چرخش سوريه به سمت مقاومت
سرعت تحولات در خاورميانه در حال افزايش است و متغيرهاي تازهاي در حال ظهور و بروز هستند. برگزاي نشست اخير گروههاي مختلف سوري و تلاش براي دستيابي به يك زبان مشترك، سفر لاوروف و امير قطر به تهران، تحولات لبنان و فلسطين و... بخشي از اين تحولات تازه محسوب ميشوند.

سرعت تحولات در خاورميانه در حال افزايش است و متغيرهاي تازهاي در حال ظهور و بروز هستند. برگزاي نشست اخير گروههاي مختلف سوري و تلاش براي دستيابي به يك زبان مشترك، سفر لاوروف و امير قطر به تهران، تحولات لبنان و فلسطين و... بخشي از اين تحولات تازه محسوب ميشوند. تحولاتي كه تحليلگران را به اين نتيجه رسانده كه شرايط جديدي در منطقه در شرف شكلگيري است. در بطن اين يادداشت تلاش شده به زير پوست برخي از اين متغيرهاي جديد و تبعات آنها پرداخته شود.
۱) سلسله رخدادهايي در منطقه شكل گرفته كه بدون ترديد منطقه را دچار تحولاتي جديد ميكند. يكي از موضوعات مهم، نشست گروههاي مختلف سوري بود. در اين نشست، جمعبندي مشتركي بين گروههاي مختلف سوري ايجاد شد، هر چند مهمترين مجموعه داخلي سوريه يعني كردها در اين نشست حضور نداشتند. اين روند نشان ميدهد، سلسله شكافهايي بين حاكميت و مجموعههاي داخلي سوريه وجود دارد. كردها به عنوان اثرگذارترين مجموعه قوميتي در سوريه در تحولات جديد به حاشيه رانده شدهاند. اين روند احتمال به وجود آمدن سلسله درگيريهاي داخلي بين كردهاي سوري و حاكميتي اين كشور را بيشتر ميكند. مبتني بر جمعبنديهاي داخلي، اين نتيجه حاصل شده كه اولا بايد يك سلسله وفاق داخلي ايجاد و ثانيا با توجه به بمباران مكرر رژيم صهيونيستي عليه سوريه، طي روزهاي گذشته، مجموعههاي داخلي و حاكميت سوريه را به اين نتيجه رسانده كه بايد به صورت مشترك در برابر رژيم صهيونيستي ايستادگي كرده و اجازه ندهند اسراييل حاكميت اين كشور را نقض و زيرساختهاي سوريه را نابود سازد. اين روند نشان ميدهد رفتارهاي گذشته هيات تحريرالشام به خصوص ابومحمد الجولاني نسبت به محور مقاومت، حزبالله و ايران شتاب زده بوده است. اين نشست در واقع خروجي قابل قبولي به نفع مقاومت داشته و آن اينكه هيات حاكمه سوريه جديد ميبايست به محور مقاومت و ايران نزديك شود.
۲) سفر لاوروف، وزير امور خارجه روسيه به ايران بيارتباط به تحولات اخير سوريه نبوده است. لاوروف با حضور در تهران و ديدار با عراقچي، حامل پيامهاي مهمي از سوي حاكمان جديد سوريه به تهران بوده است. در واقع هيات تحريرالشام درصدد است روابط خود را تهران با بازتعريف كرده و براساس روابط و اهداف مشترك كه تهديدات اسراييل عليه سوريه و محور مقاومت است، اشتراك مساعي و اشتراك راهبردي داشته باشند. در واقع ماحصل اين پيامها ايجاد يك جبهه مشترك جديد عليه صهيونيستهاست. حضور هياتهاي مختلفي از سوريه در مراسم تشييع سيدحسن نصرالله، دبيركل سابق حزبالله و سيدهاشم صفيالدين، رييس سابق شوراي اجرايي حزبالله در مراسم تشييع پيكرهاي اين دو شهيد نشان ميداد، هيات حاكمه جديد سوريه به يك عقلانيت جديد دست پيدا كرده است. اين عقلانيت مرتبط با نزديك شدن به ايران، محور مقاومت و حزبالله براي مهار كردن خطراتي است كه از جانب رژيم صهيونيستي متوجه منطقه ميشود.
۳) موضوع مهم بعدي گفتوگوهاي تهران و اتحاديه اروپاست كه ميتواند فضاي تعامل جديدي در چارچوب برجام بين ايران و اروپا ايجاد كند. اين روند باعث كمرنگ شدن تحريمهاي امريكا عليه ايران و كمرنگ شدن تهديدات دونالد ترامپ عليه ايران خواهد شد. موضوع مهم ديگري كه در مدار بحثها قرار گرفت، طرح دونالد ترامپ براي اخراج اهالي غزه به خارج اراضي اشغالي است. مجموعه كشورهاي منطقه ازجمله ايران، مصر، سوريه، لبنان، اردن و... به اين نتيجه رسيدهاند كه بايد از طريق همكاري مشترك اين طرح توطئهآميز را خنثي سازند. با اين متغيرهاي جديد، معتقدم منطقه طي ماهها و سالهاي آينده آبستن حوادث جديدي خواهد بود و صفكشي تازهاي ايجاد ميشود.