تغيير در مقررات ملي ساختمان براي ساخت جان‌پناه
مطابق معمول براي چنين مواردي بايد ديد چه تجربيات و سوابقي در جهان وجود دارد؟ سال‌ها در ايالات‌متحده تحصيل و كار كرده‌ام و از نزديك با تدابيري كه در اين كشور براي مقابله با بحران‌هايي چون جنگ، توفان، زلزله و... اتخاذ مي‌شود، آشنايي د
مطابق معمول براي چنين مواردي بايد ديد چه تجربيات و سوابقي در جهان وجود دارد؟ سال‌ها در ايالات‌متحده تحصيل و كار كرده‌ام و از نزديك با تدابيري كه در اين كشور براي مقابله با بحران‌هايي چون جنگ، توفان، زلزله و... اتخاذ مي‌شود، آشنايي دارم. پس از جنگ جهاني دوم و طي دهه‌هاي 50 و 60 ميلادي كه موضوع جنگ‌هاي هسته‌اي در جهان داغ بود، امريكا سازه‌ها و ساختمان‌هاي خود را براساس اين خطر احتمالي تجهيز كرد. متروها يكي از سازه‌هاي مهمي هستند كه در زمان بحران‌ها مي‌توان از آنها براي حفاظت مردم ساماندهي كرد.
در امريكا متروها با عمق قابل‌توجه و نحوه دسترسي مناسب به آسانسور، پله برقي و پله عادي به صورتي ساخته مي‌شوند كه در زمان بحران‌ها به عنوان پناهگاه هم استفاده شوند. مردم در زمان توفان‌هاي موسمي، جنگ‌ها و رخدادهاي غيرمترقبه در متروها پناه مي‌گيرند و با پايان يافتن بحران از آن خارج مي‌شوند. در ايران اما هرگز براساس اين نياز سازه‌هاي عظيم و بزرگ ساماندهي و تجهيز نشده‌اند. در كنار بحث متروها و ساير سازه‌هاي بزرگ، ايران بايد براي ساختمان‌هاي معمولي خود هم اين ضرورت را درنظر گرفته و براي آن برنامه‌ريزي كند.
براي واحدهايي كه قرار است احداث شوند، حتما زير پاركينگ خانه‌ها بايد يك يا دو طبقه زيرين احداث شوند تا در بحران‌ها از آن به عنوان پناهگاه استفاده شود. در ادامه انباري‌ها نيز به گونه‌اي طراحي و ساخته شوند كه مانند اتاق‌هاي ايمن عمل كنند. يعني ديوارها مسلح به بتون و متريال ويژه ساخته شوند. در اين اتاق‌ها ضمن قرار دادن آب و غذا و... بايد امكانات ارتباطي آنالوگ و ديجيتال طراحي شده باشد تا در بحران‌ها بتوانند ارتباط مردم را ساماندهي كنند. در اين اتاق‌ها بايد نيازهاي اساسي مردم مانند آب، غذا، ارتباطات، پوشاك و... لحاظ شده باشند تا هنگام بحران مردم بتوانند حداقل يك هفته را در آن مأوا بگيرند. بسياري از ايالت‌هاي امريكا كه درگير گردباد و توفان‌هاي موسمي هستند، خانه‌هاي خود را با احداث اين نوع زيرزمين‌هاي جان پناه مجهز مي‌كنند. به محض اينكه توفان آغاز مي‌شود يا هشدار آغاز آن داده مي‌شود، مردم به اين اتاق‌ها مراجعه كرده و پناه مي‌گيرند. تا زمان پايان يافتن بحران نيز هيچ شهروندي از اين اتاق‌هاي امن بيرون نمي‌آيد. سوال اين است كه چگونه مي‌توان چنين ضرورتي را در صنعت ساخت و ساز كشور وارد كرد. معتقدم اين امر نيازمند ورود دولت و نهادهاي سياست‌گذار به اين روند است.
در ايران 22 مبحث مقررات ملي ساختمان وجود دارد، فكر مي‌كنم، سريعا بايد مبحث 23 به اين مقررات با هدف احداث جان پناه در ساختمان‌ها اضافه شود. لازم است مقررات ملي ساختمان در ايران اصلاح شده و بندهاي مربوطه براي احداث پناهگاه‌ها گنجانده شوند. اين مقررات 22گانه براساس نيازهاي كشور تغيير يافته و برخي مواد به آن اضافه يا كم مي‌شود. معتقدم ماده 23 مقررات ملي ساختمان بايد در حوزه مسائل مرتبط با پناهگاه تدوين و تصويب شود. در ادامه لازم است نهادهاي مرتبط با نظام مهندسي و وزارت راه و شهرسازي هم در اين زمينه ورود كرده و به نيازهاي مردم براي ساخت جان‌پناه پاسخ دهند. ايران پس از جنگ 12 روزه با مشكل نبود پناهگاه مواجه شد. بايد بدانيم هيچ متاعي گرانقدرتر از جان و سلامت انسان‌ها وجود ندارد. همه ساختارهاي تصميم‌ساز و سياست‌گذار كشور بايد در راستاي حفظ جان و سلامت شهروندان عمل كنند.