راه‌اندازي ۱۰ مركز شبانه‌روزي نگهداري بيماران اوتيسمي تا پايان سال
رييس سازمان بهزيستي با اشاره به راه‌اندازي دبيرخانه مشاركت در توانمندسازي خانواده‌هاي داراي فرزند اوتيسم و تدوين دستورالعمل‌هاي مربوطه، گفت: تاكنون ۶ مراكز فراغتي-اقامتي موقت شبانه‌روزي براي نگهداري افراد مبتلا به اوتيسم راه‌اندازي شده و تا پايان سال ۱۰ مركز ديگر نيز افتتاح خواهد شد.
رييس سازمان بهزيستي با اشاره به راه‌اندازي دبيرخانه مشاركت در توانمندسازي خانواده‌هاي داراي فرزند اوتيسم و تدوين دستورالعمل‌هاي مربوطه، گفت: تاكنون ۶ مراكز فراغتي-اقامتي موقت شبانه‌روزي براي نگهداري افراد مبتلا به اوتيسم راه‌اندازي شده و تا پايان سال ۱۰ مركز ديگر نيز افتتاح خواهد شد. به گزارش روابط عمومي و امور بين‌الملل، سيدجواد حسيني در چهارمين جلسه شوراي عالي مشورتي با حضور انديشمندان، صاحب نظران و اساتيد دانشگاه از برنامه‌ريزي براي ايجاد مراكز نگهداري روزانه ويژه افراد بالاي ۱۴ سال مبتلا خبر داد تا خانواده‌ها بتوانند با آرامش به كار و زندگي خود برسند. وي اظهار كرد: مداخلات به هنگام به عنوان دوره طلايي در طيف اوتيسم بسيار حائز اهميت است، در حال حاضر، آمار شيوع اوتيسم از ۸ در ۱۰ هزار نفر در سال ۱۹۹۴ به يك درصد در سال ۲۰۲۳ رسيده است. به گفته وي، اين افزايش لزوماً به معناي رشد واقعي شيوع نيست، بلكه نشان‌دهنده بهبود شناسايي و شفافيت بيشتر در تشخيص است.
سن مداخلات تشخيص بيماري در كشور استاندارد نيست
حسيني افزود: بر اساس مطالعات انجام شده در كشورهاي پيشرفته مانند امريكا تشخيص و مداخله براي كودكان اوتيسم در سنين ۲ تا ۲.۵ سالگي انجام مي‌شود در حالي كه در ايران اين مداخلات عمدتاً در ۵ يا ۶ سالگي آغاز مي‌شود. وي تصريح كرد: اختلال اوتيسم در دوران جنيني شكل مي‌گيرد و علائم آن تا سه سالگي بروز مي‌كند بنابراين بهترين زمان براي مداخله، سن دو سالگي است، تحقيقات نشان مي‌دهد اگر تا ۷ سالگي مداخلات به هنگام انجام نشود، بازگرداندن اين افراد به زندگي عادي با دشواري‌هاي زيادي همراه خواهد بود و پس از آن بيشتر به مراقبت‌هاي نگهداري نياز خواهند داشت.
تقويت سامانه غربالگري
رييس سازمان بهزيستي گفت: براي بهبود اين روند، سامانه‌هاي غربالگري، تشخيص اوليه و ارجاع به مراكز تخصصي را تقويت كرده‌ايم, همچنين در حال مذاكره با وزارت بهداشت و سازمان آموزش و پرورش استثنايي هستيم تا با انعقاد تفاهم‌نامه، غربالگري‌هاي سنين مختلف را به هم مرتبط كنيم و نظام يكپارچه‌اي براي مداخلات به هنگام ايجاد كنيم. حسيني افزود: سازمان بهداشت جهاني از سال ۲۰۰۳ بر ضرورت ايجاد نظام سلامت كارآمد و يكپارچه تأكيد كرده، اما در ايران اين نظام با سه چالش اساسي شامل «عدم توجه كافي به ابعاد مختلف سلامت، تمركز بيش از حد بر درمان و نقش كمرنگ خانواده‌ها» مواجه است.
سلامت رواني، زيستي و اجتماعي
سه ركن اصلي سلامت هستند
به گفته وي، سلامت رواني، زيستي و اجتماعي سه ركن اصلي سلامت هستند در حالي كه تنها يك درصد اعتبارات به عوامل رواني و اجتماعي اختصاص يافته است و در بهش پيگيري اگرچه گام‌هايي در اين حوزه برداشته شده، اما همچنان خدمات توانبخشي به عنوان راه‌حل جبراني در نظر گرفته مي‌شود و خانواده‌ها هم به حمايت و توانمندي نياز دارند، چرا كه اصلي‌ترين همراهان افراد مبتلا به اوتيسم هستند. رييس سازمان بهزيستي در ادامه با اشاره به راه‌اندازي دبيرخانه مشاركت در توانمندسازي خانواده‌هاي داراي فرزند اوتيسم و تدوين دستورالعمل‌هاي مربوطه، گفت: تاكنون ۶ مراكز فراغتي-اقامتي موقت شبانه‌روزي براي نگهداري افراد مبتلا به اوتيسم راه‌اندازي شده و تا پايان سال ۱۰ مركز ديگر نيز افتتاح خواهد شد. حسيني اظهار كرد: يكي از خلأهاي مهم، كمبود مراكز نگهداري روزانه براي افراد بالاي ۱۴ سال است، چرا كه در اين سنين، چالش‌هاي رفتاري افزايش مي‌يابد و خانواده‌ها تحت فشار قرار مي‌گيرند و به همين دليل، در حال ايجاد مراكز روزانه هستيم تا خانواده‌ها بتوانند فرزندان خود را در طول روز در اين مراكز بسپارند و شب‌ها به خانه بازگردانند.
سلامت اجتماعي محله‌محور
رييس سازمان بهزيستي تأكيد كرد: براي تحقق نظام سلامت يكپارچه، همكاري بين معاونت توانبخشي و معاونت سلامت سازمان بهزيستي ضروري است و بايد از ظرفيت طرح بهزيست محله سلام (سلامت اجتماعي محله‌محور) براي توانمندسازي خانواده‌هاي افراد مبتلا به اوتيسم استفاده كنيم.
حاكميت دافعه‌هاي رواني
در روابط زوجين
افروز روانشناس و استاد دانشگاه تهران نيز در اين نشست گفت: حاكميت دافعه‌هاي رواني، رفتاري و جنسي در روابط زوجين باعث تولد كودك مبتلا به اوتيسم مي‌شود، آمار نشان مي‌دهد در تهران كه ۵۲ درصد ازدواج‌هاي ۱۲ ماه گذشته منجر به طلاق شده، بيشترين موارد اوتيسم را شاهد هستيم. وي افزود: مداخله به‌هنگام به معناي ارتقاي تاب‌آوري زوجين قبل از فرزندآوري و افزايش نشاط معنوي آنان است، مداخلات روانشناختي و توانبخشي والدمحور و پاپت‌تراپي «عروسك درماني» در درمان اوتيسم بسيار موثرند و ما آماده‌ايم به خانواده‌هاي داراي فرزند اوتيسم خدمات رايگان در اين زمينه ارايه بدهيم.
مداخلات پيش از بارداري مهم است
ملك‌افضلي استاد دانشگاه تهران و استاد اپيدميولوژي نيز گفت: مداخلات موثر بايد از زمان ازدواج و پيش از بارداري آغاز شود. ه گفته وي، وزارت بهداشت با دارا بودن ۶۰ هزار خانه بهداشت و ۵ هزار مركز جامع سلامت آماده همكاري با بهزيستي است و مي‌تواند شبكه‌اي قوي براي پيشگيري و غربالگري اوتيسم ايجاد كند. وي اظهار كرد: ضروري است سه كانون تكامل كودك، فرزندآوري و فرزندپروري و اوتيسم در محلات با مشاركت مردم راه‌اندازي شود.