بسته پیشنهادی 4دستگاه برای نجات فولاد
بخشی از بسته خروج از رکود دولت برای تحریک تقاضا درحالی اجرا شد که گفته می‌شود همچنان یکی از وزنه‌های سنگین صنعت کشور یعنی «فولاد» با تشدید رکود مواجه شده و 3میلیون تن فولاد در انبارها دپو شده است. صنعت فولاد در سال 94 با بحران رکود و کاهش قیمت جهانی مواجه شد و از سویی، کاهش شمار پروژه‌های عمرانی و بحران رکود در صنعت خودرو و ساختمان هم در تداوم بحران فولاد بی‌تاثیر نبود. از حدود یک سال و نیم پیش، بازارهای جهانی پس از یک دوره تجربه افزایش قیمت در نفت و فلزات با کاهش قیمت شدید مواجه شدند. قیمت نفت به شدت کاهش یافت و فلزات اساسی نیز به موازات آن روند نزولی پیدا کردند. چین به عنوان بزرگ‌ترین خریدار فلزات مختلف در جهان با کاهش نرخ رشد اقتصادی مواجه شده و از همین رو کاهش تقاضای این کشور برای خرید فلزات ازجمله فولاد، ضربه مهلکی به قیمت آن در بازار جهانی وارد کرده است؛ به طوری که قیمت این فلز در بازار ایران، تحت تاثیر بازار جهانی به شدت کاهش پیدا کرد. در همین حال با توجه به شرایط کنونی، صنعت فولاد روزهای بحرانی را طی می‌کند؛ چنانچه به گفته فعالان این بخش، کارخانه‌های صنعت فولاد تنها با نیمی از ظرفیت خود
فعالیت می‌کنند و برای رسیدن به هدف تولید 44میلیون تنی در سال با توجه به سند چشم‌انداز 1404 نیاز جدی به سرمایه‌گذاری خارجی دارد. از این رو معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت معتقد است که دولت باید در بسته خروج از رکود به صنعت فولاد توجه ویژه داشته باشد. لذا بسته‌یی پیشنهادی با همکاری چهار دستگاه مهم یعنی ریاست‌جمهوری، وزارت صنعت، بانک مرکزی و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی تدوین شده و «اصلاح تعرفه‌های فولاد، برطرف کردن موانع بانکی ازجمله کاهش سود تسهیلات، تامین نقدینگی واحدهای فولادی، حمایت از صنعت فولاد در بودجه سال95، کاهش حقوق دولتی و حق انتفاع و تثبیت نرخ گاز مصرفی در صنعت فولاد» ازجمله مواردی است که در بسته پیشنهادی به دولت گنجانده است.
گروه معدن
مهدی کرباسیان، رییس هیات عامل «ایمیدرو» و معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از جزییات بیشتر بسته پیشنهادی چهار دستگاه مهم اجرایی برای حل رکود صنعت فولاد خبر داد و گفت: پیشنهاد کرده‌ایم تا برای نجات صنعت فولاد وامی اختصاص پیدا کند تا به خروج این صنعت از رکود کمک شود. وی درخصوص اینکه درحال حاضر حدود سه میلیون تن از محصولات واحدهای تولیدی در کارخانجات فولاد دپو است، اظهار کرد: این موضوع در کنار کاهش قیمت‌ها و افزایش واردات ورق‌های فولادی باعث شده تا کارخانجات در تامین نقدینگی خود با مشکلات زیادی روبه‌رو شوند. کرباسیان با بیان اینکه با وجود حجم صادرات، افت قیمت محصولات فولادی در بازارهای صادراتی باعث شده تا واحدها نتوانند در این بخش نیز عملکرد مناسبی داشته باشند، افزود: تحریم‌ها نیز جابه‌جایی پول را در فروش محصولات برای کارخانجات با مشکلاتی روبه‌رو کرده است. در کنار این امر، رکود ساخت‌وساز نیز باعث شده تا وضعیت واحدهای فولادی کشور هر روز وخیم‌تر شود. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت اضافه کرد: خوشبختانه با پیگیری‌های به عمل آمده، هفته گذشته جلسه‌یی با معاون اول رییس‌جمهور و نمایندگان بانک مرکزی و سازمان مدیریت و
برنامه‌ریزی به همراه معاونت معدنی وزارت صنعت برگزار شد و در آن، پیشنهادات مختلفی برای بهبود وضعیت واحدهای فولادی کشور مطرح شد.
کرباسیان با اعلام اینکه تمام مشکلات واحدهای فولادی کشور در این جلسه به صورت جدی مورد ارزیابی قرار گرفت، تصریح کرد: پیشنهادات رفع مشکلات واحدهای فولادی با جمع‌بندی تقدیم معاون اول شده و امیدواریم در هفته آینده روال اداری خود را طی کند و آن بخشی که نیازمند مصوبه دولت نباشد، ابلاغ شود. وی گفت: در این بسته پیشنهادی، اصلاح تعرفه فولاد، عبور از موانع بانکی و تامین نقدینگی واحدهای فولادی بررسی شده و حتی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی پیشنهاد کرده تا در بودجه سال آینده حمایت بیشتری را در بخش فولاد داشته باشد. مدیرعامل ایمیدرو(سازمان گسترش و نوسازی صنایع معدنی ایران) در ادامه با بیان اینکه حتی پیشنهاد شده بسته‌یی همانند خرید خودرو با سیاست‌های تشویقی دولت برای تحریک تقاضا در بخش فولاد نیز انجام شود، گفت: در بخش حقوق دولتی و حق انتفاع نیز قرار شده دولت حمایت‌های لازم را از صنعت فولاد داشته باشد؛ همچنین در مورد تثبیت نرخ گاز نیز پیشنهادهایی شده است. کرباسیان تصریح کرد: در بسته صادراتی نیز یک مشکل قدیمی هست که مواردی در بسته پیشنهادی وزارت صنعت برای حل مشکلات صنعت فولاد مطرح شده است.
اختصاص نقدینگی به پروژه‌های عمرانی
به هر حال، صنعت فولاد روزگار خوشی را سپری نمی‌کند و در صنایع دیگر نیز رکود موجود در این صنعت را تشدید کرده است اما در این میان کارشناسان معتقدند که برای بهبود اوضاع این صنعت باید تحرک تقاضا را آغاز کرد و به باور آنها با کاهش هزینه‌های تولید و تخصیص تسهیلات به مصرف‌کنندگان می‌توان به نوعی تحریک تقاضا ایجاد کرد. اما با این حال بسیاری از فعالان صنعت فولاد رکود فعلی حاکم بر اقتصاد و این صنعت را بی‌سابقه می‌دانند؛ درحالی که صنعت فولاد ازجمله صنایع مادر است که هر تغییر و تحولی در آن صنایع دیگر را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. در همین حال، یکی از بهترین راه‌های تحریک تقاضا در راستای به حرکت درآمدن چرخ تولید در صنعت فولاد کشور، اختصاص نقدینگی به پروژه‌های عمرانی است و به نظر می‌رسد بسته پیشنهادی که مدیرعامل ایمیدرو از آن یاد کرده برای تحقق این امر است چراکه شرایط صنعت فولاد در سال‌های اخیر به طوری پیش رفته است که حتی بازارهای صادراتی را نیز از دست داده‌ایم درحالی که کشورهایی مانند ترکیه، عربستان و هند نیز در عرصه صادرات به بازارهای جهانی با ما در رقابت هستند.
بازاریابی و فروش مازاد فولاد
از سوی دیگر با کاهش قیمت نفت جهانی نیز درآمدهای ارزی دولت کاهش یافته است؛ همچنین دولت برای بهبود شرایط اقتصادی کشور نباید از رونق پروژه‌های عمرانی و ساختمانی غافل شود؛ در همین راستا برخی کارشناسان و فعالان صنعت فولاد معتقدند، درخصوص صنعت فولاد باید بازارهای مصرفی به خوبی شناسایی شوند و برای بازاریابی و فروش مازاد تولید فولاد یا صادرات، برنامه‌ریزی‌های ویژه انجام شود.
تولید با کاهش قیمت و افزایش هزینه
از طرفی تولیدکنندگان فولاد کشور در سال‌های اخیر با افزایش هزینه‌ها مواجه بودند درحالی که این موضوع موجب آسیب رساندن به رشد اقتصادی کشور شده است. این در شرایطی است که در دنیا وقتی قیمت فولاد برای فولادسازی‌ها کاهش پیدا می‌کند، نهاده‌های تولید نیز به همان نسبت کاهش پیدا می‌کند. اما در کشور ما، قیمت فروش متناسب با قیمت‌های جهانی کاهش پیدا کرده اما قیمت نهاده‌ها برای فولادسازها در ایران کاهش پیدا نکرده است. حقوق و دستمزدها هم طی دو سال گذشته افزایش پیدا کرده و شرکت‌ها مجبور هستند که این مبلغ را پرداخت کنند. همچنین فولاد در دنیا جزء صنایع انرژی بر محسوب می‌شود؛ بدین معنا که تولید فولاد نیاز شدید به انرژی ازجمله برق و انرژی‌های فسیلی (زغال سنگ و گاز طبیعی) دارد و سهم عمده‌یی از قیمت تمام شده آن مربوط به قیمت انرژی است و از این روست که ایران به خاطر دسترسی آسان به انرژی ارزان همواره جزء بهترین مناطق جهان برای تولید فولاد بوده که این مزیت بالای تولید مرهون انرژی است. مزیتی که البته از آن به درستی بهره‌برداری نشده است. به هر حال صنعت فولاد بحران رکود را تجربه کرده وکمتر از 100روز به پایان سال باقی مانده است؛ از این‌رو به نظر می‌رسد دولت برای خروج این صنعت از بحران چاره‌یی جدی اندیشیده است.
