تامين مالي پروژه‌‌ها از طريق انواع ابزارهاي بدهي

صداي بورس| گلنوش شهرجردي، مدير خدمات مالي سبدگردان كوروش نوشت: تامين مالي پروژه‌ها به سبب ريسك بالاي تامين مالي و ماهيت پيش از بهره‌برداري آنها سبب شده است كه تامين مالي در اين مرحله تا حد ممكن سخت و حتي ناممكن جلوه كند. در چند سال اخير شركت‌هاي خصوصي زيادي شروع به تامين مالي براي توسعه زيرساخت‌ها به ويژه نيروگاه‌ها و پتروشيمي‌ها كرده‌اند و نياز به ابزارهاي تامين مالي پروژه‌ها در بازار سرمايه كشور بيش از پيش احساس مي‌شود. با‌توجه به نقدينگي عظيمي كه لازم است در مرحله ساخت پروژه به آن تزريق شود، شايد سيستم بانكي كشور نيز توانايي تامين آن را نداشته باشد. شركت پروژه (سهامي عام) از نمونه اقدامات لازم در‌خصوص تسهيل تامين مالي پروژه‌ها با هدف هدايت نقدينگي موجود در بازار سرمايه به سمت پروژه‌هاي مولد كشور است اما بخش بزرگي از موسسين پروژه‌هاي زيرساختي در بخش خصوصي تمايلي به استفاده از اين ابزار به سبب ماهيت سرمايه‌اي آن نداشته و ترجيح مي‌دهند از انواع ابزارهاي بدهي استفاده كنند. بازار سرمايه با ايجاد زيرساخت‌هاي قانوني مناسب توانسته است ابزارهاي متنوعي همچون انواع اوراق صكوك (اجاره، مرابحه، منفعت، رهني، خريد دين، وكالت و ساير)، اوراق سلف و اوراق تبعي در بازه‌هاي زماني كوتاه و بلندمدت را در اختيار متقاضيان براي تأمين مالي قرار دهد اما همچنان نتوانسته است ابزاري با ماهيت بدهي جهت تامين مالي پروژه‌ها در‌اختيار موسسين آنها قرار دهد. اوراق سفارش ساخت با هدف ساخت دارايي براي باني طراحي شده است و انعقاد قرارداد سفارش ساخت براي انجام پروژه به صورت نيمه‌تمام مشروع است. نكته حائز اهميت در اين خصوص نحوه پرداخت سود دوره‌اي اوراق است كه امكان پرداخت آن براي پروژه‌اي كه در مرحله پيش از بهره‌برداري است و هنوز درآمدي از محل آن پروژه ايجاد نشده است، وجود ندارد. لذا طراحي روشي كه بتواند متكي به دوره تنفس يا جريان‌هاي نقدي آتي پروژه و منابع درامدي ديگر موسسين باشد، ضروري‌است. طراحي ابزاري كه مفهوم دوره ساخت (Construction Period) و دوره تنفس 
(Grace Period) در آن لحاظ شده باشد يا ايجاد ساختاري كه در دوران ساخت پروژه، اجاره‌بها در آن تعيين ‌شود، ولي در واقع از منابع ديگري (ساير منابع موسسين) تأمين شود مي‌تواند موجبات تامين مالي پروژه‌هاي بخش خصوصي از محل بدهي را فراهم آورد.