تنگه هرمز شاهراه صادرات يك پنجم نفت جهان
تنگه هرمز از موقعيت استراتژيكي برخوردار است و پس از حمله رژيم صهيونيستي به ايران احتمال بسته شدن آن قوت گرفته كه نه تنها منجر به افزايش قيمت نفت مي‌شود بلكه امنيت انرژي جهان به خطر مي‌افتد.
تنگه هرمز از موقعيت استراتژيكي برخوردار است و پس از حمله رژيم صهيونيستي به ايران احتمال بسته شدن آن قوت گرفته كه نه تنها منجر به افزايش قيمت نفت مي‌شود بلكه امنيت انرژي جهان به خطر مي‌افتد.
به گزارش مهر، تنگه هرمز را به عنوان يكي از شاهراه‌هاي تأمين انرژي جهان مي‌دانند چرا كه يك سوم نفت جهان از تنگه هرمز مي‌گذرد، شايد براي همين است كه برخي از كارشناسان بر اين باورند كه هر گونه مشكلي در آن پيامدهاي اقتصادي را به دنبال دارد، چراكه نفت و فرآورده‌هاي نفتي كشورهاي عضو اوپك از اين مسير عبور مي‌كند، بر اساس آخرين آمار و ارقام موجود روزانه بيش از ۱۷ ميليون بشكه نفت خام از تنگه ايراني عبور مي‌كند كه بخش اعظمي از نفت و ال ان جي قطر راهي شرق آسيا مي‌شود. بخش اعظمي از نفت خام تجاري دنيا از تنگه هرمز تأمين مي‌شود و برآوردها نشان مي‌دهد كه ۲۰ درصد از نفت خام تجاري دنيا از تنگه هرمز عبور مي‌كند به‌طوري كه تمام كشورهاي حاشيه خليج فارس مانند عربستان، قطر، عراق، امارات، كويت و ايران از اين مسير عبور مي‌كنند. روزانه حدود ۱۰۰ ميليون بشكه نفت در جهان مصرف مي‌شود كه ۵۳ ميليون بشكه از آن از طريق درياها جابه‌جا مي‌شود؛ سهم تنگه هرمز از اين ميزان حدود ۳۲ درصد است يعني يك سوم تجارت دريايي نفت دنيا به خود اختصاص داده است. پيش از اين هم فريدون بركشلي در گفت‌وگو با خبرنگار مهر صحه بر اين موضوع گذاشته و گفته بود: ميزان صادرات نفت خام منبعث از توليد و سهميه اوپك است. اما مصرف جهاني نفت خام تقريبا ۱۰۰ ميليون بشكه در روز است كه ۲۰ ميليون بشكه يايك پنجم آن از تنگه هرمز عبور مي‌كند.
بركشلي ادامه داد: در كنار نفت خام صادرات فرآورده‌هاي نفتي نيز وجود دارد و بايد به صورت جداگانه محاسبه شود. به گفته وي براي صادرات نفت و فرآورده‌هاي آن راه جايگزين تنگه هرمز وجود ندارد. البته ممكن است در دراز مدت از طريق خط لوله جايگزيني براي آن ايجاد شود كه براي ساخت خط لوله صادرات نفت بايد از كف دريا به سمت مديترانه درياي عربي درياي سرخ ادامه پيدا كند كه هم هزينه بسياري مي‌طلبد و هم زمان بر است.
اين كارشناس ارشد انرژي يادآور شد: براي يك فاز شايد حتي ۲ يا ۳ سال ولي براي ۲۰ ميليون بشكه خيلي طولاني و پرهزينه است و به محاسبه نياز دارد كه بايد در نظر داشت ساخت چنين راه جايگزيني بسيار دشوار است.
پس از حمله رژيم صهيونيستي به كشورمان زمزمه‌هاي بسته شدن تنگه هرمز و دنبال آن افزايش لجام گسيخته قيمت نفت شنيده مي‌شود، محسن قمصري مدير اسبق امور بين‌الملل شركت ملي نفت در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در رابطه با اينكه آيا قيمت نفت متأثر از حمله رژيم صهيونسيتي به ايران خواهد شد، گفت: در شرايط موجود اگر تصميم‌گيران بازار نفت نخواهند از اين وضعيت سوءاستفاده كنند به نظر نمي‌رسد تأثيري بر قيمت جهاني نفت داشته باشد. وي ادامه داد: اين وضعيت نمي‌تواند بر قيمت نفت تاثيرگذار باشد زيرا چند سالي است كه در شرايط تحريم‌ها ايران بازيگر بزرگي در بازار نفت نيست و اين شرايط نمي‌تواند بر قيمت جهاني نفت تاثيرگذار باشد.
اين كارشناس ارشد انرژي در پاسخ به اين سوال مهر كه در صورتي كه ايران اقدام به بستن تنگه هرمز كند در اين شرايط باز هم قيمت جهاني نفت را متأثر نخواهد كرد، خاطرنشان كرد: در صورتي كه ايران اقدام به بستن تنگه هرمز كند شرايط متفاوتي پيش رو خواهيم داشت زيرا عبور نفت خام بسياري از كشورهايي كه در قسمت‌هاي شمالي خليج فارس هستند مي‌تواند متأثر شود و بر قيمت نفت تأثيرگذار خواهد بود.
وي اضافه كرد: امكان پيش بيني دقيقي از افزايش قيمت نفت در شرايطي كه تنگه هرمز بسته شود وجود ندارد و مي‌توان گفت در صورت بسته شدن تنگه هرمز عبور جريان بازار نفت خام به سمت بازارهاي مصرف اثرگذار است كه اين امر بر افزايش قيمت جهاني نفت اثرگذار خواهد بود كه اين ميزان از تأثير‌گذاري بستگي به عوامل متعددي دارد. مدير اسبق امور بين‌الملل شركت ملي نفت ايران در خاتمه اضافه كرد: همچنين بايد در نظر داشت كه كشورهاي مصرف‌كننده براي اين شرايط مخازن اضطراري در نظر گرفته‌اند و بستگي دارد كه تنگه هرمز براي چه مدت بسته شود كه در تعيين قيمت موثر است. با اين وجود بسياري از تحليلگران و كارشناسان روزنامه‌هاي انگليسي زبان ادعا كرده‌اند در صورتي كه ايران تنگه هرمز را ببندد احتمال آنكه قيمت جهاني نفت به ۳۰۰ دلار هم برسد وجود دارد.
بايد در نظر داشت تنها انرژي شرق آسيا وابسته به تنگه هرمز نيست چرا كه بر اساس آمار موجود ۲۱ درصد از اقتصاد جهان به نفت و فرآورده‌هاي نفتي به اين منطقه بستگي دارد ضمن آنكه ۳۰ درصد ال ان جي جهان از طريق اين شاهراه صادرات مي‌شود. بر اساس اين گزارش با توجه به اينكه امنيت انرژي كشورهايي نظير ژاپن، كره جنوبي، چين، هند و امريكا به تنگه هرمز وابسته است و از موقعيت استراتژيكي برخوردار است در صورت بروز مشكل در منطقه و اختلال در صادرات كشورهاي عضو اوپك انرژي جهاني را با مشكل مواجه كرده و افزايش قيمت جهاني نفت تبعاتي نظير افزايش قيمت سوخت و بنزين براي اين كشورها به دنبال دارد.