راهكارهايي براي كاهش اضطراب دانش‌آموزان در امتحانات نهايي و كنكور
امتحانات نهايي پايه‌هاي يازدهم، دوازدهم و امتحانات دروس هماهنگ كشوري از ۲۸ ارديبهشت آغاز مي‌شود و دانش‌آموزان مدتي است مشغول آمادگي براي اين آزمون‌ها هستند.
امتحانات نهايي پايه‌هاي يازدهم، دوازدهم و امتحانات دروس هماهنگ كشوري از ۲۸ ارديبهشت آغاز مي‌شود و دانش‌آموزان مدتي است مشغول آمادگي براي اين آزمون‌ها هستند. امتحانات نهايي براي دانش‌آموزان پايه يازدهم به صورت مثبت و براي دانش‌آموزان پايه دوازدهم به صورت قطعي محاسبه مي‌شود. اين وضعيت موجب ايجاد استرس در دانش‌آموزان شده است؛ استرسي كه تنها محدود به دانش‌آموزان پايه يازدهم و دوازدهم هم نيست و دانش‌آموزان ديگر پايه‌ها هم براي امتحانات پاياني خود دچار استرس هستند. استرس و اضطراب در روزهاي منتهي به خرداد در ميان دانش‌آموزان بيشتر مي‌شود و نه تنها به درس خواندن آنان لطمه مي‌زند كه حتي موجب بروز بيماري‌هاي روحي و افسردگي در ميان نوجوانان مي‌شود. مريم قاسمي روانشناس و روان درمانگر نوجوان در اين باره گفت: آماده نبودن براي امتحانات تنها يكي از دلايل ايجاد استرس در ميان دانش‌آموزان است. طبيعي است كه نوجواني كه اطلاعات كافي ندارد و درسش را خوب نخوانده استرس داشته باشد اما ما استرس را در ميان دانش‌آموزاني هم مي‌بينيم كه اتفاقا آمادگي خوبي دارند براي امتحان درس‌شان را خوب خوانده‌اند. يكي از اين امتحانات كنكور است كه رقابت سنگيني است و اختلاف رتبه داوطلبان بر سر جزييات است. او افزود: بدن يك انسان، ميزان خاصي از اضطراب را مي‌تواند تحمل كند. رقابت‌هاي سنگيني مانند كنكور موجب مي‌شود تا سطح اضطراب دانش‌آموزان خيلي بالا رود و دچار تنش‌هاي شديدي شوند. آزمون‌هاي مرحله اول كنكور، امتحانات نهايي و مرحله دوم كنكور در فاصله نزديكي پشت سر هم قرار گرفته است كه سطح اضطراب را در نوجوان به شدت افزايش مي‌دهد.
تصميمات خلق الساعه
افزايش استرس در ميان دانش‌آموزان
اين روان درمانگر اظهار داشت: اگر دانش‌آموز در پايه اول مقطع متوسطه اول بداند براي كنكور بايد چگونه آماده شود استرس زيادي نخواهد داشت اما تغييرات كنكور براي دانش‌آموزان پايه يازدهم و دوازدهم در حين تحصيل استرس زيادي به آنها وارد مي‌كند. او افزود: اينكه دانش‌آموزان و نوجوانان براي كاهش استرس و اضطراب خود بايد چه كاري انجام بدهند براي هر فرد نسخه متفاوتي دارد. بعضي از دانش‌آموزان از ابتداي دوران تحصيل از مقطع ابتدايي استرس و اضطراب داشته‌اند و با نقص تمركز يا اضطراب جدايي مواجه بوده‌اند. اين كودكان ممكن است نياز به جلسات روان درماني يا دارودرماني داشته باشند. قاسمي خاطرنشان كرد: برخي ديگر از دانش‌آموزان به صورت مقطعي اضطراب دارند؛ آنان در مواجهه به موقعيت‌هاي اضطراب زا دچار استرس و اضطراب مي‌شوند. براي اين دسته از نوجوانان مي‌توان راهكارهاي موقتي ارائه كرد. براي اين دسته از دانش‌آموزان، بهسازي محيط درسي و مدرسه و رفتار مناسب و آرام‌بخش معلمان و كادر مدرسه در از بين بردن اضطراب‌ها و استرس‌ها بسيار موثر است.
برخي از مدارس معلمان و مسوولان
مدرسه سطح استرس را افزايش مي‌دهند
اين روانشناس در بخش ديگري از سخنان خود به رفتارهاي اشتباه معلمان و مسوولان مدرسه اشاره كرد و گفت: متأسفانه شاهد هستيم مدارس به دليل اينكه مي‌خواهند آمار بالاي قبولي در كنكور داشته باشند و اقتصادشان از همين طريق تأمين مي‌شود؛ از اين بابت فشاري روي خودشان حس مي‌كنند؛ زيرا مشتري‌هاي سال بعدشان والدين دانش‌آموزاني هستند كه براي سال بعد مي‌خواهند با توجه به آمار قبولي امسال مدرسه، براي ثبت‌نام سال بعد تصميم بگيرند؛ لذا طبيعتا بخشي از اين فشار را به دانش‌آموزان منتقل مي‌كنند. او افزود: ادبيات معلمان و مشاوران درسي در كاهش سطح استرس و اضطراب بسيار موثر است؛ اما متأسفانه در برخي از مدارس ما عكس اين روند را شاهد هستيم؛ رفتار برخي معلمان سطح استرس دانش‌آموز را افزايش مي‌دهد. طبيعتا مشاور و روان درمانگر هر كاري هم بكند دانش‌آموز در مدرسه باز استرس مي‌گيرد.
نقش خانواده در كاهش استرس
مريم قاسمي درباره نقش خانواده‌ها در كاهش استرس دانش‌آموزان اظهار داشت: خانواده‌ها اول بايد تكليف خودشان را با مساله كنكور فرزندشان حل كنند؛ اينكه آيا مي‌خواهند فرزندشان وسيله‌اي براي برآورده شدن آرزوهاي خودشان باشد يا اينكه فرزندان‌شان انسان‌هاي مستقلي هستند كه حق خطا كردن يا حق شكست خوردن دارند. او افزود: خانواده‌ها بايد ببينند مي‌توانند به فرزندشان كمك كنند كه آنها با نقاط ضعف خود مواجه شوند يا خير. آيا مي‌توانند به فرزندان خود در هنگام شكست كمك كنند يا نه. وقتي والدين خودشان عامل فشار شوند؛ وقتي نوجوان را به شكل يك عامل برآورده شدن آرزوهاي بر باد رفته خود بدانند يا وسيله‌اي براي حفظ آبرو يا ارتقاي جايگاه اجتماعي خود بدانند؛ فشار روي نوجوان زياد مي‌شود. اين روانشناس در پايان گفت: يكي از خطاهاي خانواده‌ها اين است كه تمام مسير موفقيت فرزند را در موفقيت در كنكور مي‌بينند. خصوصا مو فقيت را در دانشگاه دولتي و آن هم در دانشگاه‌هاي برتر دولتي مي‌بينند. حتي خانواده‌هايي كه از نظر مالي شرايط مطلوبي دارند و مي‌توانند فرزند خود را به هر شكلي حمايت كنند. خانواده‌هايي كه مي‌توانند فرزند خود را به دانشگاه آزاد بفرستند يا شرايط مناسبي در بازار برايش فراهم كنند باز هم فرزندشان را تحت فشار قرار مي‌دهند تا در دانشگاه دولتي تحصيل كند.