ضرورت بازگشت به اقتصاد متمركز سهميه‌اي
شرايط جنگي علاوه بر اينكه جان انسان‌ها را تهديد مي‌كند تهديدي بالقوه براي اقتصاد كشورها به حساب مي‌آيد. به خصوص كشورهايي كه مورد تهاجم قرار مي‌گيرند از نظر اقتصادي وضعي به مراتب شكننده‌تر دارند.
شرايط جنگي علاوه بر اينكه جان انسان‌ها را تهديد مي‌كند تهديدي بالقوه براي اقتصاد كشورها به حساب مي‌آيد. به خصوص كشورهايي كه مورد تهاجم قرار مي‌گيرند از نظر اقتصادي وضعي به مراتب شكننده‌تر دارند. به همين دليل است كه نگراني‌ها از بابت اداره اقتصاد كشور در اين شرايط خاص به ويژه براي حمايت از اقشار فرودست، به يكي از دغدغه‌هاي تشكلات كارگري كشور و همچنين برخي دستگاه‌ها از جمله وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي بدل شده است.
در اين ارتباط، حسن صادقي (معاون دبيركل خانه كارگر و رييس اتحاديه پيشكسوتان جامعه كارگري) با تاكيد بر لزوم رجوع به تجربيات مديريتي اقتصاد كشور در دوران جنگ تحميلي توضيح داد: بنده سال‌ها قبل در دوره دوم دولت آقاي روحاني طي مصاحبه‌اي درباره شرايط مديريت اقتصاد كشور پس از خروج ترامپ از برجام، از همان زمان تاكيد كردم كه «ما در يك جنگ اقتصادي قرار داريم و در جنگ اقتصادي و در شرايط جنگي، نياز به احياي سازوكاري است كه به نوعي اقتصاد متمركز درون‌زا برگرديم. بايد كمربندها را ببنديم و معيشت مردم را به شكلي مديريت كنيم كه ثروتمند و فقير جامعه از حداقل‌هايي برخوردار شوند».
جنگ اقتصادي، زيرساخت جنگ نظامي
وي افزود: بنده در همان زمان تاكيد كردم كه جنگ اقتصادي، زيرساخت جنگ نظامي است. علت اين موضوع اين است كه وقتي دشمن نتواند مستقيم از طريق نظامي شما را از پاي در بياورد، به سراغ سناريوهاي ديگر مي‌رود. به همين دليل ما ناگزير از اين هستيم كه به اقتصاد جنگي برگرديم. اين اقتصاد حداقل‌ها را براي همه مردم تضمين مي‌كند و طيب خاطر براي آحاد جامعه با اين شكل مديريت اقتصادي ايجاد مي‌شود. براي مثال درست است كه برخي اقشار ديگر در ماه نمي‌توانند ۵ تا ۱۰ كيلو گوشت مصرف كنند، ولي حداقل هر فرد خانوار ايراني بتواند ماهانه ۱ كيلو گوشت مصرف كند. اگر يك خانوار نتوانست برنج از بازار آزاد بخرد، از اين طريق خواهد توانست به ازاي هر نفر ۱ كيلو برنج در هفته مصرف كند. اگر خانواري نتواند در ماه ۲۰ كيلو مرغ مصرف كند، حداقل ۵ كيلو مرغ توسط دولت تضمين شود.
صادقي ادامه داد: ما در زمان مديريت كابينه در زمان جنگ تحميلي با عراق، شاهد آن بوديم كه با مشاوره مرحوم مصطفي عالي نسب كه از نخبگان اقتصادي كشور بودند، چنين سازوكاري براي كنترل معيشت مردم در كشور طراحي و اجرا شد. ما با مديريت معيشت حداقلي، رضايت‌مندي جامعه از شرايط اقتصادي را در دوران سخت جنگ تا حدي حفظ كرديم. آن مدل اقتصادي بود كه مشاركت و همبستگي ملي را افزايش داد.
تدابير اقتصاد جنگي
رييس اتحاديه پيشكسوتان جامعه كارگري خاطرنشان كرد: ترديدي نيست كشوري كه مدام توسط قدرت‌هاي متجاوز تهديد مي‌شود، همانطور كه مسلح به سلاح نظامي است، بايد به تدابير اقتصاد جنگي نيز مسلح بوده و توزيع عادلانه اقتصادي را در شرايط حساس در دستور كار خود قرار دهد. در زمان جنگ با عراق، اين توان كارشناسي بدون وجود رايانه، هوش مصنوعي و فناوري‌هاي شبكه‌اي و تلفن همراه، وجود داشت كه شبكه توزيع كالا باوجود تعاوني‌ها و همياري مردم و اتحاديه‌ها و بسيج اقتصادي تنظيم شود و قطعا در شرايط فعلي با امكانات بيشتر امروز، اين امكان برنامه‌ريزي با نخبگان بيشتر و امكانات بهتر ميسر است.
معاون دبيركل خانه كارگر تاكيد كرد: ما وارد جنگ ناخواسته شديم كه در آن آغاز مشخص است اما پايان آن مشخص نيست. از آنجا كه نظام سلطه با ايران سر جنگ داشته و با تماميت ارضي اين كشور مشكل وجود دارد، در شرايط فعلي بايد به يك نظام اقتصادي متمركز برگرديم كه بسياري از اقلام به صورت كوپني و سهميه‌اي توزيع شود. در اين شرايط نمي‌توان يك نظام اقتصادي ليبرالي را در كف جامعه و بازار به نمايش گذاشت. اداره كشور با نسخه‌هاي بانك جهاني و صندوق بين‌المللي پول و فرمول‌هاي بازار آزادي و ليبرالي در شرايط جنگي، زدن شيپور از سر گشاد آن بوده و مثال راه رفتن روي دست و سر است. اين سياست‌ها بالاخره امروز بايد به‌طوركلي كنار گذاشته شوند. علت آن اين است كه مردم بايد حداقل‌ها را در روي سفره خويش ببينند. در اين شرايط بايد صفر تا صد كالاهاي راهبردي و اساسي را كوپني كنيم. در اين زمينه از متخصصان و الگوي اجرا شده دوره جنگ تحميلي بايد وام گرفت تا امنيت خاطر لااقل در حوزه اقتصادي برقرار باشد. جامعه در شرايط جنگي به اندازه كافي احساس ناامني مي‌كند و ما نبايد اين ناامني را با ناامني اقتصادي و ناامني شغلي تشديد كنيم.
صادقي در پايان بيان كرد: اين شيوه توزيع حتي براي آن ثروتمندي كه مي‌ترسد مبلغ بالايي براي كالايي بپردازد و همان حداقل نيز دست او را نگيرد هم امنيت خاطر ايجاد مي‌كند. علاوه بر اين اين شيوه توزيع عادلانه در اين شرايط همبستگي، وحدت و حس تعلق خاطر اجتماعي ايجاد مي‌كند. اين انسجام در اين شرايط براي كشور ضروري است تا بتوانيم دشمن را نااميد كنيم. اكنون مانند روز اول انقلاب مي‌بينيم كه مردم در كنار هم ايستاده و همياري مي‌كنند و دولت موظف است اين روحيه و شرايط را در ميان مردم طي اين شرايط خطير حفظ كند.