نقش سياستگذار در بحران‌ها

۱۴۰۴/۰۲/۰۸ - ۰۱:۱۸:۱۷
|
کد خبر: ۳۴۱۱۸۴

اصلي‌ترين موضوعي كه بورس را تحت تاثير قرار داد انفجار در بندرعباس بود كه موجب شد تا بورس افت قابل‌توجهي را شاهد باشد. اين اتفاق از چند جهت موجب اثرگذاري بر بازار سرمايه شد.

علي عباسيان

اصلي‌ترين موضوعي كه بورس را تحت تاثير قرار داد انفجار در بندرعباس بود كه موجب شد تا بورس افت قابل‌توجهي را شاهد باشد. اين اتفاق از چند جهت موجب اثرگذاري بر بازار سرمايه شد. اولين اثر آن مربوط مي‌شود به شركت‌هاي تجاري كه صادرات و واردات اين شركت‌ها با مشكل روبه‌رو شد كه هم هزينه‌هاي حمل و نقل را بالا برد يا هزينه نگهداري روي عرشه بالا رفت و ديركرد در تحويل محصول و مواد اوليه نيز با مشكل مواجه شد كه مستقيما توليد اين شركت‌ها را مي‌تواند تحت‌تاثير قرار دهد و همين دليل يكي از علت‌هاي افت شركت‌هاي تجاري حاضر در بورس شد. شركت‌هاي وابسته به واردات كه كالاي واسطه‌اي خريداري مي‌كنند نيز در زنجيره تامين خود به مشكل مي‌خورند و توليد آنها به‌ شدت تاثير مي‌پذيرد و حتي مي‌تواند در سناريو بدبينانه در يك چرخه معيوبي بيفتد كه موجب ضرر‌هاي بلندمدت‌تري شود و سودآوري شركت‌ها به ‌شدت تحت تاثير قرار گيرد.

عامل ديگر اثر رواني بود كه احتمال وجود تنش باعث افزايش ريسك مي‌شد و نقدينگي را از بازار سرمايه به سمت طلا و ارز سوق داد و موجب خروج نقدينگي از بازار سرمايه شد. اين اتفاق در زمان بسيار حساسي رخ داد كه برخي تحليلگران بر اين باورند كه به دليل مذاكرات هسته‌اي و توقف اين مذاكرات انجام شده است اما مراجع رسمي كاملا اين ادعا را رد كرده و بر اتفاقي بودن اين موضوع تاكيد دارند اما عدم شفافيت در اتفاقات گذشته باعث شده تا سرمايه اجتماعي و اطمينان به دولت كاهش يافته و سرمايه‌گذاران و مردم در دارايي‌هاي امن سرمايه‌گذاري مي‌كنند. اين اتفاق چون در زمان مذاكرات انجام شد و دو طرف مثبت بودن مذاكرات را تاكيد كرده بودند به همين دليل اثر منفي آن كاهش يافت و به نظر در روز‌هاي آتي شاهد رشد بازار سرمايه باشيم. اما سياست‌گذار بايد توجه داشته باشد كه عدم شفافيت در اين نوع اتفاقات و حتي در اعلام آمارهاي اقتصادي تبعات جبران‌ناپذيري به جامعه مي‌زند. طبق تحقيقات صورت گرفته كشورهايي كه شفافيت بالاتري دارند داراي درجه رفاه بالاتري هستند و بين شفافيت و رفاه يك واگرايي معناداري وجود دارد لذا تقاضايي كه از سياست‌گذار مي‌رود شفاف‌سازي كامل تمامي اتفاقات با هدف تحكيم سرمايه اجتماعي و اعتماد به دولت است. سياست‌گذار مي‌تواند جهت برون رفت از اين بحران بسته‌هاي حمايتي ارايه دهد تا هم شركت‌ها دچار چالش‌هاي جبران‌ناپذير نشوند و هم جو رواني ايجاد شده كنترل شود.

زماني كه ايران از ديد ژئوپليتيكي در جغرافيايي پرتنش واقع شده است يكي از مهم‌ترين كارهايي كه جهت جلوگيري از نوسانات شديد بازار سرمايه شد افزايش عمق بازار سرمايه است كه در اين‌جور اتفاقات تاثير كمي بپذيرد. دولت به جاي دخالت در قيمت‌گذاري و مديريت شركت‌هاي بورسي بايد نقش كنترلگر و سياستگذار را بازي كند و الان دقيقا زماني است كه بايد دولت نقش مهم خود را ارائه كند و با اقدامات حمايتي موجب برگشت اعتماد به بازار سرمايه شود.