همكاري 1.5 ميليارد دلاري ناسا با هند
ناسا با هند براي پرتاب اولين ماهواره در نوع خود به ارزش 1.5 ميليارد دلار همكاري ميكند. به گزارش ايسنا، طبق گزارشها قرار است ظرف چند روز آينده، ماهواره جديدي كه ميتواند تغييرات روي سطح زمين را با دقت سانتيمتري، بدون توجه به زمان روز يا شرايط آب و هوايي تشخيص دهد،
ناسا با هند براي پرتاب اولين ماهواره در نوع خود به ارزش 1.5 ميليارد دلار همكاري ميكند. به گزارش ايسنا، طبق گزارشها قرار است ظرف چند روز آينده، ماهواره جديدي كه ميتواند تغييرات روي سطح زمين را با دقت سانتيمتري، بدون توجه به زمان روز يا شرايط آب و هوايي تشخيص دهد، از مركز فضايي ساتيش داوان (Satish Dhawan) در هند به فضا پرتاب شود. اين ماهواره 1.5 ميليارد دلاري موسوم به NISAR با وزن تقريباً 3 تن و برخورداري از آنتن راداري 12 متري، زمين را با جزييات بيسابقهاي رديابي ميكند و اطلاعات ارزشمندي را براي كشاورزان، دانشمندان آب و هوا و تيمهاي واكنش به بلاياي طبيعي ارايه ميدهد. ماهوارههايي كه از زمين تصويربرداري ميكنند، براي دههها ابزار علمي ارزشمندي بودهاند. آنها دادههاي مهمي را در بسياري از برنامهها، مانند پيشبيني آب و هوا و برنامهريزي واكنش اضطراري ارايه كردهاند. آنها همچنين به دانشمندان كمك كردهاند تا تغييرات طولاني مدت در اكوسيستم و آب و هواي زمين را رديابي كنند. بسياري از اين ماهوارههاي رصد زمين براي گرفتن تصاوير از سطح زمين به نور خورشيد منعكس شده نياز دارند. اين بدان معناست كه آنها فقط ميتوانند در طول روز و زماني كه هيچ پوشش ابري وجود ندارد، عكس بگيرند. در نتيجه، اين ماهوارهها در هر جايي كه پوشش ابر بسيار رايج است، مانند مناطق گرمسيري، يا زماني كه نياز به تصويربرداري در شب است، با چالشهايي مواجه ميشوند. ماهواره NISAR با استفاده از فناوري رادار ديافراگم مصنوعي (SAR) براي گرفتن تصاوير از زمين، بر اين چالشها غلبه ميكند. گفتني است كه نام اين ماهواره از تركيب نام ناسا و سازمان فضايي هند و فناوري SAR ساخته شده و مخفف «NASA-ISRO SAR» است.
فناوري SAR چيست؟
فناوري SAR در سال 1951 براي استفاده نظامي اختراع شد. اين فناوري به جاي استفاده از نور خورشيد منعكس شده براي تصويربرداري غيرفعال از سطح زمين، با ارسال فعال سيگنال راداري به سمت سطح و شناسايي سيگنال منعكس شده كار ميكند. اين بدان معناست كه ماهوارههاي SAR ميتوانند هم در طول روز و هم در شب از سطح زمين عكس بگيرند. از آنجايي كه سيگنالهاي رادار بدون مانع از بيشتر ابرها و دود عبور ميكنند، ماهوارههاي SAR همچنين ميتوانند از سطح زمين حتي زماني كه توسط ابر، دود يا خاكستر پوشانده شده است، تصويربرداري كنند. اين امر به ويژه در هنگام بلاياي طبيعي مانند سيل، آتشسوزي در جنگلها يا فورانهاي آتشفشاني ارزشمند است. سيگنالهاي رادار همچنين ميتوانند از طريق ساختارهاي خاصي مانند پوشش گياهي ضخيم نفوذ كنند. آنها براي تشخيص وجود آب مفيد هستند زيرا آب بر سيگنالهاي رادار منعكس شده تأثير ميگذارد. آژانس فضايي اروپا در ماموريت اخير زيست توده خود از ويژگيهاي نفوذ در پوشش گياهي سيگنالهاي SAR استفاده كرد. اين فناوري ميتواند ساختار سهبعدي جنگلها را به تصوير بكشد. همچنين ميتواند اندازهگيريهاي بسيار دقيقي از ميزان زيستتوده و كربن ذخيره شده در جنگلهاي زمين ايجاد كند. سانگ هو يون (Sang-Ho Yun)، مدير رصدخانه زمين آزمايشگاه سنجش از دور سنگاپور، يكي از حاميان كليدي استفاده از فناوري SAR براي مديريت بلايا است. وي قبلا از دادههاي SAR براي نقشهبرداري از مناطق آسيب ديده از بلاياي طبيعي در صدها بلاي طبيعي در 15 سال گذشته از جمله زلزله، سيل و توفان استفاده كرده است.
نظارت بر بسياري از اكوسيستمهاي زمين
ماهواره NISAR كه قرار است در تاريخ 18 ژوئن ۲۰۲۵ (28 خرداد 1404) پرتاب شود، بيش از يك دهه است كه در حال توسعه است و يكي از گرانترين ماهوارههاي تصويربرداري زمين است كه تاكنون ساخته شده است. دادههاي اين ماهواره به صورت آزاد براي سراسر جهانيان ارايه خواهد شد. اين ماهواره هر 6 روز يكبار تصاويري با وضوح بالا از تقريباً تمام سطوح زمين و يخ در سراسر جهان ارايه ميدهد. سطح پوشش اين ماهواره از نظر وسعت شبيه به ماهوارههاي Sentinel-1 آژانس فضايي اروپا است. با اين حال، ماهواره NISAR اولين ماهواره داراي فناوري SAR خواهد بود كه به جاي يك فركانس راداري مكمل از دو فركانس راداري استفاده ميكند و در مقايسه با ماهوارههاي Sentinel-1 قادر به توليد تصاوير با وضوح بالاتر خواهد بود. همچنين پوشش بيشتري از قطب جنوب نسبت به Sentinel-1 خواهد داشت و از فركانسهاي راداري كه بيشتر به درون پوشش گياهي نفوذ ميكنند، استفاده خواهد كرد. ماهواره NISAR همچنين براي نظارت بر زيستتوده جنگل استفاده خواهد شد. توانايي آن در نفوذ همزمان به پوشش گياهي و تشخيص آب نيز به آن اجازه ميدهد تا بهطور دقيق از پوشش گياهي غرقابي نقشهبرداري كند. اين ويژگي براي به دست آوردن دركي عميقتر از تالابهاي زمين كه اكوسيستمهاي مهمي با سطوح بالايي از تنوع زيستي و ظرفيت ذخيرهسازي كربن عظيم هستند، مهم است. اين ماهواره همچنين ميتواند تغييرات ارتفاع سطح زمين را در حد چند سانتيمتر يا حتي ميليمتر تشخيص دهد، زيرا تغييرات ارتفاع، تغييرات كوچكي را در سيگنال رادار منعكس شده ايجاد ميكند. ماهواره NISAR از اين تكنيك براي رديابي فرونشست سدها و نقشهبرداري از سطح آبهاي زيرزميني استفاده ميكند، چرا كه آب زيرسطحي بر ارتفاع سطح زمين تأثير ميگذارد. همچنين از همين تكنيك براي نقشهبرداري از حركت زمين و آسيبهاي ناشي از زلزله، رانش زمين و فعاليتهاي آتشفشاني استفاده خواهد كرد. چنين نقشههايي ميتوانند به تيمهاي واكنش به بلايا كمك كنند تا آسيبهايي را كه در مناطق فاجعه رخ داده است، بهتر درك كنند و براي واكنش خود برنامهريزي كنند.