اين تعداد، ۱،۶۳۸ دستگاه موفق به كاهش ۲۵ درصدي مصرف شدهاند. همچنين، در چهار ماه نخست سال جاري، بيش از ۴۷،۵۰۰ مشترك پرمصرف شناسايي و مشمول اقدامات اصلاحي شدهاند. از سوي ديگر، براي كاهش ريسك قطعي آب در مراكز حساس، حدود ۱،۷۰۰ انشعاب از جمله بيمارستانها شناسايي شده و تاكنون ۱،۲۰۰ مورد به مخازن ذخيره آب مجهز شدهاند.
كارشناسان معتقدند كه تكرار خشكسالي در سالهاي پياپي منجر به شكلگيري پديدهاي موسوم به «خشكسالي القايي» ميشود كه اثرات آن انباشته و مديريت آن پيچيدهتر ميشود. بهنظر ميرسد در شرايط فعلي، ضرورت اصلاح الگوي مصرف، توسعه زيرساختهاي ذخيرهسازي و ارتقای آگاهي عمومي بيش از هر زمان ديگري احساس ميشود.