ضرورت آمادگي در روزهاي ناآرام
در روزهاي پرتنش و ناآرام، داشتن آمادگي مي‌تواند جان شما و عزيزانتان را نجات دهد. در اين گزارش، سازمان بهزيستي كشور، راهنمايي گام‌به‌گام براي ايمن ماندن در شرايط جنگ و بحران‌هاي امنيتي، از تهيه كيف اضطراري تا حفظ سلامت روان و مديريت ارتباطات ارايه داده است؛ دستورالعملي كه مي‌تواند آرامش و امنيت نسبي را در روزهاي ناآرام براي خانواده‌ها به همراه بياورد.
در روزهاي پرتنش و ناآرام، داشتن آمادگي مي‌تواند جان شما و عزيزانتان را نجات دهد. در اين گزارش، سازمان بهزيستي كشور، راهنمايي گام‌به‌گام براي ايمن ماندن در شرايط جنگ و بحران‌هاي امنيتي، از تهيه كيف اضطراري تا حفظ سلامت روان و مديريت ارتباطات ارايه داده است؛ دستورالعملي كه مي‌تواند آرامش و امنيت نسبي را در روزهاي ناآرام براي خانواده‌ها به همراه بياورد.
شرايط بحراني همواره براي افراد ترسناك و نيازمند آمادگي و آموزش است. در اين شرايط بايد خود و خانواده را براي بدترين شرايط آماده كنيم تا قبل از مواجهه با بحران براي آن آماده باشيم، اين مراحل به شما كمك مي‌كند تا از خود، عزيزانتان و جامعه‌تان محافظت كنيد.
به گزارش ايسنا، آگاه باشيد؛ آگاه ماندن به شما اين مزيت را مي‌دهد كه مراحل بعدي خود را به موقع برنامه‌ريزي كنيد. همه اخبار را از كانال‌هاي خبري رسمي و موردتاييد كشور دنبال كنيد و از تكيه كردن بر رسانه‌هاي اجتماعي مثل اينستاگرام و اخبار شبكه‌هاي بيگانه كه مملو از اطلاعات نادرست و شايعات وحشت‌زاست، خودداري كنيد. نقشه‌هاي آفلاين را روي گوشي دانلود كنيد و در صورت قطع برق يا اينترنت، نقشه‌هاي آفلاين مي‌توانند به شما در مسيريابي ايمن كمك كنند.
شناسايي پناهگاه امن
خيلي زود، مكان‌هاي امن در دسترس را شناسايي كنيد. ايستگاه‌هاي متروي زيرزميني يا مناطق امن تعيين‌شده توسط دولت از جمله آنهاست. خانه خود را تا حد امكان ايمن كنيد. روي شيشه‌ها نوار چسب بچسبانيد تا خرد شدن آنها به حداقل برسد و به هنگام خواب و حمله از ديوارهاي رو به بيرون و پنجره فاصله بگيريد. اگر در زمان حمله بيرون از منزل هستيد براي جلوگيري از آسيب‌هاي ناشي از تركش روي زمين دراز بكشيد و سر خود را با دست بپوشانيد.
مدير دفتر سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد وزارت بهداشت با تاكيد بر اهميت حياتي حفظ سلامت رواني و اجتماعي در پي تجاوزات اخير رژيم صهيونيستي به كشورمان، درباره چگونگي مواجهه با شرايط كنوني توضيحاتي ارايه داد. محمدرضا شالبافان در گفت‌وگو با ايسنا، با تاكيد بر ضرورت حفظ آرامش جامعه و اهميت سلامت رواني و اجتماعي در شرايط كنوني اظهار كرد: واقعيت اين است با شرايط خاص و دشواري مواجه هستيم و بسياري از افراد جامعه تاكنون با چنين شرايطي مواجهه نداشته‌اند. در چنين شرايطي، واكنش‌هايي مانند استرس، اضطراب، تنش، بي‌خوابي و بي‌قراري مي‌تواند طبيعي قلمداد شود و بايد بپذيريم كه خود يا اطرفيانمان، چنين واكنش‌هايي را تجربه كنند. وي با بيان اينكه نسبت به واكنش‌هاي بدن خود بايد آگاه باشيم، تصريح كرد: ميزان نگراني افراد نسبت به شنيدن صداها مختلف است و اين احتمال وجود دارد كه نگراني برخي نسبت به صداها بيشتر باشد و همچنين برخي افراد نسبت به اخبار حساسيت بيشتري داشته باشند. مدير دفتر سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد وزارت بهداشت گفت: نكته مهم و ضروري اين است كه با شناخت موقعيت، ميزان تعامل خود با خانواده‌هايمان را افزايش دهيم و سلامت خود را به اعضاي خانواده اطلاع دهيم. همچنين تلاش كنيم كه شرايط روتين زندگي را تا حد امكان حفظ كنيم؛ به‌طور مثال، ساعت خورد و خوراك را حفظ كنيم. اگرچه ممكن است كه داشتن خواب كافي در اين شرايط دشوار باشد، اما تلاش كنيم كه خواب زمان‌بندي شده و كافي داشته باشيم. سعي كنيم كه ساعت خواب و بيداري منظمي داشته باشيم، چرا كه ساعت خواب و بيداري منظم سبب مي‌شود كه آرامش رواني بيشتري داشته باشيم و در برابر تنش‌ها نيز تاب‌آوري بيشتري داشته باشيم. شالبافان با بيان اينكه پيگيري اخبار در اين روزها بسيار مهم است، تصريح كرد: اين احتمال وجود دارد كه اخبار شبكه‌هاي اجتماعي از منابع غيرمعتبر تهيه شود؛ اخبار چه در شبكه‌هاي اجتماعي و فضاي رسانه‌اي از منابع معتبر پيگيري كنيم. همچنين سعي كنيم كه دريافت اخبار را به ساعت مشخصي از روز محدود كنيم و شرايط به نحوي نباشد كه تمام وقت خود را براي شبكه‌هاي اجتماعي و پيگيري اخبار اختصاص دهيم. اختصاص تمام وقت براي شبكه‌هاي اجتماعي و پيگيري اخبار سبب تنش رواني مي‌شود. او با بيان اينكه مراقبت ويژه از چند گروه بسيار اهميت دارد، تصريح كرد: كودكان، زنان به ويژه زنان باردار، سالمندان و افراد داراي سابقه بيماري‌هاي روانپزشكي از اهميت فراواني برخوردار هستند و مراقبت از اين افراد به توجه ويژه نياز دارد. اطلاعاتي كه در اختيار كودكان قرار مي‌گيرد، بايد صادقانه و براساس فهم آنها از شرايط باشد. همچنين هنگام اطلاع‌دادن به كودكان‌بايد به اين موضوع توجه كنيم كه اطلاع‌دادن به اين گروه سبب نگراني مضاعف آنها نشود.بايد به كودكان بگوييم كه مورد حمايت بزرگسالان قرار دارند و حداكثر مراقبت براي آنها ارايه مي‌شود. شالبافان گفت: برخي خانواده‌ها، به دليل اينكه ميزان نگراني كودكان خود را افزايش ندهند، اطلاعات غلط در اختيار كودكان قرار داده‌اند. اگرچه نياز نيست تمام اطلاعات را در اختيار كودكان قرار دهيم اما از ارايه اطلاعات كذب به كودكان خودداري كنيم. كودكان اين دوره با كودكان دهه‌هاي گذشته متفاوت هستند و به تلفن همراه و اينترنت دسترسي دارند و در واقع ممكن است از اطلاعاتي آگاهي داشته باشند كه خانواده‌ها تصور نمي‌كنند نسبت به آن اطلاعات آگاهي دارند. شرايط نبايد به نحوي باشد كه كودكان اعتماد خود را به بزرگ‌ترهاي خود از دست دهند. وي درباره حمايت از سالمندان نيز گفت: در ارتباط با سالمندان به ويژه سالمندان تنها بايد به اين نكته اشاره كنم كه با آنها در ارتباط باشيم؛ از اين افراد مراقبت كرده و نيازهايشان را برطرف كنيم. شالبافان درباره استفاده از داروهاي روانپزشكي نيز گفت: اميدوارم كه اين شرايط، گذرا و كوتاه‌مدت باشد. مصرف عجولانه داروهاي روانپزشكي را توصيه نمي‌كنم. اگر شرايط براي افراد سخت است و اضطراب فراوان را تجربه مي‌كنند به نحوي كه افكار آزاردهنده مانند آسيب‌زدن به خود را دارند، با مراجعه به روانپزشك مي‌توانند مصرف دارو براي كوتاه‌مدت را آغاز كنند. مصرف داروي روانپزشكي بدون تجويز پزشك توصيه نمي‌شود.
نقش حياتي تاب‌آوري رواني در روزهاي بحران و نگراني
دكتراي تخصصي روان درماني و عضو هيات علمي گروه روانشناسي باليني دانشگاه علوم پزشكي مشهد گفت: در وضعيت فعلي بايد از راهكارهاي مختلف براي رفع نگراني‌ها استفاده كنيم و براي مديريت هرچه بهتر شرايط كنوني تاب‌آوري خودمان را بالا ببريم. الهام طاهري اظهار كرد: در شرايط كنوني در يك وضعيتي قرار داريم كه نگراني و اضطراب اجتناب ناپذير بوده و همه حق دارند نگران و مضطرب باشند و اينكه به دنبال يك راه‌حل درست باشند، اما در برخي موارد مانند شرايط حال حاضر كه حل مساله و راهكار مستقيم و ويژه‌اي در آن وجود ندارد و شرايطش با موارد ديگر همچون اضطراب و استرس شب امتحان متفاوت است، بايد براي مديريت هرچه بهتر آن تاب‌آوري خودمان را بالا ببريم. وي با بيان اينكه ما نبايد در چنين مواقعي ترس از خودمان نشان دهيم، خاطرنشان كرد: بايد حواسمان به نوع راهكارها براي رفع نگراني‌ها باشد و اينكه كاري نكنيم كه آن نگراني مضاعف شود؛ به‌طور مثال، مي‌توانيم به پيگيري مستمر اخبار جنگ اشاره كنيم؛ با دنبال كردن اخبار منفي و پرداختن كامل به اخبار جنگ و رصد تمامي شرايط و وضعيت‌ها، فقط ذهن خودمان و اطرافيان را درگير كرده‌ايم و بدون شك انجام چنين كارهايي خود موجب تشديد نگراني‌‍‌هايمان مي‌شود. وي با اشاره به نقش بسيار مهم والدين در جهت حفظ آرامش فرزندان و دوري آنها از هر نوع اضطراب و استرس بيان كرد: همه ما بايد بر ترس و اضطراب غلبه كرده و از انتقال آن به ديگران پرهيز كنيم و در شرايط فعلي از نقش موثر والدين نبايد غافل شويم و پدر و مادر اگر رفتار نگران‌كننده‌اي از خودش نشان دهند، اين آسيب تا 10 برابر آن به فرزندش منتقل مي‌شود، زيرا بچه‌ها توان درك صبر و اضطراب را ندارند و ممكن است كه اين رفتار نادرست پدر يا مادر يا هر دوي آنها، موجب بروز آسيب روحي و رواني به فرزندانشان شود. طاهري گفت: در اين روزهاي تلخ همه ما سوگوار هموطنان عزيزمان هستيم، اما ما در زمان جنگ تحميلي هم اين شرايط را داشتيم و مردم چنين نگراني‌هايي را نداشتند، در آن مقطع با وجود آنكه امكانات و تجهيزاتمان كم بود، اما اميدمان بسيار بالا بود و با همين روحيه قوي بر دشمن غلبه كرديم. بنابر اعلام وزارت بهداشت، وي افزود: ما بايد در شرايط كنوني هم صبور باشيم و اينكه تحت تاثير مسائل و مشكلات اقتصادي و رواني قرار نگيريم، مردم ما در سال‌هاي اخير بحران‌هاي مختلفي را تجربه كردند و از تمامي آنها سربلند آمديم و نمونه بارز آن در زمان بحران كرونا بود و در شرايط فعلي هم بايد همه ما آن چيزي را كه صلاح كشورمان است انجام دهيم تا به فضل الهي پيروزي بر اسراييل غاصب و كودك كش محقق شود.