تاكسي‌هاي برقي، گامي به سوي حمل‌ونقل پاك در تهران
تهران، پايتخت ايران، با چالش‌هاي محيط‌زيستي فراواني روبرو است كه مهم‌ترين آنها آلودگي شديد هوا و ترافيك سنگين است. اين مشكلات عمدتاً به دليل مصرف سوخت‌هاي فسيلي و انتشار آلاينده‌ها از خودروهاي بنزيني و ديزلي ايجاد مي‌شود.
تهران، پايتخت ايران، با چالش‌هاي محيط‌زيستي فراواني روبرو است كه مهم‌ترين آنها آلودگي شديد هوا و ترافيك سنگين است. اين مشكلات عمدتاً به دليل مصرف سوخت‌هاي فسيلي و انتشار آلاينده‌ها از خودروهاي بنزيني و ديزلي ايجاد مي‌شود. به همين دليل، توسعه حمل‌ونقل پاك و برقي به يكي از ضروريات اين شهر تبديل شده است. در راستاي اين هدف، شهرداري تهران با اقدامات مختلف در مسير برقي‌سازي ناوگان حمل‌ونقل عمومي قدم‌هاي موثري برداشته است. دو اقدام كليدي كه در اين زمينه صورت گرفته‌اند، گسترش ايستگاه‌هاي شارژ خودروهاي برقي و ارايه تسهيلات ويژه براي خريد تاكسي‌هاي برقي هستند. اين اقدامات نه‌تنها در جهت كاهش آلاينده‌ها و بهبود سلامت عمومي است، بلكه مي‌تواند به تحول در سيستم حمل‌ونقل تهران منجر شود.
گسترش ايستگاه‌هاي شارژ خودروهاي برقي
يكي از مهم‌ترين چالش‌ها در مسير توسعه حمل‌ونقل برقي، نبود زيرساخت‌هاي مناسب براي شارژ خودروها است. در اين زمينه، شهرداري تهران گام‌هاي موثري برداشته است تا از اين طريق، زمينه استفاده از خودروهاي برقي را تسهيل كند. به‌ويژه در سال‌هاي اخير كه رشد سريع شهرنشيني و افزايش تعداد خودروها به يكي از بزرگ‌ترين معضلات زيست‌محيطي و بهداشتي تهران تبديل شده، توسعه ايستگاه‌هاي شارژ به عنوان پيش‌نياز اصلي براي گسترش خودروهاي برقي شناخته شده است. شادي مالكي، مديرعامل سازمان مديريت و نظارت بر تاكسيراني تهران، در اين باره اظهار كرد: شهرداري تهران با هدف تسهيل استفاده از خودروهاي برقي، پروژه‌اي بزرگ براي ايجاد ايستگاه‌هاي شارژ سريع و آهسته در سطح شهر آغاز كرده است.» در حال حاضر، بيش از 20 ايستگاه شارژ در نقاط مختلف تهران نصب شده‌اند كه قادر به خدمات‌رساني به هزاران تاكسي برقي هستند. اين ايستگاه‌ها نه تنها در زمينه تعداد نازل‌هاي شارژ قابل توجه هستند، بلكه در نقاط استراتژيك تهران قرار گرفته‌اند، از جمله در پاركينگ‌هاي سعدي، طالقاني، حافظ، برج ميلاد، برج آزادي و پايانه‌هاي شرق جديد كه به انرژي خورشيدي نيز مجهز هستند. يكي از ايستگاه‌هاي برجسته در اين زمينه، ايستگاه «بعثت» است كه به عنوان يكي از مهم‌ترين مراكز شارژ در تهران شناخته مي‌شود. ايستگاه بعثت داراي 80 نازل شارژ سريع است و توانايي شارژ روزانه صدها تاكسي برقي را دارد. علاوه بر اين، ايستگاه «تقي‌آباد» با 20 نازل شارژ سريع 120 كيلووات، يكي از قدرتمندترين مراكز شارژ در كشور است كه ظرفيت شارژ بيش از 1500 تاكسي برقي را در روز دارد. اين ايستگاه‌ها، به‌ويژه در ساعات پيك، به‌طور اختصاصي براي ناوگان تاكسي‌هاي برقي مورد استفاده قرار مي‌گيرند. اين امر باعث مي‌شود كه بهره‌وري سيستم شارژ به حداكثر برسد و مصرف‌كنندگان خدمات به سرعت قادر به شارژ خودروهاي خود باشند. توسعه اين شبكه ايستگاه‌هاي شارژ در تهران به عنوان يكي از اركان اصلي تحقق حمل‌ونقل پاك در تهران شناخته مي‌شود.
سرمايه‌گذاري‌هاي دولتي و خصوصي
پيشرفت‌هاي حاصل‌شده در زمينه ايستگاه‌هاي شارژ تنها به سرمايه‌گذاري‌هاي دولتي محدود نمي‌شود. بخش خصوصي نيز با انگيزه‌هاي بالايي به اين حوزه وارد شده است و در حال گسترش شبكه ايستگاه‌هاي شارژ در تهران است. بر اساس برنامه‌هاي پيش‌بيني‌شده، بيش از 50 ايستگاه جديد شارژ در آينده نزديك در سطح شهر تهران نصب خواهند شد. مالكي در گفت‌وگو با تسنيم در اين زمينه افزود: توسعه ايستگاه‌هاي شارژ نه‌تنها به كاهش آلاينده‌هاي هوا كمك خواهد كرد، بلكه باعث ارتقاء كيفيت زندگي شهروندان و كاهش هزينه‌هاي سوخت خواهد شد. اين امر همچنين در راستاي تحقق حمل‌ونقل سبز و پايدار در تهران است كه هدف آن بهبود شرايط زيست‌محيطي، كاهش وابستگي به سوخت‌هاي فسيلي و حفظ منابع طبيعي است.
تسهيلات ويژه
براي خريد تاكسي‌هاي برقي
در كنار گسترش ايستگاه‌هاي شارژ، شهرداري تهران به‌منظور تشويق به استفاده از وسايل نقليه پاك، اقدام به اعطاي تسهيلات ويژه براي خريد تاكسي‌هاي برقي كرده است. مالكي، در اين باره گفت: شهرداري تهران تصميم گرفته است تسهيلاتويژه‌اي براي خريد تاكسي‌هاي برقي جديد ارايه دهد. بر اساس اين طرح، خريداران تاكسي‌هاي برقي مي‌توانند از وام ويژه 350 ميليون توماني بهره‌مند شوند.
اين تسهيلات به‌ويژه براي افرادي كه قصد دارند تاكسي‌هاي برقي را وارد ناوگان حمل‌ونقل عمومي تهران كنند، طراحي شده است. مديرعامل سازمان تاكسيراني تهران، ادامه داد: اين وام علاوه بر تسهيلات يك ميليارد و 200 ميليون توماني است كه زمينه پرداخت آن با كمك دولت فراهم شده است. به اين ترتيب، تركيب تسهيلات دولتي و شهرداري مي‌تواند هزينه خريد تاكسي‌هاي برقي را تا حد زيادي كاهش دهد و براي تاكسي‌داران صرفه‌جويي اقتصادي به همراه آورد. مديرعامل سازمان تاكسيراني تهران اضافه كرد: در راستاي تحقق ماده 12 قانون رفع موانع توليد رقابت‌پذير، تسهيلات ويژه‌اي توسط دولت به خريداران تاكسي برقي ارايه خواهد شد. به گفته مالكي، در مجموع حدود 80 درصد قيمت خودروهاي برقي آيون از طريق اين تسهيلات به متقاضيان اعطا مي‌شود. اين امر به‌شدت مي‌تواند انگيزه تاكسي‌داران را براي خريد تاكسي‌هاي برقي جديد و پيوستن به طرح‌هاي زيست‌محيطي افزايش دهد.
آينده حمل‌ونقل برقي در تهران
هدف نهايي تهران اين است كه به عنوان شهري سبز و پاك شناخته شود، شهري كه در آن استفاده از خودروهاي برقي به‌طور گسترده و پايدار گسترش يافته باشد. يكي از پيش‌نيازهاي اين هدف، فراهم كردن زيرساخت‌هاي مناسب از جمله ايستگاه‌هاي شارژ است.
با توسعه اين زيرساخت‌ها، استفاده از خودروهاي برقي براي شهروندان راحت‌تر خواهد شد و اعتماد عمومي به اين خودروها افزايش خواهد يافت. شهرداري تهران در نظر دارد كه ايستگاه‌هاي شارژ خودروهاي برقي را در تمام مناطق شهري گسترش دهد تا دسترسي به اين ايستگاه‌ها براي شهروندان و ناوگان حمل‌ونقل عمومي به‌راحتي امكان‌پذير باشد.
اين اقدام نه‌تنها موجب كاهش آلاينده‌هاي هوا و هزينه‌هاي انرژي خواهد شد، بلكه مي‌تواند به‌طور مستقيم به بهبود سلامت عمومي، كاهش ترافيك و ارتقاء كيفيت زندگي شهروندان كمك كند. گسترش ايستگاه‌هاي شارژ خودروهاي برقي و ارايه تسهيلات ويژه براي خريد تاكسي‌هاي برقي، از جمله اقداماتي است كه به‌طور مستقيم به تحول در سيستم حمل‌ونقل شهري تهران منجر خواهد شد. اين اقدامات در راستاي تحقق حمل‌ونقل پاك و سبز در تهران است كه هدف آن كاهش آلودگي هوا، كاهش وابستگي به سوخت‌هاي فسيلي و بهبود شرايط زندگي در پايتخت است.
اگرچه شهرداري تهران در زمينه توسعه حمل‌ونقل پاك و كاهش آلودگي‌هاي شهري اقداماتي مانند گسترش ايستگاه‌هاي شارژ خودروهاي برقي و اعطاي تسهيلات براي خريد تاكسي‌هاي برقي انجام داده، اما هنوز چالش‌هاي عمده‌اي در مسير اين تحولات وجود دارد.
يكي از مشكلات اساسي، عدم هم‌راستايي سرعت اجراي پروژه‌ها با نيازهاي فوري تهران است. تعداد ايستگاه‌هاي شارژ هنوز به اندازه كافي براي پوشش نياز شهروندان نيست و زيرساخت‌هاي لازم براي تشويق مردم به استفاده از خودروهاي برقي، به‌طور كامل فراهم نشده است.
همچنين، تسهيلات ارايه‌شده براي خريد تاكسي‌هاي برقي اگرچه در ظاهر جذاب است، اما براي تمامي تاكسي‌داران قابل دسترس نيست. بسياري از آنها به دليل
محدوديت‌هاي مالي يا عدم اعتماد به زيرساخت‌هاي جديد، همچنان به استفاده از خودروهاي بنزيني ادامه مي‌دهند.
علاوه بر اين، فرهنگ‌سازي و آگاهي‌رساني در اين حوزه هنوز در مراحل ابتدايي قرار دارد و بسياري از شهروندان از مزاياي حمل‌ونقل پاك اطلاع كافي ندارند. به‌طور كلي، باوجود تلاش‌هاي شهرداري، هنوز اقدامات بيشتري در زمينه توسعه زيرساخت‌ها، افزايش تسهيلات و بهبود فرهنگ عمومي براي تحقق يك حمل‌ونقل پاك و پايدار در تهران
نياز است.