خبر بد تركيه براي صادركنندگان گاز

تركيه يكي از بازارهاي برق برخوردار از سريع‌ترين نرخ رشد در جهان است و صادركنندگان گاز طبيعي و ال‌ان‌جي، به اين كشور به عنوان يك بازار كليدي با پتانسيل رشد چشم دوخته‌اند، اما گسترش سريع منابع انرژي پاك تركيه ممكن است آنها را نااميد كند.

به گزارش ايسنا، افزايش ظرفيت خورشيدي، ماه گذشته براي اولين‌بار، توليد برق خورشيدي را از توليد برق گازي در تركيه بالاتر برد. از سوي ديگر، قرار است توليد اولين نيروگاه هسته‌اي اين كشور ظرف چند ماه آينده آغاز شود.

تركيه همچنين در حال استقرار باتري‌هاي در مقياس بزرگ براي ذخيره برق مازاد از مزارع بادي و خورشيدي است كه مي‌توانند در زمان اوج تقاضا استفاده شوند و ذخيره ۸۰ گيگاوات ساعت باتري تا سال ۲۰۳۰ را هدف گرفته است.

به نظر مي‌رسد اين تركيب افزايش منابع انرژي پاك در كنار گسترش ظرفيت ذخيره‌سازي، استفاده تركيه از گاز و ساير سوخت‌هاي فسيلي در توليد برق را محدود كند و ممكن است باعث شود كه سرمايه‌گذاران بازار گاز براي يافتن پتانسيل رشد، به جست‌وجوي جاي ديگري بپردازند.

داده‌هاي انديشكده انرژي «امبر» نشان مي‌دهد كه تقاضاي تركيه براي برق از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴، به ميزان ۱۴ درصد رشد كرده است، در حالي كه تقاضا براي برق در سراسر اتحاديه اروپا در همين مدت، حدود پنج درصد كاهش يافته است.
طبق گزارش «امبر»، هزينه‌هاي دولت براي زيرساخت‌ها و گسترش صنايع سنگين و توليد، محرك‌هاي اصلي تقاضاي تركيه براي برق بوده‌اند كه در سال ۲۰۲۴، به ۳۴۰ تراوات ساعت رسيد. انتقال برخي صنايع سنگين از ساير نقاط اروپا مانند برخي از صنايع فولاد و سيمان از آلمان نيز عامل افزايش مصرف انرژي در تركيه در چند سال گذشته بوده است.
با وجود رشد مداوم مصرف برق، گاز طبيعي توسط ساير منابع توليد برق از سيستم توليد برق تركيه خارج مي‌شود و توليد برق با سوخت گاز، در سه سال گذشته كاهش يافته است.

طبق گزارش «امبر»، نيروگاه‌هاي زغال‌سوز، بزرگ‌ترين منبع توليد برق در تركيه هستند و سال گذشته، ۳۶ درصد از برق مصرفي اين كشور را تامين كردند.
كليد ماندگاري زغال‌سنگ، صادرات ارزان روسيه بوده است كه از زمان تحريم‌هاي سال ۲۰۲۲ پس از آغاز جنگ در اوكراين، براي يافتن خريداران مشتاق براي محصولات انرژي خود با مشكل مواجه شد. براي اطمينان از خريد مداوم توسط تامين‌كنندگان برق تركيه، صادركنندگان زغال‌سنگ روسيه، قيمت‌هايشان را در مقايسه با ساير فروشندگان زغال‌سنگ با تخفيف ارايه كرده‌اند و در نتيجه، از سال ۲۰۲۲، سهم غالب را در بازار زغال‌سنگ تركيه به دست آورده‌اند. در واقع، داده‌هاي شركت اطلاعات كالايي كپلر نشان مي‌دهد كه روسيه از ابتداي سال ۲۰۲۵ تاكنون، تقريبا ۸۸ درصد از واردات زغال‌سنگ تركيه را تامين كرده است، در حالي كه از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱، به‌طور متوسط ۲۴ درصد سهم داشته است. با اين حال، اين عرضه مداوم زغال‌سنگ ارزان، به كاهش تقاضا براي گاز طبيعي گران‌تر در تركيه منتهي شده است، به‌طوري كه نيروگاه‌هاي گازي، تنها ۱۹ درصد از برق تركيه را در سال گذشته تامين كردند. سدهاي آبي، ۲۲ درصد برق تركيه را تامين كردند و مزارع خورشيدي (هفت درصد) و مزارع بادي (۱۱ درصد)، بزرگ‌ترين منابع توليد برق بعدي تركيه بودند. توليد برق گازي تركيه در نيمه اول سال ۲۰۲۵، نسبت به نيمه اول سال گذشته، ۵۲ درصد افزايش يافت كه اين امر، خوش‌بيني را براي فعالان بازار گاز ايجاد كرده است. با اين حال، اوج اخير توليد برق گازي همچنان پايين‌تر از جهش‌هاي قبلي توليد برق گازي است و نشان مي‌دهد كه شركت‌هاي برق تركيه همچنان در مورد اتكاي بيش از حد به گاز براي توليد برق محتاط هستند.
علاوه بر اين، منابع انرژي پاك همچنان در حال افزايش هستند، به‌طوري كه توليد برق خورشيدي در سال جاري تاكنون نسبت به سال گذشته، ۴۷ درصد افزايش يافته و مزارع خورشيدي و بادي، ماه گذشته سهم بي‌سابقه ۳۰ درصدي از منابع برق را توليد كردند.
و طبق گزارش «گلوبال انرژي مونيتور» (GEM)، ظرفيت پاك بيشتري در دست توسعه است، به‌طوري كه نزديك به ۹۰ درصد از تقريبا ۱۳۰۰۰ مگاوات ظرفيت جديد برق در حال ساخت يا در مرحله پيش از ساخت، از منابع انرژي پاك تامين مي‌شود.
بر اساس گزارش رويترز، داده‌هاي اين سازمان دولتي نشان مي‌دهد كه مزارع بادي با ۲۴۶۰ مگاوات، بزرگ‌ترين سهم بعدي از ظرفيت جديد را تشكيل مي‌دهند و پس از آن مزارع خورشيدي با ۱۳۳۶ مگاوات قرار دارند. در مقابل، فقط ۸۹۰ مگاوات ظرفيت جديد گاز و ۷۰۰ مگاوات ظرفيت جديد زغال‌سنگ در دست ساخت است. به اين ترتيب، حتي اگر رشد تقاضاي برق تركيه ادامه يابد، فضاي كمي براي دستاوردهاي پايدار گاز طبيعي در سبد انرژي اين كشور باقي مي‌گذارد.