چرا صادرات گاز ايران به بن‌بست مي‌خورد؟
مدير پيشين امور بين‌الملل وزارت نفت گفت: به جاي اينكه بازار گاز را در اختيار ديگر كشورها قرار دهيم بايد مسير هاب شدن گاز خودمان را هموار كنيم، قراردادهاي گازي طولاني‌مدت هستند و نبايد اين اشتباه را داشته باشيم كه بازاري مانند هند و پاكستان را براي اينكه گاز روسيه را بفروشيم؛ از دست بدهيم.
مدير پيشين امور بين‌الملل وزارت نفت گفت: به جاي اينكه بازار گاز را در اختيار ديگر كشورها قرار دهيم بايد مسير هاب شدن گاز خودمان را هموار كنيم، قراردادهاي گازي طولاني‌مدت هستند و نبايد اين اشتباه را داشته باشيم كه بازاري مانند هند و پاكستان را براي اينكه گاز روسيه را بفروشيم؛ از دست بدهيم.
سيدمهدي حسيني در گفت‌وگو با ايلنا، در ارزيابي ايجاد كريدور گازي ايران -هند-روسيه از مسير درياي عمان اظهار داشت: از قديم و قبل از اينكه ما پارس جنوبي و اساسا گازي داشته باشيم، پيشنهاد شده بود كه گاز قطر را از خشكي وارد ايران كرده و به پاكستان و تا هند برسانيم و حق ترانزيت دريافت كنيم و پيشنهاد ديگر اينكه اگر قرار باشد گازي به پاكستان ارسال كنيم بايد از ميادين گازي ايران باشد، يك پيشنهاد هم اين بود كه در دريا و سواحل كم‌عمق‌تر خط لوله احداث و گاز قطر را به هند انتقال دهيم، بنده آن زمان به شركت پيشنهاددهنده عنوان كردم كه مطالعه كف دريا داشته باشند و اطلاعات را در اختيار ما قرار دهند و بعد ما نظر خود را اعلام مي‌كنيم. آنها مطالعات لازم روي ساحل دريا را انجام دادند و گفته شد كه روي ساحل كم‌شيب ايران خط لوله را انتقال دهند ولي ما رد كرديم.
وي افزود: بعد از همه اينها ما نيز دارنده ذخاير گاز شديم و پروژه احداث خط لوله صلح مطرح و برنامه اين شد كه خودمان گاز را به پاكستان ارسال و اين كشور گاز را در اختيار هند قرار دهد كه اين پروژه اجرايي نشد، در زمان بي‌نظير بوتو عنوان شد كه ارتش پاكستان تصميم مي‌گيرد كه گاز را به هند بدهيم يا خير كه البته ما نه گاز را به هند رسانديم و نه پاكستان اين شانس را پيدا كرد كه گاز ايران را به هند برساند؛ اين در حالي است كه به راحتي مي‌توانستيم به هاب گازي در جنوب شرقي كشور تبديل شويم.
مدير پيشين امور بين‌الملل وزارت نفت گفت: ما ميلياردها دلار هزينه كرديم و خط لوله گاز را تا مرز پاكستان رسانديم، اما همواره بر سر قيمت آن چالش داشتيم و اين در حالي است كه قيمت گاز در تمام دنيا قيمت منطقه‌اي است و مانند نفت نيست كه بورس بين‌المللي آن را قيمت‌گذاري و اعلام كنند، نرخ گاز بستگي به اينكه در چه منطقه‌اي حتي نقطه‌اي به مصرف مي‌رسد؛ تعيين مي‌شود. مثلا اگر در امريكا ۴ دلار است وقتي به اروپا مي‌رسد ۸ دلار در هر متر مكعب يا در ژاپن ۱۴ دلار است، بنابراين قيمت‌ها متفاوت است، در منطقه خليج فارس و هند و پاكستان گاز قيمت‌گذاري نشده است و همچنان هر پروژه صادرات گاز كه ايران تعريف مي‌كند ابتدا نرخ صادرات به تركيه مطرح مي‌شود. وي تصريح كرد: زماني كه اربكان نخست وزير تركيه براي امضاي قراردا گازي وارد ايران شد؛ دو كشور نرخ‌گذاري را نمي‌دانستند و ما گاز را به با نرخ خوبي به ترك‌ها فروختيم كه البته با آگاهي نبود و اكنون همچنان قيمت گاز را با نرخ گاز صادراتي به تركيه مقايسه مي‌كنند و نرخ پايين‌تر را در هر شرايطي و هر مسيري و به هر كشوري ارزان‌فروشي تلقي مي‌كنند. نمونه آن دعواي قرارداد فروش گاز به كرسنت بوده است همين داستان در مورد صادرات گاز به هند و پاكستان نيز تكرار شد. حسيني ادامه داد: پاكستاني‌ها خواستار اين بودند كه نرخ گاز دريافتي از ايران به نفت كوره برابري كند كه از نظر اقتصادي و بازاريابي درست هم بود، ما از آن زمان تاكنون باوجودي كه خط لوله تا پاكستان را احداث كرده‌ايم اما همچنان خط معطل است و كسي نمي‌تواند روي گازي كه قرار است به اين كشور فرستاده شود قيمت‌گذاري كند.
وي خاطرنشان كرد: صرف‌نظر از ناترازي‌هايي كه اين روزها داريم كه البته مصنوعي و ناشي از تحريم و عدم مديريت است؛ ما بزرگ‌ترين ذخاير گاز دنيا را داريم و اگر قرار است براي كشور و صادرات گاز برنامه‌ريزي كنيم، اين برنامه بايد در راستاي صادرات گاز خودمان باشد، اگر قرار است به كشورهايي مثل هند و پاكستان گاز صادر شود از ذخاير خودمان باشد نه اينكه مسيري براي صادرات گاز ديگر كشورها و رقبا باشيم، روسيه رقيب ماست و ما بايد اين را بدانيم، براي رفع ناترازي مي‌توانيم همان‌گونه كه از تركمنستان واردات داريم؛ گاز روسيه را نيز دريافت كنيم و خودمان به مناطق شمالي كشور بفرستيم و ناترازي را از بين ببريم و از جنوب نيز گاز را به مشتريان خودمان صادر كنيم.
مدير پيشين امور بين‌الملل وزارت نفت تاكيد كرد: به جاي اينكه بازار گاز را در اختيار ديگر كشورها قرار دهيم بايد مسير هاب شدن گاز خودمان را هموار كنيم، قراردادهاي گازي طولاني‌مدت هستند نبايد اين اشتباه را داشته باشيم كه بازاري مانند هند و پاكستان را براي اينكه گاز روسيه را بفروشيم؛ از دست بدهيم و درواقع به هاب شدن روسيه كمك كنيم.
وي يادآور شد: ما بايد بخشي از گاز روسيه را به نرخ گازي كه از تركمنستان دريافت مي‌كنيم؛ بخريم و شمال را پوشش دهيم و مابه‌التفاوت را از جنوب به بازارهاي خودمان صادر و پول گاز را خرج برداشت و توليد گاز و برق كنيم.