آيا خدمات‌دهي هم افزايش مي‌يابد؟

افزايش قيمت بليت قطار در ايران، موضوعي است كه با وجود تأخير در اجراي مصوبه آن، سرانجام از ۱۶ تيرماه ۱۴۰۴ اجرايي شد. اين افزايش قيمت تا ۳۰ درصد عنوان شده، اما بررسي‌هاي دقيق‌تر نشان مي‌دهد كه ميزان رشد قيمت‌ها در قطارهاي مختلف بين ۶ تا ۲۵ درصد بوده است.
 اين موضوع منجر به واكنش‌هاي متفاوتي شده و مقايسه قيمت بليت قطار با اتوبوس و هواپيما بار ديگر در صدر توجهات عمومي و رسانه‌اي قرار گرفته است. درهمين راستا ميرحسن موسوي، قائم مقام راه‌آهن جمهوري اسلامي ايران، در گفت‌وگو با تسنيم اظهار كرد: بر اساس تصميم شوراي عالي ترابري، مقرر شده بود كه از اول تيرماه امسال نرخ بليت قطارهاي مسافري طبق روال هر سال، به‌صورت سنواتي ۳۰ درصد افزايش يابد. با اين حال، اجراي اين مصوبه به دلايلي به تعويق افتاد. موسوي با اشاره به حمله اخير رژيم صهيونيستي به ايران گفت: اين همزماني باعث شد شركت‌هاي ريلي و انجمن شركت‌هاي حمل‌ونقل ريلي مسافري، تمام تمركز خود را بر ارايه خدمات مطلوب به مردم معطوف كنند. به همين دليل، اين شركت‌ها به‌صورت داوطلبانه اجراي مصوبه را به تعويق انداختند.  ابوالقاسم سعيدي، دبير انجمن شركت‌هاي حمل‌ونقل ريلي مسافري، در همين رابطه به تسنيم گفت: قيمت بليت قطارهاي مسافري از ۱۶ تيرماه ۳۰ درصد افزايش يافت. البته او تأكيد كرد كه افزايش واقعي قيمت‌ها در همه قطارها به يك ميزان نبوده است، او گفت: بررسي نرخ كنوني قطارهاي مسافري نشان مي‌دهد ميزان افزايش قيمت‌ها ۶ تا ۲۵ درصد بوده است.

به عنوان نمونه در برخي قطارهاي ۴ تخته افزايش قيمت ۶ درصد و در قطارهاي ۵ ستاره ۲۵ درصد بوده است.يكي از نكات جنجالي در گزارش‌هاي اخير، موضوع مقايسه قيمت بليت قطار و هواپيما در مسير تهران–مشهد است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه قيمت بليت قطار ۵ ستاره با كوپه‌هاي ۲ تخته در اين مسير به ۲ ميليون و ۴۰۰ هزار تومان رسيده است.  اين در حالي است كه بليت پرواز در همين مسير در تاريخ۱۶ تيرماه، ۱ ميليون و ۶۹۰ هزار تومان و براي 17 تيرماه ۱ ميليون و ۷۸۰ هزار تومان است. بنابراين، در برخي موارد خاص، به‌ويژه در قطارهاي لوكس، قيمت بليت از هواپيما نيز گران‌تر شده است؛ موضوعي كه باعث طرح پرسش‌هايي درباره كارآمدي سياست‌گذاري‌ها در حوزه حمل‌ونقل ريلي شده است.در واكنش به اين انتقادات، ميرحسن موسوي توضيحاتي ارايه داد. او ضمن اشاره به تعداد بسيار محدود قطارهاي لوكس در كشور گفت: در كل كشور از مجموع حدود ۱۰۰۰ واگن مسافري، تنها يك واگن ۵ ستاره دو تخته وجود دارد كه متعلق به شركت«بن‌ريل» است. اين واگن صرفاً ويژه خواهران بوده و در مسير تهران-مشهد تردد مي‌كند. موسوي همچنين به هزينه‌هاي بالاي اين قطارها اشاره كرد و افزود: بيشترين هزينه بليت اين قطار مربوط به خدمات پذيرايي از جمله صبحانه، شام و ميان‌وعده‌هاي خاص است. قيمت بليت اين قطار حدود ۲ ميليون و ۴۰۰ هزار تومان است كه به هيچ عنوان براي شركت ريلي صرفه اقتصادي ندارد.او اضافه كرد: شايسته بود اگر قرار است مقايسه بين قيمت بليت اين قطار و هواپيما صورت گيرد، سقف نرخ بليت پروازها در نظر گرفته مي‌شد.اگرچه تمركز رسانه‌ها روي قطارهاي لوكس بوده، اما موسوي تأكيد دارد كه در كل، قيمت بليت قطار نسبت به هزينه تمام‌شده بسيار پايين‌تر است، در حال حاضر بليت قطارهاي مسافري با حدود يك‌سوم قيمت تمام‌شده به فروش مي‌رسد. واقعيت آن است كه قيمت بليت قطارها پايين است و در بسياري از مسيرها حتي از بليت اتوبوس نيز ارزان‌تر تمام مي‌شود؛ در حالي كه امكانات رفاهي قطارها با هتل قابل مقايسه است. همچنين او افزود: قيمت بليت قطار از حدود ۲۰۰ هزار تومان در مسيرهاي مختلف آغاز مي‌شود و براي مسيرهاي حدود ۷۰۰ كيلومتر، قيمت بين ۵۵۰ تا ۶۵۰ هزار تومان است.