افشاي اطلاعات در بورس
روز يكشنبه شاهد افشاي اطلاعات گروه «ب» ازسوي شركت‌هاي ايران‌خودرو و سايپا بوديم. در اين افشا، به نامه‌اي با برچسب «خيلي محرمانه» اشاره شده بود كه ازسوي دبير شوراي عالي هماهنگي اقتصادي سران قوا صادر شده و در آن نسبت به هرگونه واگذاري يا تغيير در سهام اين شركت‌ها هشدار داده و خواستار توقف اين اقدامات شده بود.
روز يكشنبه شاهد افشاي اطلاعات گروه «ب» ازسوي شركت‌هاي ايران‌خودرو و سايپا بوديم. در اين افشا، به نامه‌اي با برچسب «خيلي محرمانه» اشاره شده بود كه ازسوي دبير شوراي عالي هماهنگي اقتصادي سران قوا صادر شده و در آن نسبت به هرگونه واگذاري يا تغيير در سهام اين شركت‌ها هشدار داده و خواستار توقف اين اقدامات شده بود. انتشار اين نامه محرمانه، در آغاز معاملات بازار سرمايه تأثير محسوسي گذاشت و موجب افزايش فشار فروش و خروج سنگين نقدينگي از بازار شد، به طوري كه بيش از ۷۸درصد نمادهاي بازار روند منفي را تجربه كردند و ارزش معاملات خرد سهام و صندوق‌هاي سهامي به كمتر از ۱۰ هزار ميليارد تومان رسيد؛ رقمي كه در ماه‌هاي اخير بي‌سابقه بوده است. در ماه‌هاي گذشته، سهامداران باتوجه به اخبار پيرامون واگذاري مديريت صنايع خودروسازي و احتمال عرضه سهام دولت، اقدام به خريد و فروش سهام شركت‌هايي همچون ايران‌خودرو، سايپا، سرمايه‌گذاري سايپا، خگستر و ورنا كردند. اين اتفاقات منجر به رشد قيمتي اين نمادها شده بود اما باتوجه به رفتار ليدر محور ايران‌خودرو، كل بازار نيز از اين اخبار تاثير پذيرفت.
ذهنيت سهامداران نسبت به اين دست از اخبار به جلسات قبلي مجمع ايران‌خودرو بازمي‌گردد؛ جلساتي كه با تنش و مباحث فراواني درباره واگذاري مديريت اين شركت به بخش خصوصي همراه بود. همين پيشينه باعث شد سهامداران نسبت به احتمال رخدادهاي مشابه در نماد سايپا نيز در آينده نزديك هوشيار باشند.
در هفته‌هاي اخير، شايعاتي مبني بر درخواست براي توقف واگذاري سهام سايپا ازسوي شوراي هماهنگي سران قوا در فضاي مجازي منتشر شد كه هر چند چندين‌بار تكذيب شد اما استمرار اين شايعات بازار را به شدت ملتهب كرد. سرانجام، شفاف‌سازي اخير روز يكشنبه بسياري از اين گمانه‌زني‌ها را رنگ واقعيت بخشيد. با اين حال، پرسش مهم سهامداران اين است كه آيا مديريت دولتي كه طي بيش از يك دهه نتوانسته شركت‌هايي مانند ايران‌خودرو را از زيان انباشته خارج كند و دو بار افزايش سرمايه مانع ورشكستگي شده، در كوتاه‌مدت قادر خواهد بود شرايط سايپا را متحول كند؟ ترديدهاي جدي نسبت به تكرار الگوهاي گذشته وجود دارد. مشاهده رقابت شديد و بعضا تنش‌آميز ميان گروه‌هاي خواهان خريد بلوك سايپا نيز به التهابات بازار دامن زد؛ به نحوي كه حتي در فضاي مجازي پست‌هايي عليه يكديگر منتشر مي‌شد. به نظر مي‌رسد منافع گروهي و حتي سياسي مي‌تواند زمينه‌ساز تأخير و كارشكني در مسير خصوصي‌سازي اين شركت‌ها شود.
با وجود اعلام رسمي سازمان خصوصي‌سازي مبني بر كامل بودن فرآيند خصوصي‌سازي ايران‌خودرو و سايپا و گنجانده شدن اين موضوع در برنامه هفتم توسعه، روشن نيست واكنش نهايي سياست‌گذاران در آينده نزديك چه خواهد بود.
رويداد روز يكشنبه بدون توجه به منافع و واكنش فعالان بازار سرمايه رقم خورد و به نظر مي‌رسد ضروري است سازمان بورس، وزارت صمت، سازمان خصوصي‌سازي، وزارت اقتصاد و ديگر نهادهاي مرتبط نسبت به شفاف‌سازي و اطلاع‌رساني كامل اقدام كنند. همچنين لازم است طرح‌هاي مورد بررسي براي ساماندهي صنعت خودرو و تصميمات شوراي عالي هماهنگي اقتصادي به اطلاع سهامداران و عموم سهامداران برسد. ابهامات و فقدان شفافيت موجود، خاطره تلخ ارديبهشت ۱۴۰۲ را در ذهن فعالان بازار زنده مي‌كند؛ تجربه‌اي كه مي‌تواند تهديد جدي براي بورس باشد؛ به ويژه در سالي كه به نام «سرمايه‌گذاري براي توليد» نام‌گذاري شده است.