بازي نرخ‌ها با بورس
اين روزها عوامل مختلفي روي بورس تهران تاثير دارند و هريك به گونه‌اي توانسته شرايط بازار را تغيير دهد، روند معاملات را مثبت يا منفي سازد؛ اما در اين بين عاملي كه همواره بورس را تحت تاثير قرار مي‌دهد نرخ سود بين بانكي است.
اين روزها عوامل مختلفي روي بورس تهران تاثير دارند و هريك به گونه‌اي توانسته شرايط بازار را تغيير دهد، روند معاملات را مثبت يا منفي سازد؛ اما در اين بين عاملي كه همواره بورس را تحت تاثير قرار مي‌دهد نرخ سود بين بانكي است.
بر اساس آخرين آمار منتشر شده، نرخ سود بين بانكي در هفته منتهي به ۱۷ ارديبهشت ۱۴۰۴ با كاهش جزئي همراه شد و از ۲۳.۹۸ درصد در هفته گذشته به ۲۳.۹۷ درصد رسيد. هرچند اين تغيير اندك است، اما مي‌تواند نشانه‌اي از سياست‌هاي پولي بانك مركزي براي كنترل نقدينگي و مديريت بازار پول باشد. نرخ سود بين بانكي به عنوان يكي از شاخص‌هاي كليدي بازار پول تاثير مستقيمي بر هزينه تأمين مالي بانك‌ها و در نتيجه بر نرخ سود تسهيلات و سپرده‌ها دارد.
در كنار تغيير جزئي نرخ سود بين بانكي، نرخ‌هاي ديگر در بازار پول همچنان ثابت مانده‌اند. نرخ سپرده‌گذاري قاعده‌مند بدون تغيير در سطح ۱۷ درصد باقي مانده است. همچنين نرخ اعتبارگيري قاعده‌مند همچنان ۲۴ درصد و حداقل نرخ توافق بازخريد نيز در عدد ۲۳ درصد ثابت مانده است كه نشان‌دهنده ثبات در اين بخش از بازار است.
تحليلگران اقتصادي معتقدند اين تغييرات كوچك در نرخ سود بين بانكي مي‌تواند سيگنال‌هايي براي بازار سهام داشته باشد. به گفته كارشناسان، سياست‌هاي بانك مركزي اگر با همين روند ادامه يابد، مي‌تواند بر روند كلي بازار پول و سرمايه در هفته‌هاي آتي اثرگذار باشد. حال بايد ديد كه بانك مركزي در روزها و هفته‌هاي آينده چه رويكردي را در پيش مي‌گيرد و اين سياست‌ها چه تاثيري بر نرخ سود در سيستم بانكي خواهد داشت.
كارشناسان عقيده دارد نرخ سود بين بانكي مي‌تواند به صورت مستقيم و حتي غيرمستقيم نيز روي بورس تاثير داشته باشد. نخستين تاثير را مي‌توان تاثير رواني دانست كه باعث مي‌شود مسير سرمايه‌گذاري در بورس تا حدود زيادي تغيير دهد و سرمايه‌گذاران به واسطه سيگنال‌هاي منفي از بورس خارج مي‌شوند. دومين مولفه تاثير بر جريان نقدينگي بازار سرمايه است، هرچه هزينه تامين مالي بانك‌ها افزايش پيدا مي‌كند، بانك‌ها تمايل بيشتري به جذب نقدينگي با سود بالا دارند و همين شرايط سبب مي‌شود كه نقدينگي از بازار سهام خارج و وارد سپرده‌هاي بانكي شود. براساس آمار بسياري از بانك‌ها در چنين شرايطي سودي بيش از سود تعيين شده پرداخت مي‌كنند تا در بازي جذب نقدينگي موفق‌تر باشند. در ادامه نيز همين موضوع باعث جذابيت بيشتر ساير بازارها مي‌شود؛ چراكه نرخ سود بين بانكي بر نرخ سود سپرده‌هاي بانكي و اوراق قرضه دولتي اثرگذار است. زماني كه نرخ سود بين بانكي افزايش مي‌يابند بانك‌ها نرخ سود سپرده‌ها را افزايش مي‌دهند و در نهايت جذابيت بورس كاهش پيدا مي‌كند و سرمايه‌ها به بازار كم ريسك‌تر مي‌رود. البته برخي از كارشناسان عقيده دارند كه صنايع وابسته نيز مي‌توانند زيان ساز باشند. برخي از صنايع وابستگي بسياري به تسهيلات بانكي دارند همانند صنايع ساختمان، خودرو‌سازي، لوازم خانگي و امثال اين موارد مي‌توانند در ميان مدت زيان ساز باشند. در اصل زماني كه نرخ سود بين بانكي افزايش پيدا مي‌كند هزينه تامين مالي شركت‌ها نيز افزايش مي‌يابد و در نتيجه سودآوري شركت‌ها كاهشي مي‌شود و در نهايت شاهد افزايش فشار به قيمت سهام خواهيم بود. نبايد اين نكته را فراموش كرد كه برخي از كارشناسان عقيده دارند افزايش نرخ سود بين بانكي تنها به صورت رواني روي بازار ثاثير دارد و اين مولفه در بازاري ديگر براي استفاده خاص است و درنتيجه نمي‌تواند مسير سرمايه‌گذاري در بورس را تغيير دهد.به‌طور مي‌توان گفت كه نرخ سود بين بانكي به صورت‌مستقيم و 100 درصد روي بازار سهام تاثيرندارند، بلكه عوامل ديگري دست به دست نرخ سود بين بانكي مي‌دهند كه بازار سهام از اين موضوع تاثير منفي بگيرد.
معاملات بورس در هفته اخير
در پايان هفته گذشته، شاخص كل بازار سهام از سطح 3 ميليون و 178 هزار واحد به تاييد كاهش 0.29 درصدي در پايان بورس روز چهارشنبه رسيد و در رقم 3 ميليون و 169 هزار واحد قرار گرفت. اين روند كاهشي در برخي سهم‌هاي كوچك متفاوت بود؛ به‌طوري كه شاخص هم‌وزن در اين هفته با رشد 2.28 درصدي، به 966 هزار واحد رسيد.
در عين حال، حجم معاملات خرد در اين هفته حدود 10 درصد افزايش يافت و ميانگين ارزش معاملات روزانه نيز روند صعودي داشت، به‌گونه‌اي كه ميانگين هفتگي به 15 هزار و 256 ميليارد تومان رسيد.
در اين هفته بازار سهام شرايط خوبي را پشت سر نگذاشت اما باتوجه به عواملي كه طي هفته آينده روي بورس اثرگذار هستند مي‌توان انتظار داشت كه شرايط بازار تغيير كند. درحال حاضر عوامل مذاكرات، نرخ ارز و نرخ بهره بيشترين تاثير را روي بورس دارند و به نظر مي‌رسد هفته آينده بازدهي اين عوامل مثبت باشد.
بورس كالا در يك نگاه
آمار معاملات بازار فيزيكي بورس كالاي ايران نشان مي‌دهد در هفته منتهي به ۱۹ ارديبهشت ماه بيش از ۲ ميليون و ۷۳۷ تن انواع كالا و محصول به ارزش بالغ بر ۴۱ هزار ميليارد تومان معامله شد. همچنين ارزش معاملات ۱۰ شركت برتر به بيش از ۱۴هزار ميليارد تومان رسيد. برترين‌هاي بورس كالاي ايران درهفته منتهي به ۱۹ ارديبهشت ماه براساس ارزش فروش شركت‌ها در بازار فيزيكي به شرح زير است: ملي صنايع مس ايران با معامله ۶ هزار و۱۲۰ تن انواع مس و سولفور موليبدن به ارزش ۳ هزار و ۱۳ ميليارد تومان در رتبه نخست ايستاد.معدني و صنعتي چادرملو با فروش۲۳۵ هزار و ۱۴۰ تن آرگون، شمش بلوم، كنسانتره و گندله سنگ آهن به ارزش ۲ هزار و ۱۰۹ميليارد تومان دوم شد.
فولاد مباركه اصفهان ۴۶ هزار و ۹۳۰ تن آرگون، تختال و انواع ورق به ارزش ۲هزار و ۶۶ ميليارد تومان فروخت و رتبه سوم را به خود اختصاص داد.فولاد خوزستان ۶۴ هزار و ۹۰۰ تن آرگون، آهن اسفنجي، تختال و شمش به ارزش هزار و ۲۶۱ ميليارد تومان فروخت و چهارم شد.
پالايش نفت اصفهان با فروش ۴۵هزار و ۳۰۰ تن گوگرد كلوخه و وكيوم باتوم به ارزش هزار و ۲۱۸ميليارد تومان فروخت و رتبه پنجم را به خود را كسب كرد.ذوب آهن اصفهان با معامله ۲۳ هزار و ۴۰۵ تن تيرآهن، شمش بلوم وميلگرد به ارزش هزار و ۱۱۰ميليارد تومان ششم شد. پالايش نفت بندرعباس با فروش ۴۰ هزار تن وكيوم باتوم به ارزش هزار و ۹۴ ميليارد تومان رتبه هفتم را به خود اختصاص داد. ورق خودروي چهارمحال و بختياري با معامله ۱۹ هزار و ۹۵۰ تن ورق به ارزش هزار و ۹۴ ميليارد تومان هشتم شد.پلي پروپيلن جم ۱۴ هزار و ۴۷۸ تن مواد پليمري به ارزش ۹۹۳ ميليارد تومان فروخت و نهم شد. سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران هم با فروش ۱۵۲هزار و ۲۰۰ تن آهن اسفنجي و سنگ آهن به ارزش ۹۵۹ ميليارد تومان رتبه دهم را به خود اختصاص داد.