ايران، آماده براي ديپلماسي، استوار در برابر تهديدها

اسراييل در حالي به ايران حمله كرد كه مذاكرات هسته‌اي با امريكا در جريان بود و اين حمله پشت پاي رسمي به ديپلماسي به شمار مي‌رود. اين جمله‌اي است كه در هفته‌هاي اخير بارها از سوي مقامات ايراني مطرح شده و نشان‌دهنده حقانيت كشور در ترديد نسبت به شعارهاي طرف مقابل درباره مذاكره و ميزان جديت امريكا در اين حوزه است. حمله به ايران در حالي رخ داد كه مذاكرات در چند دور برگزار شده بود و حتي دو طرف براي زمان جديد مذاكره نيز به جمع‌بندي رسيده بودند. به اين ترتيب ايران در روزهاي گذشته يك الگوي ثابت را مطرح كرده كه از نظر بين‌المللي كاملا منطقي و به حق است. از سويي ايران مي‌گويد هيچ مشكلي با ديپلماسي و مذاكره ندارد و در اين مسير بارها اقدامات اعتمادساز انجام داده است و از سوي ديگر بايد اين تضمين وجود داشته باشد كه مذاكره به عنوان ترفندي براي پوشش حمله نظامي نباشد و اين موضوع را بايد طرف امريكايي تاييد كند. با وجود آنكه در روزهاي گذشته بارها خبرهايي از احتمال از سرگيري مذاكرات مطرح شده اما سخنگوي وزارت خارجه رسما اين موضوع را تكذيب كرده است. او همچنين به اروپا درباره مكانيزم ماشه هشدار داده است.

بقايي در اين نشست در پاسخ به سوالي در مورد تهديد اروپايي‌ها به استفاده از مكانيسم ماشه عليه ايران تاكيد كرد: اين موضوع هيچ مبناي حقوقي و بين‌المللي ندارد. وي ادامه داد: تهديد به استفاده از اين ساز و كار، يك كار سياسي و اقدامي در راستاي تقابل با ايران است كه در صورت وقوع چنين اتفاقي با واكنش مقتضي از سوي ايران روبه‌رو مي‌شود. سخنگوي وزارت خارجه در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود در پاسخ به سوالي در ارتباط با ادامه جنايت‌هاي رژيم صهيونيستي عليه مردم غزه گفت: در مدت اخير شاهد بوديم كه صدها نفر از مردم غزه در صف‌هاي توزيع غذا به صورت عمد مورد حمله رژيم صهيونيستي قرار گرفتند و به شهادت رسيدند. وي با بيان اينكه «مسووليت كشورهاي اسلامي و منطقه در ارتباط با جنايت‌هاي رژيم صهيونيستي در فلسطين سنگين است»، گفت: عدم اقدام جدي در اين ارتباط باعث تداوم و گسترش جنگ‌افروزي و توسعه‌طلبي رژيم صهيونيستي مي‌شود . بقايي ادامه داد: كشورهاي منطقه بايد به اين موضوع توجه داشته باشند كه جنايت‌هاي رژيم صهيونيستي و توسعه طلبي آن به يك منطقه محدود نمي‌شود. سخنگوي وزارت خارجه همچنين در پاسخ به سوالي در ارتباط با اخبار منتشر شده در ارتباط با ديدار «استيو ويتكاف»، مذاكره‌كننده امريكايي و «سيد عباس عراقچي» در آينده نزديك گفت: در اين خصوص هيچ تاريخ، مكان و زماني تعيين نشده است.

سخنگوي وزارت خارجه ايران همچنين در مورد خبر اخير آكسيوس در ارتباط با تاكيد روسيه مبني بر اينكه ايران بايد غني‌سازي صفر داشته باشد و واكنش روز گذشته وزارت خارجه روسيه به اين خبرگفت: ما هر چند وقت يك بار شاهد انتشار اينگونه اخبار براي ضربه زدن به روابط ايران با كشورهايي هستيم كه با آنها ارتباط داريم.  وي با بيان اينكه «وزارت خارجه روسيه و همچنين سفارتخانه اين كشور در تهران در اين ارتباط به صورت صريح موضع گرفتند»، خاطرنشان كرد: اين خبر ساختگي بود و اين اولين‌بار نيست كه اينگونه خبرهاي ساختگي مطرح مي‌شود. هدف از اينگونه اخبار ايجاد اختلال و بدبيني بين كشورهايي است كه روابط خوبي با يكديگر دارند. بقايي ادامه داد: روابط ما با روسيه مبتني بر احترام و منافع متقابل است و دوستان روس ما به خوبي مي‌دانند كه در مورد تمام موضوعات سياست خارجي از جمله بحث هسته‌اي، ايران به صورت مستقل تصميم مي‌گيرد و روسيه همواره به تصميم‌هاي مستقل ما احترام گذاشته است. بقايي گفت: ما با روسيه در ارتباط با مسائل هسته‌اي و ساير مواردي كه نيازمند رايزني دوجانبه است، همكاري‌هاي خوبي داريم. وي در پاسخ به سوالي در ارتباط با مطالب منتشر شده مبني بر اينكه برخي از مقامات روسيه اعلام تمايل كرده‌اند كه اين كشور نقش بيشتري در پرونده هسته‌اي ايران داشته باشد و آيا در اين خصوص طرح و پيشنهاد مشخصي از سوي روسيه به ايران ارايه شده است؟ گفت: ما با روسيه و چين به عنوان دو كشوري كه داراي شراكت راهبردي هستيم، رابطه دوستانه‌اي داريم؛ دو كشوري كه عضو دايم شوراي امنيت سازمان ملل هستند و همچنان بخشي از برجام، در تماس نزديك هستيم و مشورت مي‌كنيم. سخنگوي وزارت خارجه افزود: هر دو كشور هميشه اعلام آمادگي كرده‌اند براي ايفاي نقش سازنده و كمك‌كننده در روند مرتبط با موضوع هسته‌اي ايران. بنابراين اين روند كماكان ادامه دارد. وي افزود: اينكه بگوييم پيشنهاد مشخصي و بسته مشخصي وجود داشته، نه چنين چيزي نيست، اما اينكه روسيه و چين همواره آماده بودند براي كمك به حل موضوع، بله حتما اين به همين شكل بوده و همچنان هم ما در تماس با دو كشور هستيم. بقايي تصريح كرد: در جريان اجلاس سران بريكس گفت‌وگوي خوبي بين آقاي دكتر عراقچي و همتاي روس انجام شد.

سخنگوي وزارت خارجه همچنين در پاسخ به سوالي در مورد اخبار منتشر شده در ارتباط با بازداشت يك شهروند آلماني و فرانسوي در ايران خطاب به خبرنگار پرسش‌كننده گفت: جزييات اين موضوع را از سخنگوي قوه قضاييه بپرسيد، دوستان ما در بخش كنسولي با سفارتخانه‌هاي آلمان و فرانسه در ارتباط هستند و همانطور كه اشاره كردم، بايد در مورد اتهامات مطرح شده از سخنگوي قوه قضاييه بپرسيد. بقايي در پاسخ به سوالي درباره موضع اخير مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي راجع به برنامه هسته‌اي آلمان و اينكه گفته آلمان زمان زيادي براي توليد بمب هسته‌اي نياز ندارد و اينكه اين رويكرد دوگانه آژانس در مقايسه با موضعي كه در رابطه با برنامه هسته‌اي صلح آميز ايران اتخاذ كردند، شما چگونه تفسير مي‌كنيد؟»، گفت: به نظرم خيلي روشن است. استفاده ابزاري از نهادهاي بين‌المللي براي اعمال فشار به صورت گزينشي عليه برخي از كشورها متاسفانه تبديل به يك رويه شده و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي هم از اين قاعده مستثنا نبوده است. بقايي در پاسخ به سوالي درباره احتمال تغيير واسطه در دور جديد مذاكرات احتمالي گفت: در اين مدت خبرهاي زيادي شنيديد و باز هم خواهيد شنيد. تمام اينها گمانه‌زني و حدس است كه رسانه‌هاي مختلف مطرح مي‌كنند ولي هيچ كدام قابل تاييد نيست. وي همچنين در پاسخ به سوال ديگري در ارتباط با بحث ميانجي‌گري‌ها بين ايران و طرف امريكايي و اينكه به نظر مي‌رسد نقش قطر و عمان كمرنگ شده و نقش برخي ديگر از كشورها از جمله عربستان در اين زمينه افزايش پيدا كرده است، گفت: هما نطور كه پيش از اين گفتم در اين سه چهار ماه گذشته خيلي از كشورهاي منطقه و خارج از منطقه تلاش‌هايي براي حل موضوع هسته‌اي ايران انجام دادند و غير طبيعي نيست كه در شرايط فعلي منطقه بعد از تجاوز رژيم صهيونيستي و امريكا، كشورهاي منطقه كه نگران وضعيت منطقه هستند بخواهند به حل و فصل اين موضوع كمك كنند. سخنگوي وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالي درباره ميزان خسارات وارده به تأسيسات غني‌سازي فردو گفت: اين موضوع با توجه به نوع حملات و گستره خسارات كماكان در حال بررسي است و جزييات آن را بايد از سازمان انرژي اتمي بپرسيد. در چنين شرايطي، از يك طرف ايران بر حق قانوني خود براي مقابله با سياست‌هاي محدودكننده تاكيد دارد و از طرف ديگر با محوريت وزير خارجه ديپلماسي فعال خود را نيز ادامه مي‌دهد. وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران به اظهارات سخيف بنيامين نتانياهو نخست وزير رژيم صهيونيستي در مورد ايران واكنش نشان داد. سيد عباس عراقچي در اين زمينه در مطلبي در شبكه اجتماعي ايكس نوشت: «نتانياهو نزديك به دو سال پيش وعده پيروزي در غزه را داده بود.

اما نتيجه چه شد؟ ورود به يك باتلاق نظامي، حكم بازداشت به اتهام جنايات جنگي، و پيوستن ۲۰۰ هزار نيروي جديد به حماس. وي افزود: در مورد ايران، او خيال خام داشت كه مي‌تواند بيش از ۴۰ سال دستاوردهاي صلح‌آميز هسته‌اي را از بين ببرد. اما نتيجه اين شد: هر يك از آن تعداد دانشمند ايراني كه مزدوران او به شهادت رساندند، صدها شاگرد توانمند تربيت كرده بودند. و اين شاگردان به‌زودي به نتانياهو نشان خواهند داد كه چه در چنته دارند. عراقچي ادامه داد: اما تكبر او (نتانياهو) به همين‌جا ختم نمي‌شود. پس از آنكه موفق به دستيابي به هيچ‌يك از اهداف جنگي‌اش عليه ايران نشد، و زماني كه موشك‌هاي قدرتمند ما مراكز مخفي رژيم صهيونيستي را با خاك يكسان كردند- مراكزي كه نتانياهو هنوز هم سانسورشان مي‌كند-  و او مجبور شد به سوي «بابا» فرار كند، حالا با وقاحت، براي امريكا تعيين تكليف مي‌كند كه در گفت‌وگو با ايران چه بگويد يا نگويد و چه كار بكند يا نكند. وزير امور خارجه تاكيد كرد: گذشته از مضحك بودن اينكه ايران ممكن است به حرف‌هاي يك جنايتكار جنگي تحت تعقيب توجه كند، يك پرسش اجتناب‌ناپذير مطرح مي‌شود: نتانياهو دقيقا چه چيزي مي‌كشد؟ و اگر هيچ، موساد دقيقا چه نوع پرونده‌اي از قلب كاخ سفيد دارد؟ همچنين «اسماعيل بقايي» سخنگوي وزارت امور خارجه ايران روز (دوشنبه) گفت كه «سيد عباس عراقچي» وزير امور خارجه ايران قصد دارد در حاشيه نشست شوراي وزيران امور خارجه سازمان همكاري شانگهاي (SCO) كه ۲۴ تيرماه (۱۵ ژوئيه) در چين برگزار مي‌شود با «سرگئي لاوروف» وزير امور خارجه روسيه ديدار كند. او كه با خبرگزاري ريانووستي گفت‌وگو مي‌كرد، اظهار داشت كه دو طرف در اين ديدار درباره مسائل هسته‌اي و تحولات غرب آسيا رايزني خواهند كرد.  

بقايي خاطرنشان كرد: در جريان سفر عراقچي به چين، جايي كه نشست شوراي وزيران امور خارجه سازمان همكاري شانگهاي فردا [سه‌شنبه] برگزار مي‌شود و لاوروف نيز در آن شركت خواهد كرد، ديداري بين دو وزير انجام خواهد شد. وي گفت: ادامه رايزني‌ها در مورد روابط دوجانبه و همچنين آخرين تحولات منطقه، از جمله موضوع هسته‌اي ايران در دستور كار قرار دارد. با وجود توقف مذاكرات، پيام‌هاي ميان دو طرف در حال تبادل است. «كاظم غريب آبادي» معاون حقوقي و بين‌الملل وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران، شامگاه يكشنبه و در يك گفت‌وگوي تلويزيوني در ارتباط با همكاري‌هاي ايران با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و مصوبه مجلس شوراي اسلامي براي تعليق اين همكاري‌ها گفت: مصوبه مجلس مشخص است و بر اساس اين مصوبه، همكاري‌هاي ما با آژانس به حالت تعليق در مي‌آيد. وي ادامه داد: با تحقق برخي از شروط، بر اساس مصوبه مجلس تصميم‌گيري نهايي براي هر نوع همكاري ايران با آژانس بر عهده شوراي عالي امنيت ملي است و ما اين موضوع را به آژانس اطلاع داده‌ايم و آژانس هر تقاضايي از ما داشته باشد مبناي تصميم‌گيري در ارتباط با آن شوراي عالي امنيت ملي است. وي با بيان اينكه «در ايران در حال حاضر هيچ بازرسي از آژانس در ايران حضور ندارد»، در مورد اظهارات مديركل آژانس در ارتباط با بازديد از تاسيسات ايران ادامه داد: بيشترين گزارش‌هاي بازرسي آژانس در مورد تاسيساتي بود كه امريكا به آنها حمله كرد، آنها اكنون اين تاسيسات ما را زده‌اند و با توجه به اين شرايط بازرسان مي‌خواهند آنجا چه كار كنند؟ وي با بيان اينكه «چه در دوران جنگ و چه بعد از آن پيام‌هايي را از امريكايي‌ها براي از سرگيري مذاكرات دريافت كرديم»، خاطرنشان كرد: در زمان جنگ تحميلي ۱۲ روزه آنها پيشنهاد مذاكره دادند كه اين پيشنهاد رد شد و تصميم ما در آن مقطع عدم ورود به مذاكره و دفاع جانانه از كشور بود ما اعلام كرديم كه مذاكره نمي‌كنيم و به دفاع خود از كشور ادامه مي‌دهيم.  غريب آبادي گفت: ارسال پيام‌ها براي از سرگيري مذاكرات از سوي واشنگتن بعد از توقف جنگ نيز ادامه داشت. اين پيام‌ها در حال بررسي است تا با يك تصميم مناسب برسيم. ديپلمات ارشد ايران خاطرنشان كرد: پيشنهاد آنها براي مذاكره و گفت‌وگو است، همانطور كه اشاره كردم ما يك سري اصولي براي گفت‌وگو داريم و هر وقت تصميمي در مورد اين پيشنهادات گرفته شد، در چارچوب آن عمل مي‌كنيم. وي با تاكيد بر اينكه «ايران زير بار زياده خواهي‌هاي طرف‌هاي مقابل نمي‌رود و زياده خواهي‌ها را نخواهد پذيرفت» ادامه داد: ما به طرف مقابل اعتماد نداريم، همواره بايد بي‌اعتماد باشيم و با بي‌عتمادي هم مذاكره مي‌كنيم. غريب‌آبادي گفت: در مذاكرات احتمالي آينده، مصمم‌تر در پيگيري اصول خود هستيم و اينگونه نيست كه از موضع ضعف وارد گفت‌وگو مي‌شويم و ضعف مربوط به آنهاست. پيام و موضع ايران در تمام اين سال‌ها واضح و روشن بوده و حالا توپ در زمين طرف غربي است كه آيا با كنار زدن زياده‌خواهي‌هاي خود به مذاكرات تن مي‌دهد يا خير.