جدال بورس با تحولات
آخرين روز كاري هفته را درحالي پشت‌سر گذاشتيم كه بازار به افت چند روز اخير خود واكنش نشان داد و هر چند در آغاز خوب آغاز نكرد اما از ميانه‌هاي راه و با انتشار اخبار مثبت درخصوص افزايش نرخ محصولات خودرو، بازار جان تازه‌اي گرفت.
آخرين روز كاري هفته را درحالي پشت‌سر گذاشتيم كه بازار به افت چند روز اخير خود واكنش نشان داد و هر چند در آغاز خوب آغاز نكرد اما از ميانه‌هاي راه و با انتشار اخبار مثبت درخصوص افزايش نرخ محصولات خودرو، بازار جان تازه‌اي گرفت. با انتشار خبر راي ديوان عدالت اداري درخصوص حذف قيمت‌گذاري دستوري خودرو و پس از آن انتشار نامه خودرو درخصوص افزايش نرخ محصولات، مشخص شد همواره برخي پيش از ديگران از خبرها مطلع مي‌شوند و پيگيري روند قيمت‌ها در تابلوي معاملات، بهترين نشانه براي كساني است كه از رانت بي‌بهره‌اند.
اما ازسوي ديگر قرار است قطعنامه عليه ايران به راي گذاشته شود و تعطيلات را نيز پيش رو داريم و به واسطه همين موضوع اكثر فعالين بازار ترجيح دادند كه صبر كنند تا ريسك معاملات خود را كاهش دهند، سخنان ديشب ترامپ درخصوص رفتار ايران در مذاكرات از يك‌سو و اميدواري بازار به تغيير روند در موضوع خودرو و قيمت‌گذاري دستوري از سوي ديگر، فضاي پيش روي بازار امروز را كمي پيچيده كرده بود.
بازار در نبود فروشندگان قوي، كم‌حجم و كم‌رمق دنبال شد و زمين بازي دراختيار خريداران بود، هر چند خريداران نيز به جز در برخي گروه‌ها و برخي تك‌سهم‌ها امروز چاشني احتياط را در معاملات خود لحاظ كردند و خريدهاي خود را به پس از تعطيلات و مشخص‌تر شدن اوضاع سياسي موكول خواهند كرد.
در كل مي‌توان گفت بورس امروز را بي‌رمق پشت‌سر گذاشت. حتي اخبارهاي رفت و برگشتي نرخ جديد خودرو هم توان ايجاد نوسان‌هاي بالا را نداشت و تابلوي معاملات خالي از خريدار بود و خالي از خريدار هم به پايان رسيد. درنهايت با ثبت ارزش معاملات كمتر از 6 هزار ميليارد تومان 56درصد از نمادها در محدوده منفي بسته شدند تا يك روز كاملا بي‌حال و بي‌رمق به پايان برسد. اين بي‌حالي و بي‌رمقي در معاملات طلا و دلار هم كاملا قابل مشاهده است. همه منتظر تعيين تكليف جلسه آژانس و سرنوشت مذاكرات هستند.
ارزش معاملات همه دارايي‌ها كاهش پيدا كرده است. صندوق‌هاي طلا كه در فروردين ماه ارزش معاملات بسيار بالايي داشتند و ميانگين ارزش معاملات هفتگي آنها تا 7 هزار رسيده بود (در بعضي روزها 10 هزار ميليارد تومان نيز ارزش معاملات ثبت شد) در حال حاضر به ميانگين هفتگي 1500 ميليارد تومان افت كرده است. امروز تا اين لحظه ارزش معاملات صندوق‌هاي طلا تنها 600 ميليارد تومان بوده است. ارزش معاملات سهام و صندوق‌هاي سهامي نيز از حدود 20 هزار ميليارد تومان به 6 تا 7 هزار ميليارد تومان افت كرده است. تمام پول‌ها پارك مي‌شوند و منتظر روزهاي آينده هستند.
به نظر شرايط بازارها و كشور به گونه‌اي نيست كه انگار انتظار يك اتفاق بد در مذاكرات يا در تعامل با آژانس وجود دارد. به نظر مي‌رسد دو سناريو بيشتر براي روزهاي آينده محتمل است؛ سناريوي اول يك توافق نيم‌بند است به گونه‌اي كه فعلا ريسك ماشه را مرتفع كند و امريكا و غيره را نيز قانع كند. سناريوي دوم نيز فرسايش و ادامه روند فعلي است. روزهاي بعد نشان خواهد داد چقدر اين انتظار شكل گرفته در بازارها به واقعيت نزديك است ولي فعلا كسي انتظار اتفاق بد ندارد.
روزهاي گذشته بازاري سراسر نااميدي و منفي و ريسك‌هاي ريز و درشت كه اگر بخواهيم آنها را طبقه‌بندي كنيم، چندين طبقه را شاهد خواهيم بود، از يك‌سو تحولات سياسي و از سوي ديگر ريسك‌هاي داخل خود بازار، شاخص هم در محدوده ۳ ميليون به سمت پايين شكسته شد و همه چيز دردناك‌تر از آنچه پيش‌بيني مي‌شد پيش رفت و بسياري دليل اين شرايط را دوگانه خبرهاي منفي خودرويي و خبرهاي منفي سياسي و برخي هم سه‌گانه اين دو و اهرمي‌ها را نام مي‌بردند.
اما هر چه كه بود بازار اين هفته به پايان رسيد و باز هم مطابق آخر هفته‌ها منتظر خبرهاي سياسي است! هيچ فاكتور اقتصادي در بازار در اين مدت دخيل نبوده است و تماما فضاي نوسانات سياسي شده است!
اما اگر به بازار دلار نگاه كنيد در تمام طول اين مدت آرام نشسته بود و شرايط و اخبار را نگاه مي‌كرد نه تنها طي اين مدت با اين حجم خبرهاي منفي دلار افزايش پيدا نكرد بلكه برآيند آن شايد كاهشي بود و تا امروز كه به اين نقطه از خبرها رسيديم كه ناگهان ديديم نه مكانيزم ماشه‌اي فعال شده و نه مذاكرات روي هوا رفته و بار ديگر به ما اين موضوع را اثبات مي‌كند كه بازار دلار و طلا بازارهاي مطلع و هوشمندتري نسبت به ساير بازارها بوده و رفتار منطقي‌تري را نيز بروز مي‌دهند و هنوز هم مبتديان هستند كه در بازار سرمايه جولان مي‌دهند!
بله كاملا هم درست است كه افرادي كه هزاران ميليارد تومان رانت و اختلاف نرخ ارز و جريان دور زدن تحريم‌ها را دنبال مي‌كنند و كسب و كارش در آن حوزه است معلوم است دسترسي بيشتري به اطلاعات خواهند داشت و منبع خريد و فروش و خبرهاي سياسي آنها كانال‌هاي تلگرامي بورسي نيست!
از اين پس رفتار اين بازار را بيشتر دنبال كنيم، چراكه مي‌تواند خط و خطوط بهتري از جريان‌هاي سياسي به ما بدهد البته بازار كماكان كار خود را مي‌كند.
اين مورد واضح است كه بازاري كه مثبت بود و بازدهي خوبي را كسب كرده با كوچك‌ترين تحولات سياسي بهانه براي ريزش پيدا كرده و اصلاح مي‌شود، حال اين بهانه مي‌تواند تحولات سياسي، داستان‌هاي خودرويي، صندوق‌هاي اهرمي و موارد ديگر باشد قطعا ما بايد بهانه‌ها را از بازار بگيريم اما به هر حال در بازاري كه رشد كرده اين رفتار طبيعي است و درست برعكس... و حرف ما امروز روي همين درست برعكس است.
در بازاري كه نزول مي‌كند و اصلاح دارد اخبار اينچنيني كمك شاياني به برگشت و كف‌سازي و حفظ بازار كرده و مي‌تواند اثرات مثبتي به‌جا بگذارد. شايد خبر اينكه به شوراي امنيت نمي‌رويم يا قرار است يك دور ديگر مذاكره داشته باشيم يا شايعات خودرويي در دوران هيجاني و مثبت هيچ شور و شعفي ايجاد نمي‌كرد ولي حالا كه بازار اصلاح سنگيني را داشته براي برگشت هم دنبال بهانه است و اين بهانه‌ها مي‌تواند كارساز باشد.