«كميسيون جهاني ژئوپليتيك انتقال انرژي» تشكيل ميشود
پيشبينيها حاكي است تا سال ۲۰۵۰ حدود ۹۰درصد برق جهان از منابع تجديدپذير تامين شده و بر اين اساس آژانس بينالمللي انرژيهاي تجديدپذير در حال تشكيل «كميسيون جهاني ژئوپليتيك انتقال انرژي» است.
پيشبينيها حاكي است تا سال ۲۰۵۰ حدود ۹۰درصد برق جهان از منابع تجديدپذير تامين شده و بر اين اساس آژانس بينالمللي انرژيهاي تجديدپذير در حال تشكيل «كميسيون جهاني ژئوپليتيك انتقال انرژي» است. به گزارش مهرو به نقل از وزارت نيرو، جهان در آستانه تحولي بيسابقه در نظام انرژي قرار گرفته است، تحولي كه نه تنها منابع تامين انرژي را دگرگون خواهد كرد، بلكه معادلات ژئوپليتيك جهاني را نيز تحت تاثير قرار ميدهد. بر اساس جديدترين گزارش آژانس بينالمللي انرژيهاي تجديدپذير (IRENA)، سال ۲۰۲۴ ميلادي شاهد ركوردشكني در توسعه انرژيهاي پاك بوده، بهطوري كه ۵۸۵ گيگاوات ظرفيت جديد به شبكههاي جهاني اضافه شده است؛ اين رقم نشاندهنده شتاب فزاينده جهان به سمت انرژيهاي تجديدپذير است؛ پيشبينيها حاكي از آن است كه تا سال ۲۰۵۰، حدود ۹۰ درصد برق جهان از منابع تجديدپذير تامين خواهد شد و سرمايهگذاري در سوختهاي فسيلي به شدت كاهش خواهد يافت. با اين حال، اين انتقال انرژي با چالشهاي متعددي رو به رو است؛ يكي از مهمترين اين چالشها، تمركز منابع مواد معدني حياتي مانند ليتيوم، كبالت و نيكل در معدودي از كشورهاست. برآوردها نشان ميدهد ذخاير جهاني ليتيوم حدود ۵۶۰ ميليون تن است در حالي كه نياز سالانه به اين ماده در سال ۲۰۳۰ بين ۱.۷ تا ۲.۳ ميليون تن پيشبيني ميشود. همچنين حدود ۸۰ درصد فرآوري مواد معدني مورد نياز انرژيهاي پاك در اختيار چين قرار دارد كه اين وضعيت ميتواند به ايجاد وابستگيهاي جديد و تنشهاي ژئوپليتيك منجر شود براي مديريت اين تحول تاريخي، آژانس بينالمللي انرژيهاي تجديدپذير (IRENA)، راهكارهاي متعددي ارايه كرده است. توسعه اكتشافات معدني در مناطق كمتر توسعهيافته مانند آفريقا، ايجاد زنجيرههاي تامين متنوع و مقاوم و سرمايهگذاري در نوآوريهاي فناورانه از جمله اين راهكارهاست. بهبود فناوري باتريها و افزايش بهرهوري انرژي ميتواند وابستگي به مواد معدني حياتي را كاهش دهد. از سوي ديگر، ايجاد نظامهاي حكمراني هوشمند و بازارهاي شفاف جهاني براي تضمين دسترسي عادلانه همه كشورها به فناوريهاي جديد ضروري است. در اين راستا، آژانس بينالمللي انرژيهاي تجديدپذير (IRENA)، در حال تشكيل «كميسيون جهاني ژئوپليتيك انتقال انرژي» است كه با حضور رهبران سياسي، مديران ارشد اقتصادي و انديشمندان برجسته، به بررسي ابعاد مختلف اين تحول خواهد پرداخت. اين كميسيون نقش مهمي در پيشبيني و مديريت تاثيرات ژئوپليتيك انتقال انرژي ايفا خواهد كرد. كارشناسان هشدار ميدهند كه عدم توجه كافي به عدالت در دسترسي به فناوريها و تكرار الگوهاي قديمي وابستگي انرژي ميتواند اين فرصت تاريخي را به تهديدي براي ثبات جهاني تبديل كند. اين تحول انرژي ميتواند بازيگران جديدي را وارد عرصه انرژي جهاني كند و به كشورهاي در حال توسعه فرصتهاي بيسابقهاي بدهد. با ديجيتالي شدن سيستمهاي انرژي و حركت به سمت الگوهاي غيرمتمركز، نقش كشورها در نظام انرژي جهاني نيز دگرگون خواهد شد. در نهايت، موفقيت در اين مسير مستلزم همكاري بيسابقه بينالمللي و مديريت هوشمند منابع است. تحول انرژي جهاني نه فقط يك تغيير فناورانه، بلكه آزموني براي ديپلماسي بينالمللي و همكاريهاي جهاني محسوب ميشود كه آينده امنيت انرژي و ثبات جهاني را شكل خواهد داد.