نمايشي از «ديپلماسي بشكه‌ها»
در گرماي فزاينده تابستاني، نه‌تنها دماسنج‌هاي شهري بالا رفته‌اند، بلكه تب و تاب بازار جهاني انرژي نيز بار ديگر شعله‌ور شده است. در ميانه نگراني‌هاي مزمن از ركود اقتصادي و تحريم‌هاي فزاينده غرب عليه روسيه، گروه اوپك‌پلاس بار ديگر صحنه‌گردان بازار نفت شده است؛ آن‌هم با تصميمي غيرمنتظره و جسورانه افزايش دوباره توليد.
در گرماي فزاينده تابستاني، نه‌تنها دماسنج‌هاي شهري بالا رفته‌اند، بلكه تب و تاب بازار جهاني انرژي نيز بار ديگر شعله‌ور شده است. در ميانه نگراني‌هاي مزمن از ركود اقتصادي و تحريم‌هاي فزاينده غرب عليه روسيه، گروه اوپك‌پلاس بار ديگر صحنه‌گردان بازار نفت شده است؛ آن‌هم با تصميمي غيرمنتظره و جسورانه افزايش دوباره توليد.
به گزارش خبرنگار «تعادل»، ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه، روز جمعه صراحتا اعلام كرد كه اوپك‌پلاس رشد چشمگير مصرف جهاني نفت، به‌ويژه در فصل تابستان را پيش‌بيني مي‌كند و قصد دارد توليد را به ميزان توافق‌شده افزايش دهد. اين اظهارات در حالي مطرح شد كه ماه‌هاي اخير شاهد تصميمات متوالي براي افزايش توليد فراتر از برنامه‌هاي پيشين بوده‌ايم، تصميماتي كه گاه بازارها را غافلگير كرده‌اند.
پوتين در نشست تلويزيوني خود با خبرنگاران گفت: «مصرف نفت خام و فرآورده‌هاي نفتي به‌واسطه رشد اقتصادي در حال افزايش است. ما تنها در چارچوب توافقات اوپك‌پلاس توليد را افزايش مي‌دهيم؛ اما اين افزايش، پاسخي هدفمند به نيازهاي فصل تابستان است.»
نكته جالب توجه، همزماني اين موضع‌گيري با تلاش اروپا براي كاهش سقف قيمت نفت روسيه از ۶۰ دلار به ۴۵ دلار در هر بشكه است؛ تصميمي كه كرملين آن را «بي‌اثر و مخرب براي تحريم‌كنندگان» مي‌داند. پوتين صراحتا گفت: «هرچه تحريم‌ها بيشتر باشد، نتيجه بدتري براي خودشان خواهد داشت. قطع صادرات نفت روسيه غيرممكن است.»
از سوي ديگر، منابع آگاه در اوپك‌پلاس به خبرگزاري رويترز گفته‌اند كه اين گروه در حال بررسي افزايش قابل توجه ۴۱۱ هزار بشكه‌اي در روز براي ماه آگوست است. در صورت تصويب، مجموع افزايش عرضه از آغاز سال ۲۰۲۵ تاكنون به ۱.۷۸ ميليون بشكه در روز خواهد رسيد؛ يعني چيزي معادل ۱.۵ درصد كل تقاضاي جهاني.
اين تغييرات راديكال، از زماني كليد خورد كه هشت عضو كليدي اوپك‌پلاس از ماه آوريل محدوديت‌هاي توليدي معادل ۲.۲ ميليون بشكه را كنار گذاشتند. اين روند، به رغم كاهش نسبي قيمت نفت، در ماه‌هاي مه، ژوئن و جولاي نيز با شدت بيشتري ادامه يافته است.
البته نبايد فراموش كرد كه برخي اعضا هنوز نتوانسته‌اند به سهميه‌هاي جديد دست پيدا كنند. دليل؟ يا در حال جبران مازاد توليد گذشته‌اند يا با زيرساخت‌هاي فرسوده و مشكلات تكنيكي براي بازگشت به توليد كامل روبه‌رو هستند. برخي تحليلگران معتقدند اين افزايش عرضه، تلاشي براي پيشدستي در برابر فشار تحريم‌ها و حفظ سهم بازار جهاني است؛ بازاري كه با ورود بازيگران جديد و توسعه انرژي‌هاي جايگزين، در حال پوست‌اندازي است. اما از سوي ديگر، افزايش همزمان عرضه و تحريم‌هاي سخت‌تر، مي‌تواند باعث نوسانات قيمتي گسترده‌تري شود؛ به‌ويژه اگر اجماعي كامل در درون اوپك‌پلاس حاصل نشود. در نهايت، آنچه امروز در بازار نفت ديده مي‌شود، نه يك تصميم فني، بلكه نمايشي از «ديپلماسي بشكه‌ها» است. رقص توازن ميان عرضه و تقاضا، سياست و اقتصاد، تحريم و انعطاف و در ميانه اين صحنه، اوپك‌پلاس با ساز خود، تلاش مي‌كند ريتمي جهاني را حفظ كند. پوتين همچنين به برنامه‌هاي اروپا براي تشديد تحريم‌ها عليه روسيه، از جمله كاهش سقف قيمت نفت روسيه به ۴۵ دلار در هر بشكه از ۶۰ دلار در هر بشكه پرداخت. پوتين گفت: هرچه تحريم‌ها بيشتر باشد، براي كساني كه تحريم‌ها را اعمال مي‌كنند، بدتر است. او افزود: قطع صادرات نفت روسيه غيرممكن است و تحريم‌ها، تاثير قابل توجهي بر روسيه نخواهند داشت.