دستاوردهاي اقتصادي ديپلماسي منطقه‌اي
دولت چهاردهم راهبرد ارتباطي اصلي خود را به توسعه روابط با كشورهاي منطقه اختصاص داده است. سفرهاي مختلف مقامات ايران به عمان، عربستان، جمهوري آذربايجان، قطر و...همچنين سفرهاي روساي كشورهاي ديگر به تهران براي گسترش دامنه‌هاي ارتباطي و تجاري است.
دولت چهاردهم راهبرد ارتباطي اصلي خود را به توسعه روابط با كشورهاي منطقه اختصاص داده است. سفرهاي مختلف مقامات ايران به عمان، عربستان، جمهوري آذربايجان، قطر و...همچنين سفرهاي روساي كشورهاي ديگر به تهران براي گسترش دامنه‌هاي ارتباطي و تجاري است. دلايل بسياري وجود دارد كه اين راهبرد دولت، معقول و در راستاي تحقق منافع ملي است. از جمله اين موارد ويژگي‌هاي مشترك فرهنگي، اقتصادي، تجاري، تاريخي، ارتباطي و...با كشورهاي منطقه است. ضمن اينكه نقاط مشترك بسياري ميان ايران و كشورهاي همسايه وجود دارد كه مي‌توان با تكيه بر آنها براي دو كشور ارزش افزوده ايجاد كرد. بازارچه‌هاي مرزي با كشورهاي مختلف هم‌مرز يكي از ظرفيت‌هاي اقتصادي قابل توجه است كه رونق آن مي‌تواند نياز كشور را به واردات بسياري از اقلام و كالاها پوشش دهد. بايد توجه داشت، توسعه مناسبات ارتباطي با كشورهاي منطقه مهم‌ترين عاملي است كه مي‌تواند، زمينه رشد توليد و رشد صادرات و نهايتا رشد اقتصادي پايدار را براي ايران فراهم كند. ايران سلسله نيازهاي اقتصادي و تجاري دارد و در كنار آن علاقه‌مند به ايجاد روابط سياسي مناسب با كشورهاي منطقه است. اين علاقه هم ناشي از نياز استراتژيك، ژئوپليتيك و ژئواكونوميك و... ايران و همسايگان است. ايران نيازهاي اقتصادي‌اش را از كشورهاي همسايه مانند پاكستان، تركيه، امارات، عراق و...تامين مي‌كند، ضمن اينكه تلاش مي‌كند تا حد امكان نيازهاي همسايگانش را نيز برطرف سازد. بر اين اساس مهم‌ترين مقاصد صادراتي ايران هم به كشورهاي منطقه است. مناسبات اقتصادي با كشورهاي همسايه مهم و به‌صرفه است، چراكه با كمترين هزينه حمل و نقل و بيمه در يك محيط امن و با سريع‌ترين زمان مي‌توان اين روابط را ساماندهي كرد. ايران مي‌تواند به هاب انرژي در منطقه بدل شود. يعني گونه‌هاي مختلف انرژي مانند بنزين، برق، گازوييل، گاز و... را از كشورهايي چون روسيه، جمهوري آذربايجان و...بخرد و بعد نيازهاي انرژي كشورهايي چون عراق، پاكستان، افغانستان، امارات، عربستان، قطر و...را برآورده سازد. اين روند حتي در خصوص محصولات كشاورزي و مصرفي هم قابليت تحقق دارد. ايران مي‌تواند محصولات كشاورزي مانند گندم، دانه‌هاي روغني، جو، گوشت، برنج، حبوبات ساير محصولات كشاورزي را خريداري كرده و بعد به ساير كشورهاي منطقه بفروشد. ايران همچنين مي‌تواند از يك طرف بخشي نيازهاي خود مانند برنج و حبوبات و دام را از پاكستان وارد كند و از سوي ديگر خدمات فني و مهندسي مورد نياز اين كشورها را صادر كند. دستيابي به چنين چرخه‌اي نيازمند انعقاد توافقنامه‌هاي سياسي و تنظيم پروتكل‌هاي مورد نياز است. يكي از حوزه‌هاي مهم اقتصادي كه از دل توسعه روابط با كشورهاي منطقه مي‌تواند ارزش افزوده فراواني براي ايران داشته باشد، رونق گردشگري در انواع و اقسام مختلف آن آست. ايران يك مقصد گردشگري مهم در بخش گردشگري سلامت است. مردم بسياري از كشورهاي منطقه مانند جمهوري آذربايجان، عمان، ارمنستان و حتي تركيه، ايران را به عنوان يكي از كانون‌هاي پزشكي انتخاب مي‌كنند. اين ظرفيت مي‌تواند گسترش پيدا كرده و كشورهاي بيشتري را شامل شود. در كنار آن در ساير بخش‌هاي گردشگري مانند گردشگري تاريخي، گردشگري علمي، آموزشي و...نيز ايران يكي از غني‌ترين كشورها در سطح منطقه و جهان است. در اين يخش ايران نيازمند انجام كارهاي تبليغاتي و رسانه‌اي دامنه‌دار است تا مردم كشورهاي منطقه به ظرفيت‌هاي ايران در اين بخش مطلع شوند. استفاده از ظرفيت سازمان‌ها و قراردادهاي منطقه‌اي و بين‌المللي راهكار ديگري است كه مي‌تواند مكمل راهبردهاي ايران براي توسعه روابط با كشورهاي منطقه شود.
استفاده از ظرفيت سازمان همكاري‌هاي اسلامي، اكو، جنبش عدم تعهد، بريكس، شانگهاي و ...از جمله اين پتانسيل‌هاي ارتباطي قابل توجه است. ايران بايد براي هر كدام از اين سازمان‌ها راهبرد ويژه‌اي داشته باشد و تلاش كند از اين ظرفيت‌ها براي ايجاد ارزش افزوده به نفع خود بهره برد. براي اين منظور ايران بايد بخش خصوصي خود را به كار گرفته و اين بخش را فعال‌تر كند. بخش خصوصي است كه ستون‌هاي روابط را برپا كرده و اقتصاد ايران را به كشورهاي منطقه معرفي مي‌كند. اگر امروز كشورهايي چون چين و ژاپن توانسته‌اند در هزينه توليد و صادرات گام‌هاي بلندي بردارند، با تكيه بر بخش خصوصي پويا و قدرتمند است. در گام نخست ايران بايد تلاش كند كالاهايش را در بازارهاي منطقه‌اي تثبيت سازد و پس از آن به حضور فعال در ساير بازارها بينديشد. مجموعه اين دستاوردها هم در گروي توسعه سياسي روابط و آيند و روند مقامات سياسي عاليرتبه به ساير كشورهاست.