مديريت شهري در پساجنگ
سيصد و سي و ششمين جلسه شوراي شهر تهران در حالي برگزار شد كه موضوعات مرتبط با بازسازي شهري پس از جنگ ۱۲ روزه، تقويت تاب‌آوري اجتماعي و زيرساختي، بهره‌برداري از امكانات شهري در بحران‌ها و نيز انتخاب اعضاي شوراي سازمان فناوري‌هاي نوين در دستور كار شورا قرار گرفت.
سيصد و سي و ششمين جلسه شوراي شهر تهران در حالي برگزار شد كه موضوعات مرتبط با بازسازي شهري پس از جنگ ۱۲ روزه، تقويت تاب‌آوري اجتماعي و زيرساختي، بهره‌برداري از امكانات شهري در بحران‌ها و نيز انتخاب اعضاي شوراي سازمان فناوري‌هاي نوين در دستور كار شورا قرار گرفت. در جلسه ديروز (8 تيرماه) شوراي شهر، اعضا با رويكردي انتقادي، تحليلي و اجرايي به بررسي عملكرد شهرداري و دستگاه‌هاي متولي پرداختند. در ابتداي جلسه، مهدي چمران رييس شوراي شهر تهران با اشاره به تحولات اخير و لايحه جديد شهرداري، گفت: در جلسه هم‌انديشي پيش از جلسه رسمي امروز، لايحه دو فوريتي تاب‌آوري شهر و حمايت از شهروندان ارايه شد و چند بند آن بررسي و به تصويب رسيد. بقيه بندها ظرف امروز و فردا بررسي و تصويب خواهد شد. چمران افزود: شهرداري با دولت جلسه گذاشته و كار كرده‌اند و ما هم اين برنامه را ادامه مي‌دهيم؛ در خدمات اوليه شهري و اجراي مسووليت‌ها، شهرداري خوب عمل كرده است. بلافاصله در محل حاضر مي‌شدند و خدمات‌رساني انجام دادند. او اما بر لزوم برنامه‌ريزي ميان‌بخشي در ادامه روند بازسازي تأكيد كرد و گفت: اينكه ادامه اين خدمت‌رساني چطور خواهد شد، بر عهده وزارت راه و شهرسازي است و با توجه به سوابق دوره جنگ تحميلي، بايد برنامه‌ريزي شود.
صدور فوري پروانه براي منازل آسيب‌ديده
رييس شوراي شهر تهران از اقدامات اجرايي در حوزه ساخت‌وساز نيز خبر داد: خانه‌هاي آسيب‌ديده مي‌توانند به سرعت پروانه بگيرند و به خاطر سرعت عمل، دستي پروانه صادر شود و ميزان عوارض صفر شود. چمران همچنين گفت تنها نهادي كه در اسكان موقت شهروندان آسيب‌ديده وارد عمل شده، شهرداري تهران بوده است: فقط شهرداري به مردم اسكان داده است؛ مكان‌هايي شامل هتل در اختيار مردم آسيب‌ديده قرار گرفته است. در ادامه، او بر رعايت الزامات قانوني در استخدام نيروهاي پيمانكاري تأكيد كرد و هشدار داد: پيمانكاران شهرداري مجاز نيستند از اتباع غيرمجاز استفاده كنند.
لزوم بازانديشي در ساختار شهري براي افزايش تاب‌آوري
در بخش ديگري از جلسه، زهرا شمس احسان رييس كميته اجتماعي شوراي شهر تهران، خواستار بازنگري جدي در چارچوب‌هاي مديريت شهري شد. او گفت: در طول جنگ ۱۲ روزه شاهد حضور هماهنگ و به موقع همه دستگاه‌ها در پوشش خدمات جنگ بوديم. اين تجربه ميراث گرانبهايي براي مديريت شهري است.
او با تأكيد بر تاب‌آوري ساختاري و اجتماعي شهر، ادامه داد: شهر تاب‌آور، شهري است كه زيرساخت‌هاي فيزيكي و شهروندانش نيز آماده باشند؛ بنابراين توانمندسازي محله‌محور، همراه با تأمين ذخاير استراتژيك و ايجاد شبكه پشتيباني رواني و اجتماعي ضروري است. شمس احسان به اهميت مستندسازي نيز اشاره كرد و اظهار كرد: ضرورت حفظ و ترويج روايت جمعي بعد ديگري از تاب‌آوري است. مستندسازي و طراحي هوشمندانه المان‌هاي شهري ضروري است. او همچنين پيشنهاد داد: كارگروهي با حضور كارشناسان مديريت بحران، فرهنگ و هنر تشكيل شود و برنامه‌اي جامع، منسجم و با همكاري نزديك با سمن‌ها شكل گيرد.
پيشنهاد حفظ يكي از ساختمان‌هاي تخريب‌شده به عنوان نماد تجاوز
در پاسخ به تذكر شمس احسان، مهدي چمران گفت: شهرداري تهران با روشن‌بيني و امكاناتي كه دارد، اقدامات فرهنگي انجام مي‌دهد؛ به‌گونه‌اي كه خودشان پيشنهاد دادند كه يك نمونه از جنايات اسراييل حفظ شود.
او افزود: در كميسيون فرهنگي شوراي شهر تهران نيز بايد اجراي اين موضوعات پيگيري شود. اما در زمينه مستندسازي و برنامه‌سازي، دستگاه‌هاي مختلف وظايفي دارند. رييس شوراي شهر تهران در ادامه با اشاره به لزوم تقويت سيستم حمل‌ونقل سنتي براي مواقع بحراني گفت: در روزهاي اوليه جنگ، تاكسي‌ها و مسافربرها رفتند و ممكن بود سيستم اينترنتي و آنلاين نيز حذف شود؛ بر اين اساس نسبت به احياي تاكسي تلفني ۱۳۳ اقدام شد.
او تأكيد كرد: اين سامانه مي‌تواند توسعه يابد تا رانندگان مطمئن نسبت به سرويس‌دهي اقدام كنند.
كاربرد بوستان‌ها، خانه‌هاي بهداشت و هلال احمر در بحران‌ها
در ادامه جلسه، احمد صادقي رييس كميته شفافيت و هوشمندسازي شوراي شهر تهران به استفاده از امكانات محلي براي مديريت بحران اشاره كرد. او گفت: در هفته گذشته جلسه هماهنگي قرارگاه‌ها در مقياس محله با حضور وزراي راه، بهداشت، شهردار تهران، رييس سازمان بهزيستي و جمعي از مسوولان شهري و كشوري تشكيل شد. او افزود: تأمين سرپناه و محل اسكان موقت و رفع آسيب‌هاي جزئي در دستور كار شهرداري بود؛ اگرچه بسياري از مسووليت‌ها بر عهده شهرداري نبود، اما آن را پذيرفت.
صادقي از نقش‌آفريني موثر شهرداري در هماهنگ‌سازي دستگاه‌ها تقدير كرد و پيشنهاد داد: با همكاري شهرداري با وزارت بهداشت (خانه‌هاي بهداشت) و سازمان هلال احمر، خانه‌هاي هلال احمر در مقياس محلات در امر مديريت بحران نقش‌آفريني كنند. همچنين بوستان‌ها مي‌توانند پناهگاه‌هاي موقت باشند.
انتخاب اعضاي شوراي سازمان فناوري‌هاي نوين شهري
در بخش ديگري از جلسه، موضوع انتخاب اعضاي شوراي سازمان فناوري‌هاي نوين و نوآور شهري شهرداري تهران مورد بررسي قرار گرفت. محمد آخوندي رييس كميسيون برنامه و بودجه شوراي شهر گفت: شهرداري تهران، محمدعلي زلفي‌گل و نصرالله آباديان را به عنوان كارشناس معرفي كرده است. احمد صادقي نيز به عنوان ناظر از سوي شوراي شهر معرفي شده است. سجاد محمدعلي‌نژاد، معاون مالي و اقتصاد شهري شهرداري تهران نيز در دفاع از گزينه‌هاي پيشنهادي اظهار كرد: در دنياي امروز تمام رشته‌ها و ميان‌رشته‌هاي جديد با حوزه فناوري تطابق دارند. دكتر زلفي‌گل، وزير علوم، تحقيقات و فناوري بوده و جزو دانشمندان كشور است. او با اشاره به تجربه و شبكه ارتباطي گسترده زلفي‌گل افزود: تخصص و توانمندي ايشان در حوزه فناوري، دليل معرفي وي به عنوان عضو شوراي سازمان فناوري‌هاي نوين و نوآوري شهري شهرداري تهران است. در پايان رأي‌گيري، نتايج زير حاصل شد: محمدعلي زلفي‌گل با ۱۱ رأي، نصرالله آباديان با ۱۰ رأي، احمد صادقي با ۱۳ رأي.
شوراي شهر در مسير بازآفريني شهري پس از بحران
جلسه ۳۳۶ شوراي شهر تهران نشان داد كه مديريت شهري به‌خوبي متوجه اهميت بازآفريني ساختارها پس از بحران شده است. از تسهيل صدور مجوزها و حمايت از خانوارهاي آسيب‌ديده گرفته تا استفاده از ظرفيت‌هاي محلي و فناوري، مجموعه اقدامات شورا و شهرداري در مسير تقويت تاب‌آوري اجتماعي و كالبدي شهر گام برداشته است. در شرايطي كه تهران وارد فاز بازسازي پس از جنگ شده، وحدت، هوشمندي و شفافيت در تصميم‌گيري‌هاي شوراي شهر مي‌تواند تجربه‌اي الگو براي ساير كلان‌شهرها باشد.