استراتژي بقا در بورس

در شرايط پرتنش پس از جنگ، بازارهاي مالي ايران با نوسانات شديد، افزايش ريسك سيستماتيك و رفتارهاي هيجاني سرمايه‌گذاران مواجه خواهند شد. در چنين وضعيتي، توصيه‌هاي زير مي‌تواند به سرمايه‌گذاران براي مديريت ريسك و تصميم‌گيري منطقي كمك كند: 

۱. حفظ آرامش و پرهيز از تصميمات هيجاني: در اين شرايط واكنش سريع سرمايه‌گذاران برابر است با ريسك بالاتر. بازارهاي مالي ايران به اخبار سياسي بسيار حساس هستند. فروش هيجاني سهام يا خريد افراطي طلا و ارز در اوج نوسانات، اغلب منجر به ضرر مي‌شود. در اين شرايط توصيه مي‌شود پيش از هر تصميم، منبع خبر را بررسي كنيد و از تحليل‌هاي مستقل (نه شايعات شبكه‌هاي اجتماعي) استفاده كنيد.

۲. تنوع‌بخشي (Diversification) براي كاهش ريسك: سبد پيشنهادي در شرايط بحران عموما متشكل از طلا و سكه (۲۰-۳۰درصد) به عنوان پناهگاه امن در تورم و بحران، با رعايت احتياط حباب قيمتي، سهام شركت‌هاي بنيادي (۱۵-۲۵درصد) با چشم‌انداز آتي و البته با پول مازاد، اوراق بدون ريسك يا صندوق‌هاي فري ريسك يا كم ريسك (۱۰-۱۵درصد) و نگهداري نقدينگي (۱۰-۲۰درصد) جهت رعايت احتياط در بحران پساجنگ است. پرهيز از تمركز روي يك دارايي، همان ضرب‌المثل علمي همه تخم‌مرغ‌ها را در يك سبد نگذاريد (مثال: خريد طلاي فيزيكي بدون پشتوانه نقدينگي كافي خطرناك است) .
۳. اولويت به نقدشوندگي (Liquidity): دارايي‌هاي سريع‌التبديل به نقد نگهداري كنيد. در شرايط بحران، ممكن است به وجه نقد براي مواقع اضطراري نياز داشته باشيد.

۴. توجه به سياست‌هاي دولت و بانك مركزي از جمله كنترل ارز و طلا: دولت ممكن است با محدوديت‌هاي موقت بر بازار آزاد ارز يا طلا واكنش نشان دهد (مثل ممنوعيت فروش دلار در صرافي‌ها) .همچنين مراقب تصميمات اضطراري باشيد: همچون تغيير نرخ سود بانكي مثلا در صورت افزايش نرخ سود، ممكن است جذابيت بورس كاهش يابد.
۵. دوري از سرمايه‌گذاري‌هاي پرريسك و غيرشفاف همچون پرهيز از صندوق‌هاي مشكوك يا سودهاي غيرمنطقي و ... توصيه مي‌شود فقط از طريق نهادهاي تحت نظارت بانك مركزي سرمايه‌گذاري كنيد.
۶. سناريوهاي محتمل و راهكارها در اين بحران را در نظر بگيريد.
۷. توصيه به سرمايه‌گذاران حرفه‌اي و مبتدي اين است، مبتدي‌ها فعلا از ورود به بازارهاي پرنوسان (مثل ارز ديجيتال يا سهام كوچك) خودداري كنند و حرفه‌اي‌ها از فرصت‌هاي نوسان‌گيري كوتاه‌مدت در صورت مهيا شدن با تحليل تكنيكال استفاده كنند.  

۸. مراقبت رواني از خود مهم‌ترين هشدار اين روزهاست، بحران‌ها موقتي هستند تاريخ نشان داده بازارهاي ايران حتي پس از شديدترين بحران‌ها به تدريج تثبيت شده‌اند. توصيه مي‌شود در اين شرايط آرامش خود را حفظ كنيد و برنامه‌ريزي بلندمدت داشته باشيد و هر روز بازار را چك نكنيد تا استرس كمتري متحمل شويد. در نهايت جمع‌بندي مي‌كنم، استراتژي محافظه‌كارانه+ آمادگي براي فرصت‌ها در كوتاه‌مدت جهت حفظ سرمايه اولويت است، تحليل خود را بر اساس داده‌هاي اقتصادي (نه هيجان بازار) تنظيم كنيد و از مشورت با كارشناسان معتمد غافل نشويد.