جنگ 12 روزه و شكاف در زنجيره تحريم‌ها
با پايان يافتن جنگ ۱۲ روزه ايران و اسراييل، بررسي ابزارهايي كه ايران از طريق آن توانست، آتش‌بس را به طرف مقابل تحميل كند و به قول معروف در اين رويارويي كم نياورد داراي اهميت است. چرا كه اين ابزارها هر كدام تيرهاي در كمان ايران و ابزارهاي استراتژيك كشور در تقابل‌هاي آينده نيز خواهند بود.
با پايان يافتن جنگ ۱۲ روزه ايران و اسراييل، بررسي ابزارهايي كه ايران از طريق آن توانست، آتش‌بس را به طرف مقابل تحميل كند و به قول معروف در اين رويارويي كم نياورد داراي اهميت است. چرا كه اين ابزارها هر كدام تيرهاي در كمان ايران و ابزارهاي استراتژيك كشور در تقابل‌هاي آينده نيز خواهند بود.
پس از ظرفيت‌ها و توانايي‌هاي نظامي و راهبردي ايران و انسجام و اتحاد ملي عموم ايرانيان كه در جاي خود واجد اهميت است، مساله انرژي به خصوص ابزار «افرايش قيمت نفت» گزاره‌اي بود كه ايران با استفاده از آن توانست فشار قابل توجهي را متوجه طرف مقابل كند.
معتقدم پس از آتش بس هم مهم‌ترين خبري كه بلافاصله منتشر شد پايان يافتن تحريم‌هاي ثانويه ايران توسط امريكا و افزايش فروش نفت ايران به ۲.۲ميليون بشكه در روز است.
ترامپ كه با معضل افزايش تورم در امريكا به دليل جنگ تعرفه‌اي و كسري بودجه قابل توجه و عدم تعادل در اقتصاد خانوارهاي امريكايي مواجه بود، نگران گراني بنزين (ناشي از افزايش قيمت نفت) و تاثيرات تورمي بيشتر اين عامل در اقتصاد امريكا بود.
اما در شرايطي كه اغلب تحليلگران بازارهاي جهاني انرژي، انتظار داشتند با بحراني كه در خاورميانه ايجاد شد و حملاتي كه امريكا به تاسيسات هسته‌اي ايران صورت داده، قيمت نفت ناگهان جهش قابل توجهي پيدا كند، اين روند به نوعي با آتش بس معكوس شد و پس از حمله امريكا به تاسيسات نفتي ايران و آگاهي كنشگران بازار نفت از توافق طرف‌هاي مختلف براي آتش‌بس، قيمت نفت به نرخ‌هاي قبل از بحران اخير بازگشت.
از شروع جنگ تحميلي اسراييل و امريكا عليه ايران، قيمت نفت افزايش پيدا كردا بود و از ۶۳ دلار به حول و حوش ۷۹ و سپس با عرضه مازاد نفت توسط روسيه، عربستان و امارات به نرخ ۷۵ دلار رسيده بود، اما پيش‌بيني مي‌شد كه ورود امريكا به تقابل يا ايران، قيمت نفت را وارد كانال‌هاي بالاي ۱۰۰ دلاري كند. در كنار اين گزاره، ايران ابزار مهم ديگري را نيز در دست داشت كه مي‌توانست باعث افزايش فزاينده قيمت نفت شود.
تسلط كامل ايران بر تنگه هرمز، ابزاري است كه در صورت استفاده در صادرات بيش از ۴۰ درصد نفت جهان اخلال ايجاد مي‌كند. در كنار تنگه هرمز، تسلط يمني‌ها بر تنگه باب‌المندب، ابزار راهبردي ديگر ايران در بازار نفت محسوب مي‌شود.
گراني نفت در اين شرايط براي ترامپ در حكم يك فاجعه بود. آغاز سفرهاي تابستاني مردم امريكا و مرجعيت قيمت بنزين در محبوبيت يا عدم محبوبيت روساي جمهور ايالات متحده، جوي از نگراني را در خصوص اقتصاد امريكا و سرنوشت انتخابات سال آينده سنا و مجلس نمايندگان امريكا ايجاد كرده بود.
با درك چنين تاثيراتي بود كه ترامپ ترجيح داد كه درخواست آتش بس را مطرح كرده و خط پاياني بر اين تخاصم بكشد.
ايران هم سال‌هاست نفت خود را به چين مي‌فروشد و زماني كه ترامپ رسما از بلامانع بودن اين فروش صحبت كرد براي ايران داراي اهميت است.
در واقع اين تصميم كمك مي‌كند كه ثبات در منطقه بيشتر شده و سرمايه‌گذاري‌ها در حوزه انرژي افزون‌تر شود.
اين مكانيسم ثبات براي اقتصاد ايران هم داراي اهميت است.
بايد توجه داشت كه سال‌هاست ايران در انتقال دارايي‌هاي ارزي خود به كشور مشكل داشته و درآمدهاي نفتي ايران به ندرت وارد كشور شده است.
اغلب ظرفيت‌هاي ارزي ايران به صورت تهاتر كالا از چين وارد كشور شده است.
ايران نياز دارد كه اولا نفت خود را به قيمت‌هاي جهاني و نه با تخفيف‌هاي ۲۵ تا۳۰ درصدي به فروش برساند و ثانيا منابع ارزش‌اش را بتواند وارد كشور كند.
پايان يافتن تحريم‌هاي ثانويه كمك مي‌كند تا اين مهم براي ايران تحقق پيدا كند.
از سوي ديگر ايران بايد به سرعت زمينه خروج از ليست سياه اف‌اي‌تي‌اف را فراهم كند تا روابط بانكي و مالي ايران در وضعيت عادي قرار گرفته و ايران بتواند حواله‌هاي نقدي جابه‌جا كند.