
معلمي تنها يك شغل نيست يك رسالت است
معلمي سخت است؛ حتي اگر معلمان سه ماه از سال را در تعطيلات تابستانه سپري كنند؛ بيشتر مردم اذعان دارند كه سرو كله زدن روزانه با تعداد زيادي دانشآموز كاري مشكل است؛ خصوصاً اگر دانشآموزان كودك باشند.
معلمي سخت است؛ حتي اگر معلمان سه ماه از سال را در تعطيلات تابستانه سپري كنند؛ بيشتر مردم اذعان دارند كه سرو كله زدن روزانه با تعداد زيادي دانشآموز كاري مشكل است؛ خصوصاً اگر دانشآموزان كودك باشند. اغراق نيست اگر بگوييم معلمان يكي از اقشار مورد احترام مردم هستند. جايگاهي كه حتي پيش از شكلگيري مدارس مردن امروزي و از زمان مكتب خانه براي معلم قائل بودند. از آن زمان كه معلم مكتب خانه پسران را ميرزا و خانم معلم مكتب خانه دختران ملاباجي ميناميدند؛ معلم و كسي كه سواد قرآني و بعدها سواد اكابري آموزش ميداد همواره در ميان مردم محترم بود. شغل معلمي هم در ميان بسياري از افراد همواره جذاب بوده است. اگرچه وزارت آموزش و پرورش ارگاني درآمد زا براي دولت نبود و معلمي هيچگاه در ميان كارمندان دولت شغل پردرآمدي محسوب نميشد؛ با اين حال همواره در آزمونهاي استخدامي معلمي از محبوبترين مشاغل درخواست شده بوده است. با كاهش استخداميهاي دولت در ساير ارگانها، وزارت آموزش و پرورش بخش عمدهاي از جذبها را به عهده گرفته است و در شرايطي كه بازار كار آزاد هم تا حدودي كساد شده و صنعت به نسب دو دهه قبل نيرويهاي مهندسي كمتري جذب ميكند؛ افراد بيشتري براي داشتن يك شغل مطمئن به معلمي روي ميآورند. در شرايطي كه وضعيت كار در بسياري از زمينهها و مشاغل مطلوب نيست؛ تقاضا براي معلمي تنها از روي علاقه نبوده و نياز به يك كار مطمئن دولتي نيز بر رشد تقاضاي معلم شدن اثر گذاشته است. در سالهاي اخير حدود ۳۰۰ هزار نفر از معلمان كشور كه در چند سال بازنشسته ميشدند به درخواست آموزش و پرورش به خدمت ادامه دادند و پس از اعلام رتبهبندي و برخورداري از مزاياي رتبه جديد، پس از چند سال اضافه تدريس خود را بازنشسته كردند. اين سيل بازنشستگان موجب شد بسياري از كلاسهاي درس بدون معلم بماند. دولت هم به دليل كمبود بودجه موفق به جايگزيني سريع معلمان بازنشسته نشد؛ با اين حال طي سه سال گذشته بخش عمدهاي از اين كمبود معلم، از طريق دانشگاه فرهنگيان، دانشگاه شهيد رجايي و همچنين چندين آزمون استخدامي ماده ۲۸ به آموزش و پرورش اضافه شدند.
معلم شدن يا معلم ماندن
امسال نيز وزارت آموزش و پرورش قرار است در ماههاي آينده آزمون جديدي را براي استخدام معلمان برگزار كند كه طي آن ۳۰ هزار معلم و ۲۰ هزار مدرسه يار يا همان سرايدار به آموزش و پرورش اضافه ميشوند. با اين حال معلم شدن و معلم ماندن نيازمند عشق به تدريس است و نميتوان آن را تنها يك كار ثابت و رسمي ديد. انتظاراتي كه خانوادهها از معلمان دارند؛ انتظاراتي كه ادارات كل آموزش و پرورش و مديران از معلمان دارند به همراه سختيهاي معلمي آنقدر معلمي را دشوار ميكند كه تنها عشق به دانشآموزان و علاقه به نسل آينده است كه تحمل سختيها را براي معلم ممكن ميكند. هر ساله بسياري از معلمان نشان ميدهند كه معلمي را تنها در كلاس درس خلاصه نميكنند؛ زحمات برخي از اين معلمان از ديد مردم و مسوولان آموزشي دور نمانده و اقداماتشان به دليل اثرگذاري زياد بازخورد زيادي در شهر و منطقه سكونتشان داشته است.
كمك معلمان به دانشآموزان نيازمند
بسياري از معلمان براي دانشآموزان بيبضاعت خود كمك مالي جمع ميكند يا به عنوان اعضاي فعال سمنها و مراكز خيريه شناخته ميشوند. همانطور كه گفته شد معلمان يكي از اقشار محترم و داراي اعتبار در ميان جامعه هستند به همين دليل بسياري از آنان از اين اعتبار براي كمك به افراد بيبضاعت خصوصاً خانوادههاي نيازمند دانشآموزان خود استفاده ميكنند. در بسياري از مناطق كمتر برخوردار كه مدارس و فضاهاي آموزشي مورد استفاده از شرايط مطلوبي برخوردار نيست؛ بناهاي مدارس فرسوده شده يا تجهيزات كم يا بلا استفاده است؛ معلمان اين مناطق با هزينه شخصي خود اقدام به تعمير و تجهيز مدرسه يا خريد وسايل آموزشي براي دانشآموزان ميكنند. همچنين آموزش رايگان به دانشآموزان كم برخوردار خصوصاً در زمان كرونا بسيار شايع بود. بسياري از دانشآموزاني كه توانايي تهيه گوشي تلفن همراه را نداشتند با كمك معلمان خود توانستند صاحب تلفن موبايل شوند؛ همچنين برخي از معلمان در زمان كرونا در منزل خود يا منزل كودك به دانشآموزشان، آموزش رايگان ارايه دادند.
تكريم مقام معلم با يك روز كافي نيست
ليست صدها نفره از معلمان شاخص كه جلوههاي معلمي را همچنان با ايثار و فداكاري به ما نشان ميدهند بيانگر اين مطلب است كه معلمي در ذات خود همراه با ايثار و فداكاري است. معلمان علي رغم فراهم شدن شرايط نوين آموزشي، همچنان به دليل تعهد كاري خود، كمبود امكانات و تراكم دانشآموز در عمده كلاسهاي مدارس، براي موفقيت دانشآموزان خود از زندگي و سرمايه و عمر خود هزينه ميكنند. قدرداني از معلمان، تنها در يك روز كافي نيست و نميتوان از زحمات آنان صرفاً در همايشهاي نمادين يا لوحهاي تقدير قدرداني كرد؛ بلكه توجه به معيشت و منزلت حرفهاي آنان، ارزش دهي به معلمان توانمند و اثرگذار و جبران كمبودهاي مدارس در بخش امكانات و تجهيزات حداقل اقداماتي است كه دولت لازم است براي تكريم جايگاه معلمان خصوصاً معلمان مناطق كمتر برخوردار انجام دهد. همچنين معلمان مدارس غيردولتي نيز نبايد از توجه دولت محروم باشند؛ نظارت بر مدارس غيردولتي براي شفافيت و صداقت در اعلام پرداختي و حق الزحمه به معلمان در سامانه مدارس غيردولتي و لزوم بيمه معلمان اين مدارس غيردولتي حداقل اقداماتي است كه معلمان اين مدارس از دولت انتظار دارند.