افت شديد تيراژ خودروسازان

تعادل|

بررسي آمار توليد سه خودروساز اصلي كشور در فصل بهار ۱۴۰۴ نشان مي‌دهد كه مجموع توليد خودروهاي سواري نسبت به مدت مشابه سال قبل، با افت قابل توجهي همراه شده است. بر اساس اطلاعات ارايه‌شده در سامانه كدال، ايران‌خودرو، سايپا و پارس‌خودرو طي سه‌ماهه نخست امسال در مجموع ۱۷۹ هزار و ۹۳۰ دستگاه خودروي سواري توليد كرده‌اند، در حالي كه اين رقم در مدت مشابه سال گذشته ۲۰۸ هزار و ۴۲۹ دستگاه بود. به اين ترتيب، صنعت خودرو كشور در اين بازه زماني كاهش ۱۳.۷ درصدي معادل ۲۸ هزار و ۴۹۹ دستگاه را تجربه كرده است. بررسي توليد ماهانه خودرو هم نشان مي‌دهد كه خردادماه ۱۴۰۴ بدترين ماه توليدي در يك سال گذشته (غيرفروردين) بوده است. خودروسازان كشور در خردادماه تنها ۵۱ هزار و ۷۲۵ دستگاه خودروي سواري توليد كرده‌اند، در حالي كه اين رقم در ارديبهشت‌ماه به ۸۳ هزار و ۶۴۰ دستگاه مي‌رسيد. كاهش توليد نسبت به ماه قبل معادل ۳۱ هزار و ۹۱۵ دستگاه و افت ۳۸.۱ درصدي است. به اعتقاد كارشناسان عواملي چون بلاتكليفي در واگذاري، قطعي برق و انتظار خودروسازان براي دريافت مجوز افزايش قيمت محصولات در كاهش تيراژ توليد موثر بوده است.

افت توليد خودروسازان در خردادماه 

بررسي توليد ماهانه خودرو نشان مي‌دهد، خردادماه ۱۴۰۴ بدترين ماه توليدي در يك سال گذشته (غيرفروردين) بوده است. خودروسازان كشور در خردادماه تنها ۵۱ هزار و ۷۲۵ دستگاه خودروي سواري توليد كرده‌اند، در حالي كه اين رقم در ارديبهشت‌ماه به ۸۳ هزار و ۶۴۰ دستگاه مي‌رسيد. كاهش توليد نسبت به ماه قبل معادل ۳۱ هزار و ۹۱۵ دستگاه و افت ۳۸.۱ درصدي است.
ايران‌خودرو در ارديبهشت‌ماه ۵۳ هزار و ۵۰۴ دستگاه خودرو توليد كرده بود كه اين ميزان در خرداد به ۳۵ هزار و ۳۴۳ دستگاه كاهش يافته است. اين افت معادل ۱۸ هزار و ۱۶۱ دستگاه و كاهش ۳۴ درصدي است.
سايپا نيز از ۲۱ هزار و ۲۹۰ دستگاه توليدي در ارديبهشت، به ۱۱ هزار و ۷۸۵ دستگاه در خرداد رسيده و كاهش ۴۴.۶ درصدي معادل ۹ هزار و ۵۰۵ دستگاه را تجربه كرده است.
پارس‌خودرو نيز توليد خود را از ۸ هزار و ۸۴۶ دستگاه در ارديبهشت به ۴ هزار و ۵۹۷ دستگاه در خرداد كاهش داده و افتي ۴۸ درصدي معادل ۴ هزار و ۲۴۹ دستگاه داشته است.

توليد ايران خودرو در فصل بهار 

رصد داده‌هاي ارسالي به كدال بورس نشان مي‌دهد، ايران‌خودرو با توليد ۱۱۷ هزار و ۹۵۴ دستگاه خودرو در سه‌ماهه ابتدايي سال، سهم اصلي توليد را در ميان خودروسازان حفظ كرده است. اين شركت در مدت مشابه سال گذشته ۱۱۸ هزار و ۱۲۸ دستگاه توليد كرده بود كه نشان‌دهنده كاهش ناچيز ۰.۱ درصدي معادل ۱۷۴ دستگاه است؛ بنابراين توليد كلي اين خودروساز تقريباً ثابت مانده است.
در اين ميان، بيشترين حجم توليد ايران‌خودرو به خانواده پژو اختصاص دارد كه البته تنها مدل فعال از اين گروه در حال حاضر پژو ۲۰۷ است. توليد اين خانواده در بهار امسال ۳۶ هزار و ۸۸۰ دستگاه بوده كه در مقايسه با ۵۲ هزار و ۹۸۹ دستگاهي كه در سال گذشته به توليد رسيده، كاهش ۳۰ درصدي را نشان مي‌دهد.
در مقابل، توليد گروه سورن با رشد قابل توجهي مواجه شده است. ايران‌خودرو موفق شده در سه‌ماهه نخست امسال ۳۳ هزار و ۴۶ دستگاه سورن توليد كند كه نسبت به ۱۹ هزار و ۷۳ دستگاه سال گذشته، افزايشي معادل ۷۳.۲ درصد دارد.
توليد دنا نيز با اندكي كاهش همراه بوده و از ۱۸ هزار و ۹۴۸ دستگاه در سال گذشته به ۱۸ هزار و ۵۶۲ دستگاه در سال جاري رسيده است. اين ميزان كاهش معادل ۲ درصد بوده و در مجموع، توليد اين خودرو نيز تقريباً ثابت مانده است. اما رانا با افتي محسوس مواجه شده و توليد آن از ۴ هزار و ۴۹۰ دستگاه به هزار و ۸۷۰ دستگاه كاهش يافته است كه افتي ۵۸.۳ درصدي را نشان مي‌دهد.
در بخش خودروهاي مونتاژي، هايما رشد توليد ۳۶.۸ درصدي را تجربه كرده و از سه هزار و ۳۶۵ دستگاه در بهار سال گذشته به چهار هزار و ۶۰۳ دستگاه در امسال رسيده است. همچنين توليد تارا از ۱۴ هزار و ۶۳۲ دستگاه به ۱۸ هزار و ۵۲۶ دستگاه رسيده كه رشد ۲۶.۶ درصدي را نشان مي‌دهد. در گزارش كدال همچنين به توليد ۵۷۸ دستگاه خودروي ناقص اشاره شده كه تحت عنوان «خودروهاي توليدي تجاري‌نشده سايت‌ها» ثبت شده است. ايران‌خودرو همچنين در بخش «ديگر محصولات» چهار هزار و ۴۶۷ دستگاه توليد داشته است.

 افت ۳۳ درصدي تيراژ توليد سايپا

سايپا به عنوان دومين خودروساز بزرگ كشور، در فصل بهار امسال ۴۴ هزار و ۱۱۳ دستگاه خودروي سواري توليد كرده، در حالي كه در مدت مشابه سال گذشته اين رقم ۶۵ هزار و ۵۹۸ دستگاه بوده است. بنابراين نارنجي‌پوشان جاده مخصوص كاهش ۳۳ درصدي معادل ۲۱ هزار و ۴۸۵ دستگاه را تجربه كرده‌اند.
بيشترين سهم توليد سايپا به خانواده X۲۰۰ شامل تيبا، ساينا و كوييك اختصاص داشته است. توليد اين گروه در سه‌ماهه امسال ۳۵ هزار و ۲۳۲ دستگاه بوده، در حالي كه سال گذشته ۵۱ هزار و ۴۲۷ دستگاه از اين گروه توليد شده بود. بنابراين كاهش تيراژ اين گروه به ۳۱.۵ درصد مي‌رسد.
خانواده شاهين نيز كاهش چشمگير بيش از ۳۷ درصدي را تجربه كرده است. تيراژ شاهين از ۱۴ هزار و ۱۷۱ دستگاه در بهار ۱۴۰۳ به ۸ هزار و ۸۸۱ دستگاه در سال جاري رسيده است. به‌طور كلي سايپا در بهار امسال تنها همين دو گروه خودرويي را به توليد رسانده است.

افت توليد پارس‌خودرو

داده‌هاي كدال نيز نشان مي‌هد كه پارس‌خودرو در فصل بهار ۱۴۰۴ تعداد ۱۷ هزار و ۸۶۳ دستگاه خودرو به توليد رسانده كه در مقايسه با تيراژ ۲۴ هزار و ۷۰۳ دستگاهي سال گذشته، كاهش ۲۷.۷ درصدي معادل ۶ هزار و ۸۴۰ دستگاه داشته است.
اين خودروساز در بهار امسال تنها دو محصول شامل سهند و گروه Q۲۰۰ را توليد كرده است. توليد گروه Q۲۰۰ از ۲۰ هزار و ۵۴۸ دستگاه در سال گذشته به ۱۵ هزار و ۱۲۹ دستگاه كاهش يافته كه افتي ۲۶.۴ درصدي محسوب مي‌شود. توليد سهند نيز از ۳۳۹ دستگاه در سال گذشته به ۲ هزار و ۷۳۴ دستگاه افزايش يافته و رشد چشمگير بيش از ۷۰۰ درصدي را نشان مي‌دهد.
لازم به ذكر است پارس‌خودرو در بهار گذشته همچنين هزار و ۲۳۰ دستگاه كوييك معمولي و دو هزار و ۵۸۶ دستگاه ساينا S توليد كرده بود، اما در سال جاري توليد اين دو خودرو به صفر رسيده است.
در نهايت بايد متذكر شد كه روند نزولي توليد خودرو در بهار ۱۴۰۴، به‌ويژه افت بي‌سابقه در خردادماه، مي‌تواند زنگ هشداري براي ادامه سال باشد. عواملي همچون كاهش تقاضا، ناپايداري در تأمين قطعات و عدم تعيين تكليف سياست‌هاي حمايتي دولت مي‌تواند بر آينده اين صنعت سايه بيفكند. در صورتي كه روند فعلي در فصل تابستان نيز تكرار شود، تحقق اهداف توليد سالانه خودروسازان با چالش جدي مواجه خواهد شد.