چرا وضعیت صندوق‌های بورسی طلا پُرنوسان شد؟

به گزارش تجارت نیوز، در پنج ماه گذشته بازار طلا در دنیا و همچنین در داخل کشور تحت تأثیر رویدادهای بین‌المللی از جمله جنگ تعرفه‌ای ترامپ با دنیا بخصوص چین، جنگ اوکراین، تحولات غرب آسیا، فضای پُرنوسانی را پشت سر گذاشته که در نتیجه آن تغییرات قیمتی این فلز گران‌بها، بسیاری از کارشناسان را شوکه کرده است؛ اونس جهانی طلا در روزهایی تا مرز ۴ هزار دلار هم رسید ولی مجدد به کانال ۳ هزار دلار برگشت.
بازار داخلی طلا نیز در این مدت متأثر از قیمت جهانی طلا از یک سو، نوسانات ارزی از سوی دیگر و مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا به عنوان ضلع سوم مؤثر بر نوسانات قیمتی، ماه‌های پُر فراز و فرودی را پشت سر گذاشته است.
یکی از بازارهایی که از تغییرات قیمتی طلا در ماههای گذشته تأثیر گرفت و روند رو به رشد را طی کند، یونیت‌های سرمایه گذاری صندوق های طلا در بورس کالا بود که حتی توانست در بازه زمستان ۱۴۰۳ گاهی رشد تا ۴۰ درصد هم تجربه کند.
اما این افزایش ها دیری نپایید و با آغاز سال جدید و همزمان با کلید خوردن مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان، استقبال از بازار سهام در بورس افزایش قابل توجهی یافت و سرمایه‌ها به سمت خرید سهام رفت که نتیجه آن رشد ناگهانی شاخص بورس تا ارتفاع ۳ میلیون واحد رفت.
طبیعی است در چنین شرایطی علاوه بر تبدیل بخشی از دارایی‌های فیزیکی طلا به سهام، بیشترین فشار تبدیل دارایی، در بخش فروش واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های طلا به سهام اتفاق بیفتد که نتیجه آن افت بازدهی سالانه صندوق‌های طلا از بالای ۱۲۰ درصد در پایان اسفند سال گذشته به دامنه ۶۰ تا ۸۰ درصد در پایان فروردین امسال بود.
در اردیبهشت ماه نیز نوسانات صندوق‌های طلا که جزو دو صندوق های‌ ریسک بورسی (در کنار صندوق‌های اهرمی) بودند ادامه داشت؛ این در حالی است که برای کاهش ریس صندوق‌های اهرمی، سازمان بورس و اوراق بهادار اقدام به کاهش ضریب اعتبار اهرمی‌ها کرد ولی تاکنون خبری از برنامه کاهش ریسک صندوق‌های طلا از جمله کاهش دامنه نوسان آنها از مثبت منفی ۱۰ درصد به دامنه تک‌رقمی نیست.
بیشتر از نرخ انس جهانی، اخبار مباحث سیاسی و مذاکرات بر نوسانات صندوق‌های طلا مؤثر است
در همین ارتباط سعید حقانی‌نسب کارشناس صندوق‌های کالایی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره نوسانات قیمتی صندوق‌های طلا با اشاره به مقررات اخیر صندوق‌های اهرمی (کاهش ضریب اعتباری) و احتمال خروج پول از صندوق‌های اهرمی به صندوق‌های طلا اظهار کرد: پولی که از صندوق اهرمی خارج می‌شود طبیعتاً باید سمت سهامی که ضریب اعتباری بیشتری دارد برود.
وی افزود: نوسانات صندوق‌های طلا با موجودی آنها که شمش طلاست و همچنین نرخ سکه و شمش طلای داخل بازار ارتباط مستقیم دارد. ما در بورس کالا ابزار گواهی سپرده سکه طلا داریم که هم ارزش خالص دارایی (NAV) آنها با تغیرات طلا تغییر می‌کند و هم نرخ آنها که آن هم مجددا به نرخ انس جهانی طلا بازبرمی‌گردد.
حقانی‌نسب با بیان اینکه قیمتی که برای واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های طلا در بورس کالا معامله می‌شود با قیمتی که شمش طلا در مرکز مبادله ارز و طلا معامله می‌شود همبستگی دارد، گفت: طبیعتاً زمانی که قیمت‌ها در بازار آزاد افزایشی باشد، قیمت‌های صندوق طلا نیز که دارایی‌شان طلاست بالا می‌رود و معاملاتش پر رونق‌تر می‌شود؛ در مقابل وقتی نرخ طلا در بازار آزاد و مرکز مبادله کاهشی باشد در بورس کالا نیز نرخ صندوق‌های طلا پایین می‌آید.
این فعال بورس کالا یکی دیگر از موارد مؤثر بر ارزش یونیت‌های صندوق‌های طلا را بحث مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا عنوان و اظهار کرد: زمانی که اخبار مثبت از مذاکرات مخابره می‌شود، بازار سیگنال مثبت می‌گیرد؛ نرخ دلار، طلا، سکه و ابزارهای مختلف بازار سرمایه کاهش پیدا می‌کند و بالعکس.