اما و اگرهاي واردات گاز روسيه از مسير آذربايجان
به نظر مي‌رسد پروژه انتقال گاز روسيه از مسير آذربايجان موضوع ايده‌آل براي سال‌هاي آينده و شرايط بهتر، مي‌تواند باشد. مرتضي بهروزي‌فر در گفت‌وگو با ايلنا، در ارزيابي واردات گاز از روسيه از مسير آذربايجان اظهار داشت: انتقال ۵۵ ميليارد مترمكعب گاز از مسير آذربايجان نياز به احداث خط لوله دارد كه بخشي از اين گاز انتقالي بايد به مصرف مناطق شمالي رسيده و بخشي نيز سواپ شود اما اگر بنا داريم اين گاز را به تركيه منتقل كنيم اكنون مسير روسيه به تركيه موجود است و صادرات انجام مي‌شود و هيچ مشكلي هم ندارند.
به نظر مي‌رسد پروژه انتقال گاز روسيه از مسير آذربايجان موضوع ايده‌آل براي سال‌هاي آينده و شرايط بهتر، مي‌تواند باشد. مرتضي بهروزي‌فر در گفت‌وگو با ايلنا، در ارزيابي واردات گاز از روسيه از مسير آذربايجان اظهار داشت: انتقال ۵۵ ميليارد مترمكعب گاز از مسير آذربايجان نياز به احداث خط لوله دارد كه بخشي از اين گاز انتقالي بايد به مصرف مناطق شمالي رسيده و بخشي نيز سواپ شود اما اگر بنا داريم اين گاز را به تركيه منتقل كنيم اكنون مسير روسيه به تركيه موجود است و صادرات انجام مي‌شود و هيچ مشكلي هم ندارند. بنابراين بي‌معني است كه اين گاز ترانزيت شود و در مورد عراق هم باتوجه به برنامه‌هايي كه اين كشور در دستور كار دارد در چند سال آينده نه تنها نيازي به واردات ندارد بلكه تبديل به صادركننده گاز خواهد شد. وي ادامه داد: از سوي ديگر افغانستان و پاكستان كشورهايي نيستند كه بتوان روي آنها حساب كرد، مخصوصا پاكستان كه بخش عمده جمعيت اين كشور در نيمه شرقي مستقر هستند كه از كشور ما دور هستند و احداث خط لوله تا اين منطقه به خاطر قبائل و مسافت هم غيرممكن و هم غيراقتصادي است. عضو هيات علمي موسسه بين‌المللي مطالعات انرژي تصريح كرد: تنها راه ايران اين خواهد بود كه اين كشور گاز را وارد كند و تبديل به ال‌ان‌جي و سپس صادر كند كه در كوتاه‌مدت به دليل عدم تاسيسات ال‌ان‌جي در كشور اين امكان وجود ندارد، ضمن اينكه اگر بخواهيم گاز را وارد و مصرف كنيم، واردات مستلزم احداث خط لوله خواهد بود تا روسيه گاز را در مرز آذربايجان تحويل ايران دهد كه اين پروژه نيز چند سال طول مي‌كشد و ميلياردها دلار نيز هزينه دارد. علاوه بر اين در نظر داشته باشيم اين واردات بيانگر اين است كه ما به عنوان كشوري كه دومين دارنده ذخاير گاز دنيا هستيم، برنامه‌اي براي توسعه و بهينه‌سازي مصرف نداريم. وي بيان داشت: در نظر داشته باشيم كه دريافت گاز از روسيه مستلزم اين است كه صدها كيلومتر خط لوله در مسير و ايران احداث شود تا اين گاز را جذب كنيم، علاوه بر اين مشكلاتي هم با آذربايجان داريم و آن اينكه به اسراييل نزديك است، موضوع ديگر اينكه امنيت انرژي را به كشوري گره بزنيم كه مشكلات بالقوه با آن داريم محل چالش است، اينكه بخواهيم ۵۵ ميليار مترمكعب گاز را به مسير آذربايجان وابسته كنيم كه هر لحظه با اين كشور دچار تنش شويم و در فصل زمستان ما را دچار مشكل كند توجيه‌پذير نيست. ميرقاسم مومني نيز در اين خصوص به ايلنا گفت: در‌خصوص سرمايه‌گذاري مشترك پروژه‌هاي نفت و گاز شاهد اين هستيم كه سرمايه‌گذاري در صنايع پالايشگاهي و كمك فني و در چاه‌هاي نفت و همكاري فني و مهندسي بين ايران و روسيه انجام گرفته و روسيه در حال حاضر از جمله شركاي مهم ما در حوزه نفت و گاز به خصوص در حوزه تكنولوژي و فناوري‌هاي نوين است، اما مشكل ما انتقال اين گاز از مسير آذربايجان است، آذربايجان خود صادركننده نفت و گاز است و از طريق چندين لوله از جمله باكو-تفليس-جيحان و گرجستان به ديگر كشورها صادرات گاز دارد. بنابراين چگونگي اينكه ما بخواهيم از روسيه و از مسير آذربايجان واردات گاز داشته باشيم محل سوال است. وي افزود: ما مي‌توانيم گاز روسيه را براي مصارف داخلي در شمال و شمال غرب و شمال شرق به مصرف برسانيم و اين گاز را تهاتر كنيم و بخشي مشكلات ما را در پيك مصرف رفع كند، اما قرارداد خط لوله بايد بلندمدت باشد و امنيت سياسي نيز برقرار باشد، به خاطر اختلافاتي كه در خصوص برخي موارد مثل زنگزور داريم؛ تصور نمي‌كنم با توجه به اوضاع منطقه و تحولات سريعي كه در منطقه در حال انجام است و همچنين بازتاب سفر ترامپ به خاورميانه و جنگ اوكراين به زودي عملي شود، ممكن است طرحي براي سال‌هاي آينده باشد اما پروژه فورس‌ماژوري نيست كه براي كوتاه‌مدت روي آن حساب كنيم، زيرا مسير آذربايجان در امتداد با درياي خزر با پستي بلندي و موانع زيادي از نظر طبيعي و محيط زيستي مواجه است كه باعث كندتر يا تاخير در پروژه خواهد شد. اين كارشناس حوزه انرژي خاطرنشان كرد: به نظر مي‌رسد پروژه انتقال گاز از روسيه موضوع ايده‌آل براي سال‌هاي آينده و شرايط بهتر مي‌تواند باشد اما در شرايط فعلي به نظر نمي‌رسد به زودي عملياتي شود.