انتظار تخليه هيجان از بازار
پس از ابلاغ رسمي آتش‌بس و انتشار اخباري مرتبط با احتمال آغاز دوباره مذاكرات، فضاي بازار سرمايه ايران طي روزهاي اخير شاهد تحولات اميدواركننده‌اي بود. اخبار مثبتي درباره صادرات نفت ايران نيز منتشر شده است.
پس از ابلاغ رسمي آتش‌بس و انتشار اخباري مرتبط با احتمال آغاز دوباره مذاكرات، فضاي بازار سرمايه ايران طي روزهاي اخير شاهد تحولات اميدواركننده‌اي بود. اخبار مثبتي درباره صادرات نفت ايران نيز منتشر شده است. اين مجموعه رخدادها، همراه با كاهش نرخ ارز در بازار آزاد، موجب شد بازار سرمايه كه در پي ريسك‌هاي ناشي از جنگ اخير تعطيل بود، آرامش نسبي را تجربه كند و بسياري از سهامداران بار ديگر به تالار شيشه‌اي اميدوار شوند.
طي مدت تعطيلي بازار به علت شرايط جنگي، نكته مهمي وجود داشت؛ واكنش قيمت نفت و ساير متغيرهاي اقتصادي، هم داخلي و هم بين‌المللي، تحت تاثير اخبار آتش‌بس و سيگنال‌هاي مثبت مذاكرات جديد قرار گرفت. با شكل‌گيري انتظارات مثبت به واسطه توافق يا آتش‌بس موقت، فعالان بازار چشم‌اندازي محتاطانه اما اميدوار نسبت به ادامه روند معاملات دارند. ساختار اطلاع‌رساني بايد به نحوي عمل كند كه با تخليه هيجانات منفي، فضا را براي تصميم‌گيري منطقي فعالان بازار فراهم آورد.
در اين شرايط، تاكيد بر نقش رسانه‌ها بيش از پيش اهميت يافته است. جريان‌هاي اطلاع‌رساني، زمان‌بندي و تركيب اخبار مثبت و منفي، مي‌تواند تاثير قابل‌توجهي بر بازگشت تعادل به بازار داشته باشد. ابزارهاي حمايتي مانند افزايش حجم مبنا يا تزريق منابع به صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري درآمد ثابت به عنوان محرك‌هاي نقدينگي مطرح هستند. طبق مكاتبات رسمي، صندوق‌هاي حمايتي بازارگردان در مجموع مبلغي بالغ بر ۳ تا ۳۸ هزار ميليارد تومان به بازار تزريق كرده‌اند تا ضمن جلوگيري از ريزش بيشتر قيمت‌ها، تقاضاي خريد سهام را تقويت كنند.
با اين حال، تحليل‌ها نشان مي‌دهد كه بازار طي هفته‌هاي اخير عمده‌اي از انتظارات منفي را پيشخور كرده بود. همين امر موجب شده در بازگشايي مجدد، فشار عرضه سهام عمدتا ناشي از استرس و نبود اطمينان رواني باشد تا عوامل بنيادي. از سوي ديگر، جنگ رواني گسترده‌اي كه در رسانه‌هاي داخلي و خارجي عليه بازار شكل گرفته بود، همچنان برخي از فعالان را نگران نگاه داشته است.
شاخص‌هاي اقتصادي از ثبات نسبي ارز و طلا در بازار داخلي و رويكرد مثبت‌تر بازارهاي جهاني نسبت به نفت ايران حكايت دارد؛ اين درحالي است كه بسته‌هاي پيشنهادي اقتصادي براي دوران پساتنش توسط سياست‌گذار در حال تدوين است.
تداوم حمايت‌هاي مالي از طريق صندوق‌هاي درآمد ثابت و بازگشت فضاي رسانه‌اي آزادتر، نقش تعيين‌كننده‌اي در احياي اعتماد عمومي نسبت به بازار سرمايه خواهد داشت. تجربه رخدادهاي مشابه در سال‌هاي گذشته، از جمله واكنش بازار به ترور اسماعيل هنيه يا حادثه عين‌الاسد نيز نشان داده كه بازار سرمايه ايران تاب‌آوري بالايي دارد و معمولا با فاصله كوتاهي پس از فروكش كردن هيجانات اوليه به مدار نرمال خود بازمي‌گردد.
نكته برجسته در بحران اخير عدم دسترسي گسترده به اينترنت و بسته شدن كانال‌هاي ارتباطي طي ۱۲ روز گذشته بود كه به گسترش نگراني‌ها دامن زد، اما با بازگشت شرايط عادي و انتشار اخبار مثبت پيرامون آتش‌بس و مذاكرات، انتظار مي‌رود كه تخليه هيجانات رواني و بازگشت تدريجي سرمايه‌ها به بازار تسريع شود. استمرار بسته‌هاي حمايتي، باز شدن دست رسانه‌هاي خبري در انتشار اطلاعات مثبت و حل تنش‌هاي بين‌المللي مي‌تواند زمينه را براي بازگشت بازار سرمايه ايران به فصل رونق و ثبات فراهم كند.