چالش‌هاي صادرات بيسكوييت
بر اساس گزارش اخير وزارت كشاورزي ايالات متحده (USDA)، در سال زراعي ۲۰۲6–۲۰۲5 توليد جهاني گندم به ۸۰۸.۵ ميليون تن رسيده است. اين افزايش عرضه گندم منجر به افت قيمت جهاني شده، به‌طوري كه ميانگين قيمت گندم خارجي از سوي توليدكنندگان پيشرو، ۲۲۵ دلار براي هر تن پيشنهاد مي‌شود. برخلاف ضوابط قانوني واردات كالاهاي اساسي، حتي اگر نرخ ارز تخصيصي براي واردات با ميانگين ۶۹ هزار تومان مبناي خريد گندم خارجي فرض شود، قيمت گندم جهاني حدود 15.500 تومان براي هر كيلوگرم خواهد بود.
بر اساس گزارش اخير وزارت كشاورزي ايالات متحده (USDA)، در سال زراعي ۲۰۲6–۲۰۲5 توليد جهاني گندم به ۸۰۸.۵ ميليون تن رسيده است. اين افزايش عرضه گندم منجر به افت قيمت جهاني شده، به‌طوري كه ميانگين قيمت گندم خارجي از سوي توليدكنندگان پيشرو، ۲۲۵ دلار براي هر تن پيشنهاد مي‌شود. برخلاف ضوابط قانوني واردات كالاهاي اساسي، حتي اگر نرخ ارز تخصيصي براي واردات با ميانگين ۶۹ هزار تومان مبناي خريد گندم خارجي فرض شود، قيمت گندم جهاني حدود 15.500 تومان براي هر كيلوگرم خواهد بود. يعني گندم ايراني حدود ۴۰ درصد از گندم خارجي گران‌تر شده است. با احتساب حمل و نقل، انتقال پول، بيمه و ديگر هزينه‌ها باز هم فاصله معنادار قيمت گندم داخلي با قيمت جهاني براي صنايع غذايي قابل تأمل است. اين افزايش قيمت دستوري، فشار مضاعف بر توليدكنندگان محصولات آردمحور مانند كيك، بيسكویيت و شيريني وارد مي‌كند. برآوردها نشان مي‌دهد، حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد به بهاي تمام‌شده محصولات افزوده مي‌شود و افزايش قيمت در بازار مصرف را شاهد خواهيم بود. در حالي كه انتظار مي‌رفت دولت با اصلاح شيوه‌هاي كشاورزي، كاهش ضايعات و ارتقاي بهره‌وري گندم به بهبود تراز اين زنجيره كمك كند، اين‌بار هزينه‌هاي اين حمايت، مستقيماً از جيب توليدكننده و صادركننده پرداخت مي‌شود. كشورهاي عراق، افغانستان، پاكستان و آسياي ميانه به عنوان بازارهاي اصلي صادرات كيك و بيسكویيت ايران، بيش از ۶۰ درصد از توليد اين صنعت را جذب مي‌كنند. در سال‌هاي اخير بازارهاي آفريقايي نيز پذيراي محصولات ايراني شده‌اند، اما همگي بازارهاي مذكور نسبت به قيمت بسيار حساسند. در شرايطي كه رقباي قدرتمندي مانند تركيه و هند با دسترسي به گندم ارزان جهاني و برخورداري از مزايا و مشوق‌هاي صادراتي و بدون محدوديت‌هاي تحريمي فعاليت مي‌كنند، توليدكنندگان ايراني نه‌تنها از اين مزيت‌ها بي‌بهره‌اند، بلكه اكنون با جهش هزينه‌هاي مواد اوليه، در آستانه از دست دادن جايگاه خود در اين بازارهاي كليدي هستند. در سالي كه به ابتكار رهبر معظم انقلاب، «سرمايه‌گذاري براي توليد» نام‌گذاري شده، صنعت كيك و بيسكویيت كشور در معرض از دست دادن بخش قابل‌توجهي از ۵۰۰ ميليون دلار ارزآوري صادراتي قرار گرفته است؛ تنها به اين دليل كه در سياست‌گذاري براي يك حلقه از زنجيره غذايي، منطق اقتصادي حلقه‌هاي ديگر و بازخوردهاي فعالان صنعت ناديده گرفته شده‌اند. اميد است دولت محترم، پيش از آنكه اين تصميم به ركود صادرات، تعطيلي خطوط توليد و خروج سرمايه منجر شود طي بازنگري و مشورت با صنعتگران، ساختار قيمت‌گذاري و تأمين مواد اوليه را به‌گونه‌اي اصلاح كند كه هم منافع كشاورزان تأمين شود و هم توليد و صادرات كشورمان قرباني نشوند.