بورس در آينه مذاكرات

تالارشيشه‌اي معاملات از تابستان سال 99 تا چند هفته پيش روند اصلاحي و نزولي داشت؛ اما سيگنال‌هاي مثبت همانند ترميم شرايط سياسي و اقتصادي كشور باعث شد بازار تا حدودي مثبت شود و در ادامه مسير خود با وزن دادن به ديگر سيگنال ها وارد كانال 3 ميليوني شود و جاي پاي خود را حفظ نمايد.

البته نبايد فراموش كرد كه همچنان بازار سهام نسبت به سيگنال‌هاي مذاكرات واكنش نشان مي‌دهد، برهمين اساس در روز مذاكرات و پس از اعلام نتيجه آن بازار واكنش جديدي نسبت به خود نشان مي‌دهد. براي نمونه اگر نتيجه مذاكرات مثبت باشد، جهش بازار بيش از پيش خواهد بود و اگرنتيجه منفي باشد خروج نقدينگي از تالار شيشه‌اي رخ خواهد داد.

به‌طور كلي بورس تهران وابستگي بسياري نسبت به اخبار دارد، در چند ماه اخير به واسطه بد بودن شرايط تالار شيشه‌اي اخبار توانسته مسير حركت شاخص را تعيين كند. حال اگر در شرايط جديد ورود نقدينگي به بورس افزايش يابد احتمالا نوسان بازار سهام با اخبار كمتر خواهد بود و معاملات اين بازار نيز بر روي واقعيت‌ها خواهد بود.

رويكرد بورس به مذاكرات

پيام الياس كردي، كارشناس بازار سرمايه در گفت‌وگو با «تعادل» اظهار كرد: به اعتقاد من، اگر بخواهيم حال‌و‌روز بورس و قيمت‌هاي بازار سهام را به مذاكرات گره بزنيم، اين كار بيشتر شبيه به ساده‌سازي موضوع است و شايد تا حدي بيهوده باشد. جو فعلي بازار، در برخي سطوح به مذاكرات مرتبط شده اما بايد توجه داشت كه بورس وزن خود را از شرايط اقتصادي و تحليل‌هاي بازار دريافت مي‌كند، نه از صحبت‌هايي كه دور از واقعيت و گاهي غيرمنطقي هستند.

وي ادامه داد: توجه كنيد صحبت‌ها مثل سرمايه‌گذاري هزار ميليارد دلاري امريكا در ايران، واقعا بيشتر شبيه توهم هستند. اقتصاد ايران در حال حاضر زيرساخت‌هاي لازم براي پذيرش چنين حجم عظيمي از سرمايه‌گذاري خارجي را ندارد. تجربيات گذشته و مسائل ساختاري اقتصاد كشور به‌وضوح نشان مي‌دهند كه چنين ايده‌هايي فعلا قابليت اجرايي ندارند. حتي بازار سهام هم اين موضوع را پذيرفته و به سمت تحليل‌هاي واقع‌بينانه حركت كرده است.

اين كارشناس بازارهاي مالي با اشاره به اينكه سه مسير اصلي را مي‌توان براي آينده بازار سهام ترسيم كرد گفت: در مسير اول، يك نگاه خوش‌بينانه داريم كه بر اساس احتمال وقوع توافق جامع ميان ايران و امريكا شكل گرفته است. در اين سناريو، ما شاهد توسعه كشور خواهيم بود و حتي مي‌توانيم ايران را در مسير بازگشت به مدار كشورهاي توسعه‌يافته ببينيم؛ مشابه مداري كه كشورهاي حاشيه خليج‌فارس طي كرده‌اند. اين مسير، اگرچه در حال حاضر با توهم همراه به نظر مي‌رسد، اما براي رشد اقتصادي و تاثير مثبت بر بازار سهام فوق‌العاده خواهد بود. تحقق اين مسير نيازمند شرايطي است؛ از جمله آمادگي داخلي، تعاملات صادقانه دولت با بخش خصوصي و ايجاد زيرساخت‌هاي لازم در اقتصاد.

وي با اشاره به مسير دوم اظهار كرد: نگاه كاملا بدبينانه است. بر اساس اين سناريو، مذاكرات شكست مي‌خورند، تنش‌ها بين ايران و امريكا بيشتر مي‌شود و شرايط اقتصادي رو به وخامت مي‌رود. در اين حالت، احتمال رشد شديد قيمت دلار وجود دارد؛ حتي سقف‌هاي قبلي خود را مي‌شكند و از طرفي، كف‌هاي قيمتي بازار سهام هم شكسته خواهند شد. اين مسير واقعا نگران‌كننده است اما خوشبختانه من به تحقق آن وزن زيادي نمي‌دهم؛ حدود ۳۰ درصد احتمال اتفاق افتادن چنين سناريويي را مي‌دهم.

الياس كردي درباره مسير سوم توضيح داد: سناريوي ميانه است كه از نظر من، محتمل‌ترين گزينه و حدود ۴۰ درصد احتمال تحقق دارد. در اين سناريو، مذاكرات به يك توافق محدود ختم خواهند شد. احتمالا ايران بتواند نفت بيشتري بفروشد، تحريم‌ها اندكي كاهش پيدا كنند و غني‌سازي پيشرفته متوقف شود. اما خصومت تاريخي بين ايران و امريكا همچنان پابرجا باقي خواهد ماند. اين سناريو بدون اينكه به سمت جنگ يا تنش‌هاي بزرگ سوق پيدا كند، اقتصاد و بازار سرمايه را در شرايط فعلي با مقداري بهبود همراه خواهد كرد.

وي تشريح كرد: اگر شرايط به همين شكل پيش برود و تنش‌ها كاهش يابد، بازار سهام مي‌تواند رشد مناسبي داشته باشد و قيمت‌ها در اين بازار تقويت شوند. كاهش تنش‌ها در كنار حفظ آرامش اقتصادي، شانس رشد پايدار بورس را افزايش مي‌دهد. البته، اگر قيمت دلار افزايش پيدا كند اما اين رشد ناشي از عوامل اقتصادي باشد (نه نتيجه تخاصم يا تنش)، باز هم مي‌توان انتظار داشت بورس شرايط اميدواركننده‌اي پيدا كند.

اين فعال بازارهاي مالي گفت: اين روزها يكي از دلايل رشد بازار، توجه به صنايعي است كه از رالي‌هاي صعودي قبلي جا مانده‌اند. به‌ويژه صنايع كوچك‌تر و كم‌ارزش‌تر اكنون به دليل قيمت‌هاي جذاب در مركز توجه قرار گرفته‌اند. وقوع اين چرخه در بازار طبيعي است. وقتي صنايع بزرگ رشد مي‌كنند، سرمايه به سمت ديگر بخش‌هاي بازار هدايت مي‌شود. اما براي رشد بلندمدت و پايدار بورس، ضروري است كه تمام صنايعي كه ظرفيت رشد دارند، مورد حمايت و توجه قرار بگيرند.

الياس كردي در نهايت اظهار كرد: بازار سهام ايران مي‌تواند نقشي بسيار مهم و اثرگذار در اقتصاد كشور ايفا كند؛ اما اين موضوع تنها زماني به‌طور كامل محقق مي‌شود كه ما سياست‌هاي داخلي را اصلاح كرده و از دخالت‌هاي دستوري پرهيز كنيم. توجه به شفافيت و رقابت آزادانه در اقتصاد، كليد حركت به سمت مسير مثبت است. اميدوارم روزي ايران به مداري از توسعه برسد كه بازار سرمايه‌اش نه تنها نيازهاي داخلي را تأمين كند، بلكه در عرصه‌هاي جهاني حاضر باشد.

بازار از نگاه معاملات

در آخرين روز معاملاتي هفته يعني چهارشنبه 10 ارديبهشت ماه، شاخص كل بورس تهران با افزايش 42 هزار و 337 واحدي معادل 1.35 درصدي به تراز 3 ميليون و 178 هزار واحدي رسيد. در ادامه مسير شاخص كل هم وزن صعود خوبي را تجربه كرد و با ثبت رشد 18 هزار و 173 واحدي معادل 1.96 درصدي به تراز 944 هزار و 595 واحدي رسيد. در سوي ديگر معاملات نيز شاخص كل فرابورس رشد 434 واحدي را ثبت كرد و به عدد 27 هزار و 127 واحدي رسيد.

در اين روز از ميان 708 نماد بازار سرمايه 613 نماد مثبت و 65 نماد منفي بودند. همچنين 448 نماد معادل 62 درصد از نمادها صف خريد و 26 نماد معادل 4 درصد از نماد صف فروش را تجربه كردند.