كارمزد اضافه براي بورسي‌ها
برخي اقدامات كه در اين روزها مي‌تواند به نفع بازار سهام باشد، ابتدا در مورد كارمزد معاملات سهام و صندوق‌هاي طلا و سكه در بازار سرمايه است! فلسفه كارمزد معاملات بابت چه چيزي است؟
1- هزينه كارمندان كارگزاري و سود سرمايه صاحبان كارگزاري و... چرا بابت اين جنس هزينه‌ها، در معاملات سهام بايد بيشتر از 0.6 درصد كارمزد به كارگزاري بپردازيم، اما اين هزينه در معاملات صندوق‌هاي سهامي و اهرمي و سكه و صندوق طلا و ... وجود ندارد؟ از نظر هزينه كارمندان كارگزاري و...، مگر كسي كه سهام خريد و فروش مي‌كند هزينه بيشتري دارد براي كارگزاري‌ها نسبت به كسي كه مثلا صندوق‌هاي طلا يا ديگر ابزار‌ها را معامله مي‌كند؟ چرا بايد معامله‌گران سهام جور همه معامله‌گران را بكشند؟
2- هزينه سيستم‌هاي آنلاين: باز چرا بايد معامله‌گران سهام هزينه بيشتري به مديريت فناوري و... بپردازند؟ مگر بقيه از همين سيستم معاملات آنلاين استفاده نمي‌كنند؟ مگر بقيه از سامانه كدال و... براي انتشار و مشاهده اطلاعات استفاده نمي‌كنند؟
3- ماليات دولت: اينجا هم شايد استدلال بشود كه مثلا دولت امنيت آورده و ... پس بايد ماليات بدهيم. خيلي خب. خيلي عالي. چرا معامله‌گر سهام بايد ماليات بدهد، اما كسي كه در بورس سكه يا صندوق طلا يا ساير صندوق‌ها را خريد و فروش مي‌كند اين ماليات را نمي‌دهد؟ چرا بايد معامله‌گر سهام جور بقيه را بكشد در اينجا؟ در «راستاي توسعه ابزارهاي جديد» مثلا معامله سكه ماليات ندارد؟ الان مثلا سكه در بورس معامله مي‌شود، معجزه شده و قيمتش بالا نرفته و سكه آيا 100 ميليون تومان نشد؟ چه اشكالي دارد ماليات معامله سهام كمتر شود و معامله‌گران طلا و... هم مابه‌التفاوت آن ماليات را بپردازند؟
4- نظارت سازمان بورس: فرض كنيم چند نفر آدم لازم هستند كه به گزارش‌دهي شركت‌ها نظارت كنند و اين هزينه براي شركت‌ها قاعدتا بيشتر است تا فلان صندوق. در راستاي «توصيه به سرمايه‌گذاري غيرمستقيم» شما مي‌توانيد اين هزينه را براي معامله صندوق‌ها كمتر از شركت‌ها حساب كنيد و منطقي هم است و مشكلي نيست. خيلي خب. باز اينجا آيا مطمئن هستيم كه اين هزينه فعلي لازم است؟ چه بسا با هزينه كمتر، نظارت بهتري را در سطح سازمان بورس بر شركت‌ها و معاملات داشته باشيم. نظارت‌هاي سليقه‌اي كم نبوده است در بازار!
نكته اين است كه نبايد يك هزينه‌اي از جيب يك عده ديگر (اينجا معامله‌گران سهام) به نفع يك عده ديگر (يونيت‌هولدرا و مديران صندوق‌هاي اهرمي، صندوق طلا، گواهي سكه و صندوق املاك و درآمد ثابت و مختلط و...) باشد. اولي بايد كمتر بشود و بقيه هم سهيم بشوند در هزينه‌ها. اگر فكر مي‌كنيد بعدش مثلا كسي در صندوق طلا معامله نخواهد كرد، آن هم جواب دارد، مي‌توانيد از يك درصد هزينه‌اي كه سالانه از ارزش اين صندوق‌ها بابت كارمزد مدير و بازارگردان و... كسر مي‌شود، كم كنيد.
حالا اين بحث‌ها جايي است كه شما بورس انحصاري داريد و مجوزها سخت داده مي‌شود و... اگر مشكلي داريد با اين بحث‌ها، اجازه بدهيد كه راحت‌تر بورس، سپرده‌گذاري، كارگزاري، صندوق و... تاسيس شود و در يك فضاي «رقابتي» ببينيم اين كارمزدها چند درصد مي‌شود!
وضعيت ناگوار كارگزاري‌ها بايد در ابتدا درست شود. اكنون دوسوم كارگزاري‌ها وضعيت مناسبي ندارند و اقبال به معامله صندوق‌ها بهره‌اي براي كارگزار‌ها ايجاد نمي‌كند. از آنجا كه حوصله مديران بورس هم به خواندن مطالب طولاني نيست فقط خواهان اين پاسخ هستيم كه در كجاي دنيا شما چنين چيزي را مي‌بينيد كه در قيمت صفر تابلو تا سقف قيمتي سي و سه درصد سود يك روز نرخ كارمزد است؟ در كجاي دنيا شما اختلاف فاحش اينچنين مابين كارمزد معامله سهام با صندوق‌هاي سهامي مي‌بينيد كه از جيب معامله‌گران حقيقي و حقوقي وجود داشته باشد؟ روساي بورس! شما كه انواع مطالبه‌گري از دولت براي شفافيت و كشف قيمت كالاها در رقابت در بورس كالا را داريد چرا از خودتان شروع نمي‌كنيد؟
چرا كارگزاران وجوهي را براي صندوق تثبيت و غيره مي‌پردازند را نمي‌توانند در نحوه عملكرد آن دخالتي داشته باشند؟
چرا عملكرد صندوق تثبيت آنلاين در معرض ديد عموم نيست و معاملات بلوكي آن دوطرفه انجام مي‌شود و صندوق امكان فروختن سهام به افراد حقيقي را ندارد و معاملات حتي با صندوق‌ها در حراجي مثلا تابلو دو شكل نمي‌گيرد؟
ده‌ها سوال وجود دارد كه چرا سازمان شفاف نيست و اساسا چرا بايد اصل جاري عدالت در بازار سهام وجود نداشته باشد و ناظران از كشف قيمت بالاي دامنه، مگر در سهام بزرگ وحشت‌زده شوند.
در ابتداي سال جديد بايد در همه قوانين و مقررات تجديدنظر و ميزان كارمزد منصفانه تعيين شود و اگر فرمولي با اندازه دامنه نوسان براي آن قابل تعريف است، تعريف شود!
آخر كجاي اين كره خاكي شما دامنه نوسان را يك كرديد در حالي كه كارمزد آن 3/1 است و معامله گران در آن روزها از ابتدا بازنده بودند.
در حال حاضر مجموع پرتفوي دو صندوق تثبيت و توسعه به ۷۰ همت رسيده است. از طرفي كل سهام صندوق‌هاي اهرمي كمتر از ۶۰ همت است در حال حاضر!!
در سال جديد سازمان بورس بايد مراتبي را اتخاذ كند كه انتشار پرتفوي ماهانه (در سطح نماد و مطابق تمامي صندوق‌ها) اين صندوق‌ها شروع شود تا اصل عدالت در بازار سهام شكل گيرد. بخش دوم